Tarxien

Tarxien (o Ħal Tarxien) è na lucalità situata ntô sud-est di l'ìsula di Malta, ca havi na pupulazzioni di 7.608 abbitanti, e nu mpurtanti situ archiològgicu pi l'ìsula. Sunnu visitàbbili tri templi e nu museu d'èbbica preistòrica.

Li templi

Stàtua dâ dea dâ firtilità ntô tempiu di Tarxien

Li tri templi, scupruti di Sir T. Zammit ntô 1914-1919, foru custruiuti ntra lu 2200 a.C. e lu 1800 a.C..

Macari ca hannu chianti sumigghianti, acchiànanu a èbbichi diversi.

Lu ngressu principali cunnuci ô terzu tempiu; lu cchiù ricenti chinu di sufisticati mutivi dicurativi, ma lu cchiù picca mpurtanti dû puntu di viduta strutturali. Ntâ dritta si nòtanu li resti di na culussali stàtua 'n petra cu robbi drappiggiati. Dâ stàtua, prubbabbirmenti àuta tri metri, arresta sulu la parti di sutta unni si vìdinu pruspirusi cianchi ca fannu pinzari ca era didicata â dea dâ firtilità. Â basi s'attrova nu purtusu, uriggianariamenti chiudutu cu na petra, unni vinni attruvata na lama di sèrci addupirata pê rituali cu certiduni ossa d'armali.

Lu secunnu tempiu è furmatu di tri seri paralleli d'àbsidi menzicirculari attaccati di nu passaggiu ca vapi di nord a sud. Ntê blocchi di latu dê mura si nòtanu certiduni purtusa ca assicuràvanu li porti di cumunicazzioni. Nti unu dê mura ca cunnùcinu ô primu tempiu si pò taliari nu vasciurilevu ca rapprisenta dui tàuri e na troia (scrofa), ca sunnu sìmmuli rispittivamenti dâ forza e dâ firtilità.

Lu primu tempiu è custruiutu cu lastruna e blocchi nun travagghiati e, essennu lu cchiù anticu, vinni canciatu pâ custruzzioni dû secunnu. Spartuti casuarmenti ntô cumplessu si nòtanu granni petri tunni ca sirveru a chiddi ca lu custrueru pi fari tummulari li granni blocchi di petra. Pô sò pusizziunamentu, certi voti macari simmètricu, si penza ca avìssuru nu significatu màggicu.

Liami Esterni

• Cunzigghiu Lucali di Tarxien
• The Tarxien Temples - Article from Grip magazine (Maltese publication)

 Cumuna di Malta