బెల్గాం
బెల్గాం, [1] అధికారికంగా బెలగావి అని పిలుస్తారు.[7][8] ఇది భారతదేశం, కర్ణాటక రాష్ట్రంలో పశ్చిమ కనుమల వెంట ఉత్తర భాగంలోని బెల్గాం జిల్లాలో ఉన్న ఒక నగరం. ఇదే పేరుగల బెలగావి డివిజనుకు, బెలగావి జిల్లాకు ఈ నగరం పరిపాలనా ప్రధానకార్యాలయం. కర్నాటక ప్రభుత్వం బెంగుళూరుతో పాటు బెల్గాంను కర్ణాటకకు రెండవ రాజధానిగా చేయాలని ప్రతిపాదించింది. అందుకే రెండవ రాష్ట్రపరిపాలనా భవనం సువర్ణ విధానసౌధ అనే పేరుతో 2012 అక్టోబరు 11న ప్రారంభించారు.[9]
Belgaum
Belgaon[1] | |
|---|---|
| Belagavi | |
  Belgaum Location of Belgaum in Karnataka  Belgaum Belgaum (India) | |
| Coordinates: 15°51′N 74°30′E / 15.850°N 74.500°E | |
| Country | India |
| State | Karnataka |
| District | Belagavi |
| Region | Western ghats |
| Government | |
| • Type | District Administration |
| • Body | Belagavi Mahanagara Palike |
| • DC | Nitesh Patil[2] |
| • Lok Sabha MP | Mangala Angadi, BJP[3] |
| • Mayor | Shobha Somanache, BJP[4] |
| • Deputy Mayor | Reshma Patil, BJP[4] |
| విస్తీర్ణం | |
| • Total | 94 కి.మీ2 (36 చ. మై) |
| • Rank | 4 |
| Elevation | 784 మీ (2,572 అ.) |
| జనాభా (2011) | |
| • Total | 4,90,045 |
| • జనసాంద్రత | 5,200/కి.మీ2 (14,000/చ. మై.) |
| Demonym | Belgaumites |
| Languages | |
| • Official | Kannada [6] |
| Time zone | UTC+5:30 (ST) |
| PIN | 590001 to 590020 |
| Telephone code | (+91) 831 |
| Vehicle registration | KA-22 |
ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోడీ ప్రధానమైన అత్యున్త నగరాలుగా మార్చే లక్ష్యం కింద అత్యున్నత నగరంగా అభివృద్ధి చేయబోయే మొదటి వంద భారతీయనగరాల్లో ఒకటిగా, మొదటిదశలో పనులు చేపట్టే 20నగరాల్లో బెల్గాం నగరం ఎంపికచేయబడింది.[10]
చరిత్ర
మార్చు
బెల్గాం సా.శ. 12 వ శతాబ్దం చివరిలో రట్టా రాజవంశంచే స్థాపించబడింది. వారు సమీపం లోని సౌందట్టి నుండి మారారు. బిచిరాజా అనే రట్టా అధికారి 1204లో నేమినాథకు అంకితం చేసిన, కమల్ బసది అనేజైన దేవాలయాన్ని నిర్మించాడు. దీనిని కమలాబస్తీ అని పిలుస్తారు. బెల్గాంకోట లోపల దొరికిన స్తంభాలలో నాగరిలిపిలో రాసిన కన్నడ శాసనాలు ఉన్నాయి. వాటిలోఒకటి రట్టరాజు కర్తవీర్య IV 1199 నుండి పాలించినట్లు రాయబడింది. నగరం అసలు పేరు వేణుగ్రామ్. ఇది సంస్కృత పదం.దీని అర్థం "వెదురు గ్రామం" అని సూచిస్తుంది. ప్రత్యామ్నాయంగా, ప్రారంభ భారతీయ గ్రంథాలలో దీనిని వేణుగ్రామ్ అని పిలుస్తారు. దీని అర్థం "వెదురునగరం".[11]
