Stockholmski arhipelag
Stockholmski arhipelag Stockholms skärgård | |
---|---|
Država | Švedska |
Stockholmski arhipelag (švedski Stockholms skärgård) je najveći švedski arhipelag, koji leži u Baltičkom moru oko grada Stockholma.
Stockholmski arhipelag se počeo formirati prije otprilike 800 milijuna godina, kad se počelo uzdizati dno Baltika.[1] Danas se sastoji od više od 30.000 otoka, otočića i hridi. Pokriva površinu od 3500 km², od čega manje od polovice otpada na kopno, a ostalo je more.[1] Unutar arhipalaga ima 6200 većih otoka (površine od preko 2000 km²) i 24.500 manjih otoka i hridi.[1] Procjenjuje se da je ukupna dužina obale oko 10.000 km, što je predstavlja oko 1/4 ukupne švedske obale.[1]
Arhipelag se proteže dobrih 150 km u dužinu (u smjeru sjever-jug) od otoka Arholma na sjeveru do otočića Landsort na jugu, i 80 km u širinu, od Stockholma na zapadu do malog arhipelaga Svenska Högarna, na istoku.[1] Stockholmski arhipelag se može podijeliti na tri dijela: sjevernu grupu otoka sa epicentrom oko grada Vaxholma, srednju grupu sa centrom u Stockholmu i južnu grupu sa centrom Stavsnäsu.
Procjenjuje se da na otocima arhipelaga živi oko 10.000 stalnih stanovnika, i to uglavnom na većim otocima pored obale, koji su kao što su Vaxön, Ingarö, Värmdö, Blidö, Ljusterö i Väddö, koji su mostovima ili trajektima povezani sa kopnom.[1]
Krajolik arhipelaga se jako razlikuje, dok su unutrašnji otoci prekriveni bujnom vegetacijom, od šuma do pašnjaka, vanjski su kameniti i ogoljeli od vjetra i mora.[1]
Danas se Stockholmski arhipelag pretvorio u ladanjsku zonu, u koju odlaze građani Stockholma za ljetnih mjeseci. Procjenjuje se da na arhipelagu ima oko 50 000 vikendica i 100 000 privatnih brodova.[1]
Fondacija Stockholmskog arhipelaga (švedski Skärgårdsstiftelsen) osnovana je 1959. u vrijeme kad se broj stalnih stanovnika arhipelaga, značajno smanjio, kad su mnoge farme napuštene a sela opustjela.[1] U to doba otpočeo je i proces privatizacije dijelova arhipelaga, i val gradnje vikendica.[1] Njen cilj bio je da on ostane dostupan svim Šveđanima, i da sačuva poljoprivredno zemljište i bioraznolikost, ali i da razvije turizam i rekreaciju po arhipelagu.[1] Fondacija upravlja sa 12.000 hektara, a to je 12 % terena arhipelaga, koji je podijeljen na 40 područja.[1] Fondacija je danas jedan od glavnih poslodavaca u arhipelagu, ona iznajmljuje farme, ugostiteljske objekte i marine.[1]