సా.శ. 13వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో బెల్గాం యాదవరాజవంశ రాజ్యంలో (సేవునాస్) భాగమైంది. యాదవవంశానికి చెందిన కృష్ణరాజు సా.శ. 1261 నాటి శాసనం దీనిని ధ్రువీకరిస్తుంది. సాశ. 14వ శతాబ్దంలో ఢిల్లీ సుల్తానేట్‌కు చెందిన ఖాల్జీ రాజవంశం ఈ ప్రాంతాన్నిఆక్రమించింది. కొంతకాలం తర్వాత, విజయనగర సామ్రాజ్యం స్థాపించబడింది. బెల్గాం విజయనగర పాలనలోకి వచ్చింది.సా.శ. 1474లో, బహమనీ సుల్తానేట్ మహమూద్ గవాన్ నేతృత్వం లోని సైన్యంతో బెల్గాంను జయించాడు.[12]
బెల్గాం కోట ఆదిల్ షా రాజవంశం సుల్తానులచే బలోపేతం చేయబడింది. వారు సఫా మసీదును నిర్మించారు. ఈ మసీదును బీజాపూర్ కమాండర్ అసద్ ఖాన్ నిర్మించినట్లు పర్షియన్ శాసనంచెబుతోంది. సా.శ. 1518లో, బహమనీ సుల్తానేట్ ఐదు చిన్న రాష్ట్రాలుగా విడిపోయింది. బెల్గాం బీజాపూర్ సుల్తానేట్‌లోభాగమైంది. ఆదిల్షాహీలు తమ నియంత్రణను గోవా నౌకాశ్రయానికి విస్తరించారు. అయితే పోర్చుగీసువారిరాక, యుద్ధాల తర్వాత వెనక్కి తగ్గారు. సా.శ. 1686లో మొఘల్ చక్రవర్తి ఔరంగజేబు బీజాపూర్ సుల్తానేట్‌ను ఓడించాడు. బెల్గాం నామమాత్రంగా మొఘల్‌లకు వెళ్ళింది. వారు దీనిని "అజంనగర్"అనే పేరుతో పిలిచారు.[12] అయితే సా.శ.1707లో ఔరంగజేబు మరణం తర్వాత మొఘల్ సామ్రాజ్య నియంత్రణ కూలింది. పీష్వాల పాలనలో మరాఠా సమాఖ్య ఈప్రాంతాన్ని తమ ఆధీనం లోకి తీసుకుంది. సా.శ. 1776లో మైసూర్ రాజ్యంలో హైదర్ అలీ తిరుగుబాట తర్వాత ఈ ప్రాంతం హైదర్ అలీ, టిప్పు సుల్తాన్‌లచే ఆక్రమించబడింది. టిప్పుసుల్తాన్‌ను బ్రిటీష్ దళాలు ఓడించిన తర్వాత పీష్వా బెల్గాంను తిరిగి పొందారు. సా.శ. 1818లో బ్రిటీష్ వారు బెల్గాం. పీష్వా ఆధీనంలో ఉన్నప్రాంతాన్ని స్వాధీనంచేసుకున్నాడు.కిత్తూరు చెన్నమ్మ (1778-1829) కర్ణాటక లోని కిత్తూరు సంస్థానం రాణి సా.శ. 1824లో ఆమె విఫలమయిన సిద్ధాంతానికి ప్రతిస్పందనగా బ్రిటీష్ వారికి వ్యతిరేకంగా విజయవంతం కాని సాయుధ తిరుగుబాటుకు నాయకత్వం వహించింది.
1924 డిసెంబరుల మహాత్మా గాంధీ అధ్యక్షతన జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 39వ సమావేశానికి బెల్గాం వేదికగా ఎంపికైంది. ఈ నగరం బ్రిటీష్ రాజ్‌కు ప్రధాన సైనిక స్థావరంగా పనిచేసింది. ప్రధానంగా గోవాకు సమీపంలో ఉండటం వల్ల ఇది పోర్చుగీస్ భూభాగంగా ఉంది. బ్రిటిష్ వారు భారతదేశాన్ని విడిచిపెట్టిన తర్వాత, భారత ప్రభుత్వం కొనసాగింది. ఇప్పటికీ బెల్గాంలో సాయుధదళాల స్థాపనలను కొనసాగిస్తోంది. సా.శ. 1961లో భారత ప్రభుత్వం ప్రధానమంత్రి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ ఆధ్వర్యంలో, గోవాలో పోర్చుగీస్ పాలనను అంతంచేయడానికి బెల్గాం నుండి బలగాలను ఉపయోగించింది.
1947లో భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పుడు, బెల్గాం, దాని జిల్లా బొంబాయి రాష్ట్రంలో భాగంగా ఉన్నాయి. సా.శ.1956లో, భారతీయ రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం ద్వారా భాషాపరంగా పునర్వ్యవస్థీకరించారు. బొంబాయి రాష్ట్రంలోని 10 తాలూకాలతో సహా బెల్గాం మైసూర్ రాష్ట్రానికి బదిలీ చేసారు. దీని పేరు మైసూరు రాష్ట్రం నుండి 1973లో కర్ణాటకగా మార్చారు.[13]
కర్ణాటక ప్రభుత్వం 2006లో బెల్గాంను రాష్ట్ర రెండవ రాజధానిగా చేస్తామని, రాష్ట్ర శాసనసభ 15 రోజుల వార్షిక శీతాకాల సమావేశాలకు నగరం శాశ్వత వేదికగా ఉంటుందని ప్రకటించింది.[14]
నగర పేర్లు
మార్చు2014 నవంబరు 1న భారత కేంద్రప్రభుత్వ ఆమోదంతో కర్ణాటక ప్రభుత్వం 12 ఇతర నగరాలతో పాటు ఈ నగరం పేరును బెల్గాం నుండి బెలగావిగా మార్చింది.[15][16] బెల్గామ్‌ను మహారాష్ట్రలో, మరాఠీ ప్రజలు బెల్గావ్ అనిపిలుస్తారు.
భౌగోళిక శాస్త్రం
మార్చుస్థలాకృతి
మార్చుబెల్గాం నగరం సముద్ర మట్టానికి 751 మీటర్లు (2,464 అడుగులు) ఎత్తులో 15°52′N 74°30′E / 15.87°N 74.5°E.[17] అక్షాంశ, రేఖాంశాల వద్ద ఉంది. ఈ నగరం కర్ణాటక లోని వాయవ్యభాగంలో ఉంది. పశ్చిమకనుమలలో (గోవారాష్ట్ర సరిహద్దు నుండి 50 కిమీ (31 మై) మహారాష్ట్ర, గోవా అనే రెండు రాష్ట్రాల సరిహద్దులో ఉంది. ఇది రాష్ట్రం లోని పురాతన పట్టణాలలో ఒకటి. ఇది బెంగుళూరు నుండి 502 కి.మీ. (312 మైళ్లు), ముంబై నుండి 500 కి.మీ (310 మైళ్లు), హైదరాబాద్ నుండి 515 కి.మీ (320 మైళ్లు),మైసూర్ నుండి 600 కి.మీ. (370 మైళ్లు) దూరంలోఉంది.
వాతావరణం
మార్చుబెల్గాం ఉష్ణమండల సవన్నా వాతావరణాన్ని కలిగిఉంది. (కొప్పెన్ వాతావరణ వర్గీకరణ). ఇది సంవత్సరం పొడవునా ఆహ్లాదకరమైన వాతావరణానికి ప్రసిద్ధి. బెల్గాం శీతాకాలంలో అత్యంత చల్లగా ఉంటుంది. (కర్ణాటకలో అత్యల్ప ఉష్ణోగ్రత సాధారణంగా బెల్గాంలోనమోదవుతుంది) జూన్ నుండి సెప్టెంబరు వరకు దాదాపు నిరంతర రుతుపవనవర్షాలను అనుభవిస్తుంది. బెల్గాం నగరం ఏప్రిల్‌లో వడగళ్ల తుఫానులను కొన్నిసార్లు అందుకుంటుంది.
జనాభా గణాంకాలు
మార్చు1881 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, బెల్గాం జనాభాలో 64.39% మంది కన్నడ మాట్లాడతారు. 26.04%మంది మరాఠీ మాట్లాడతారు.[13]
2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, బెల్గాం నగర జనాభా 4,90,045. మొత్తం జనాభాలో పురుషులు 2,46,537 మంది కాగా, స్త్రీలు 2,43,508 మంది ఉన్నారు. బెల్గాం సగటు అక్షరాస్యతరేటు 88.92%. బెల్గాం నగర జనాభాలో పురుషులలో 93.78% మంది, స్త్రీలలో 85.84% మంది అక్షరాస్యులు. జనాభాలో 10.71% మంది 6 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్నవారు ఉన్నారు. జనాభాలో షెడ్యూల్డ్ కులాలు జనాభా 7.84% మంది ఉండగా, షెడ్యూల్డ్ తెగల జనాభా 3.26% మంది ఉన్నారు.[18]
భాషలు
మార్చుబెల్గాం నగర జనాభాలో కన్నడ (37.46%), మరాఠీ (32.91%) ప్రధాన భాషలు .ఉర్దూ 19.82%మంది, కొంకణి (2.64%) మంది, హిందీ (2.42%) మంది, తెలుగు (1.92%) మంది మాట్లాడతారు.[19]
ప్రభుత్వం, రాజకీయాలు
మార్చుపరిపాలన
మార్చుబెల్గాంనగరం బెల్గాం లోక్‌సభ నియోజకవర్గంలో ఉంది.
శాసనసభ సమావేశాలు
మార్చు2006లో, కర్నాటక ప్రభుత్వం 2012లో బెల్గాంలో నిర్మించి ప్రారంభించబడిన సువర్ణ విధానసౌధ పరిపాలనాభవనంలో ప్రతిసంవత్సరం కర్ణాటక శాసనసభ శీతాకాలసమావేశాలు ఒక వారం రోజులపాటు జరుగుతాయి.
బెల్గాం సరిహద్దువివాదం
మార్చు
బెల్గాం సరిహద్దు వివాదం, కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన వివాదం. బెల్గాం, ప్రస్తుతం కర్ణాటకలో భాగంగా ఉంది. అంతకు ముందు బాంబే ప్రెసిడెన్సీ, భాషా ప్రాతిపదికన బెల్గాంను మహారాష్ట్రను కోరింది. 1956లో, రాష్ట్రాలపునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం మైసూర్ రాష్ట్రంలోని 10 తాలూకాలతో సహా బెల్గాం జిల్లాను చేర్చింది. ఇది 1973లో మైసూరు రాష్టం నుండి, కర్ణాటక రాష్ట్రంగా మారింది.సా.శ. 1881 భారత జనాభాలెక్కలప్రకారం, బెల్గాం జనాభాలో 64.39% మంది కన్నడమాట్లాడేవారు, 26.04% మంది మరాఠీ మాట్లాడేవారు ఉన్నారు. ఆ ప్రాతిపదికన ఇది కర్ణాటకలో కొనసాగుతుంది.[13]
1948లో మహారాష్ట్ర ఏకీకరణ సమితి, బెల్గాం ఆధారిత ప్రాంతీయ సంస్థ విలీనంకోసం పోరాడుతోంది.[20] 1956 జనవరి 17న మైసూర్ రాష్ట్ర పోలీసు బలగాలు చేరికకు వ్యతిరేకంగా, మరాఠీ కార్యకర్తలను కాల్చిచంపాయి. అప్పటి నుండి మహారాష్ట్ర ఏకికరణ్ సమితి జనవరి 17న 'అమరవీరుల దినోత్సవం'గా పాటిస్తోంది.[21][22]
2005 నవంబరు 11న, కర్ణాటక రక్షణ వేదిక (కె.ఆర్.వి) కార్యకర్తలు బెల్గాం మేయర్ విజయ్ మోరే ముఖానికి నల్లరంగుపూసి తర్వాత పోలీసులకు లొంగిపోయారు. బెల్గాం నగరపాలకసంస్థ బెల్గాం జిల్లాను పొరుగురాష్ట్రమైన మహారాష్ట్రలో చేర్చాలని తీర్మానం [23] ఆమోదించిన నేపథ్యంలో, విజయ్ మోర్‌కు కర్ణాటక ప్రభుత్వం అనేక షోకాజ్ నోటీసులు ఇచ్చింది .తరువాత కౌన్సిల్‌ను రద్దుచేసింది.[24]
ఈ సంఘటన తరువాత,మమరుసటి సంవత్సరం ఎన్నికలలో, కర్ణాటక రక్షణ వేదిక నగర అధ్యక్షుడు శాంతినాథ్ బుడవి భార్య, ప్రశాంత బుడవి బెల్గాం నగర పాలకసంస్థ మేయర్‌గా నియమితురాలయ్యింది. భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం తుది తీర్పు వచ్చేవర కుబెల్గాంతో సహా 865 వివాదాస్పద గ్రామాలను కేంద్రం పరిధిలోకి తీసుకురావాలని మహారాష్ట్ర కోరింది. కర్నాటక సమస్యను మరింత తీవ్రతరం చేస్తోందని మహారాష్ట్ర న్యాయ సంఘం అధ్యక్షుడు ఎన్.డి.పాటిల్ అన్నాడు. కర్ణాటక పాలనలో సరిహద్దు ప్రాంతంలోని మరాఠీ ప్రజలు గౌరవంగా జీవించలేక పోతున్నారని, బెల్గాం నగరపాలక సంస్థను రాజ్యాంగ విరుద్ధంగా రద్దు చేయడం, బెంగుళూరులో కన్నడ కార్యకర్తలు బెల్గాం మేయర్‌పై అసభ్యంగా ప్రవర్తించడాన్ని ఎత్తిచూపాడు.
భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానంలో కేసువిచారణలో ఉన్నప్పటికీ, 2019లోమహారాష్ట్ర ఉప ముఖ్యమంత్రి సిఎం అజిత్ పవార్, బెల్గాంతో పాటు కర్వార్, నిపాని ప్రాంతాలను మహారాష్ట్రలో విలీనం చేయాలని పిలుపునిచ్చాడు. ఇది శివసేన వ్యవస్థాపకుడు బాల్ థాకరే కల అని పేర్కొంటూ,[13] 2021 జనవరిలో సిఎం ఉద్ధవ్ థాకరేఈ ప్రకటనను పునరుద్ఘాటించాడు. థాకరే ఈ ప్రాంతాన్ని 'కర్ణాటక ఆక్రమిత ప్రాంతాలు'గా పేర్కొన్నాడు.[22] ఈ వివాదానికి సంబంధించిన కేసు చాలా ఏళ్లునుండి సుప్రీంకోర్టులో విచారణలో ఉంది.[13]
ఆర్థిక వ్యవస్థ
మార్చుఒక శతాబ్దం క్రితం బాబూ రావ్ పుసల్కర్ అనే వ్యవస్థాపకుడు నగరంలో ఒక చిన్న పరిశ్రమను ఏర్పాటు చేయడంతో నగరం వినయ పూర్వకమైన పారిశ్రామిక వృద్ధి ప్రారంభమైంది. అది బెలగావి నగరాన్ని కార్ఖానా, హైడ్రాలిక్స్ స్థావరంగామార్చింది.[25] బెల్గాం నగరంలో కూరగాయలు, పండ్లు, మాంసం, కోళ్ల పెంపకం, చేపలు ఉత్పత్తి, గనులు పరిశ్రమ, కలప పరిశ్రమలుకు (భారీ వర్షపాతం, నదులు, నీటి సమృద్ధి కారణంగా) ముఖ్యమైన వనరులు సమృద్ధిగా ఉన్నాయి. ఉత్తర కర్ణాటకలో ప్రధానంగా పూణే, బెంగుళూరు, మంగళూరు వంటి ప్రధాన నగరాలతో పాటు గోవా, మహారాష్ట్రలతో వ్యాపారం జరుగుతుంది. బాక్సైట్ నిక్షేపాలు బెల్గాం జిల్లాలో విరివిగా ఉన్నాయి. ఆదిత్య బిర్లా గ్రూప్‌కు చెందిన భారతీయ అల్యూమినియం - ఉత్పత్తిసంస్థ హిండాల్కో ఇండస్ట్రీస్ ఏర్పాటుకు దారితీసింది.[26] బైల్‌హోంగల్ పట్టణానికి సమీపంలో ఉన్న చిన్న గ్రామమైన దేశ్‌నూర్‌లో యురేనియం నిక్షేపాలు ఉన్నాయి.[27]
బెల్గాం నగర అనుకూలమైన వాతావరణం, తీరానికి సమీపంలో ఉండటం, పోర్చుగీస్ గోవా సమీపంలోని వ్యూహాత్మక స్థానం బ్రిటిష్ వారికి సైనిక శిక్షణా కేంద్రం, సైనికనివాసం అనువైన ప్రదేశంగా మెచ్చుకుంది. ఇది భారతీయ సాయుధ దళాలకు, భారత వైమానిక దళానికి చెందిన వైమానిక దళ స్థావరంతో నేటికీ కొనసాగుతోంది. దాని భౌగోళిక స్థానం సైనిక ప్రాముఖ్యతను గ్రహించిన బ్రిటిష్ వారు ఇక్కడ గణనీయమైన పదాతిదళ కేంద్రాన్ని ఏర్పరచారు.
రవాణా
మార్చుత్రోవ
మార్చుబెల్గాం జాతీయ రహదారులు 4 ( మహారాష్ట్ర (ప్రస్తుతం బంగారు చతుర్భుజిలో భాగం, కర్ణాటక, తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, తమిళనాడు) 4ఎ ( కర్ణాటక, గోవాలను కలుపుతోంది) రహదారి ద్వారా అనుసంధానించబడి ఉంది. వాయవ్య కర్ణాటక రోడ్డు రవాణా కార్పొరేషన్ కర్ణాటకలోని అన్నిప్రాంతాలకు, పొరుగు రాష్ట్రాలకు బస్సులను నడుపుతుంది. కర్ణాటక, చుట్టుపక్కల రాష్ట్రాల్లోని అన్ని ప్రధాన గమ్యస్థానాలకు సేవలను అందించే అనేక ప్రముఖ వ్యక్తులకు చెందిన బస్సు కంపెనీలు ఉన్నాయి. కె.ఎస్.ఆర్.టి.సి కర్ణాటకలోని దాదాపు అన్ని గ్రామాలకు సేవలు అందిస్తుంది. 92% గ్రామాలకు కె.ఎస్.ఆర్.టి.సి (7,298 గ్రామాలలో 6,743) ఇతర ప్రాంతాలలో 44% సేవలు అందిస్తోంది. కె.ఎస్.ఆర్.టి.సి ఒక రోజులో 6463 షెడ్యూల్‌లను 23,74,000 ప్రభావవంతమైన దూరాన్ని కవర్ చేస్తుంది. మొత్తం 7599 బస్సులతో కి.మీ. ఇది రోజుకు సగటున 24,57,000 మంది ప్రయాణికులను రవాణా చేస్తుంది.
నార్త్ వెస్ట్రన్ కర్నాటక రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ కార్పొరేషన్ 1997 నవంబరు 1న రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ కార్పొరేషన్ చట్టం 1950 ప్రకారం, కర్ణాటక రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ నుండి విడిపోయిన కర్ణాటక రాజ్యోత్సవ శుభ రోజున కర్ణాటకలోని వాయవ్య భాగంలోని ప్రయాణికులకు తగిన, సమర్థవంతమైన, ఆర్థిక, సరైన సమన్వయ రవాణా సేవలను అందించడానికి స్థాపించబడింది. కార్పొరేషన్ అధికార పరిధి బెల్గాం, ధార్వాడ్, కార్వార్, బాగల్‌కోట్, గడగ్, హావేరి జిల్లాలను కవర్ చేస్తుంది.
నార్త్ వెస్ట్రన్ కర్ణాటక రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ కార్పొరేషన్ అన్ని గ్రామాలకు తన సేవలను నిర్వహిస్తుంది, దాని అధికార పరిధిలో మోటారు రహదారులు ఉన్నాయి. అంతర్రాష్ట్ర రవాణా కార్యకలాపాలను కూడా కవర్ చేస్తుంది. గోవా ప్రభుత్వం గోవా నుండి బెల్గాం నగరం, బెల్గాం జిల్లాలోని కొన్ని ఇతర ప్రాంతాలకు కదంబ బస్సు సేవలను నిర్వహిస్తోంది. మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా మహారాష్ట్రలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి బెల్గాం నగరం, బెల్గాం జిల్లాలోని కొన్ని ఇతర ప్రాంతాలకు మహారాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ బస్సులను నడుపుతోంది.
గాలి
మార్చు
ఈ నగరానికి సాంబ్రా వద్ద బెల్గాం విమానాశ్రయం సేవలు అందిస్తోంది. ఇది ఉత్తర కర్ణాటకలోని పురాతన విమానాశ్రయం.ఇది 10 కి.మీ.దూరంలో ఉంది. నగరం నుండి రాష్ట్ర రహదారి 20 పై బెల్గాం విమానాశ్రయం యు.డి.ఎ.ఎన్ 3 పథకంలో చేర్చబడింది. అలయన్స్ ఎయిర్, స్పైస్ జెట్, స్టార్ ఎయిర్, ఇండిగో, ట్రూజెట్ బెంగుళూరు, హైదరాబాద్, మైసూర్, కడప, తిరుపతి, సూరత్, అహ్మదాబాద్, ఇండోర్, ముంబై, పూణే, నాగ్పూర్, కొల్హాపూర్, నాసిక్, చెన్నైలకు విమానాలను కలిగి ఉన్నాయి.[28]
రైలు
మార్చు
బెల్గాం రైల్వే స్టేషన్ భారతీయ రైల్వే గ్రిడ్‌లో ఉంది. ఇది నైరుతి రైల్వేలలో భాగంగా ఉంది. ప్రధాన గమ్యస్థానాలకు రైలు ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.
చదువు
మార్చువి.టి.యు
మార్చుభారతరత్న ఎం విశ్వేశ్వరయ్య పేరు మీద విశ్వేశ్వరయ్య టెక్నలాజికల్ యూనివర్శిటీ (విటియు) బెల్గాంలోని మచ్చేలో ఉంది. దీనికి 208 కంటే ఎక్కువ అనుబంధ కళాశాలలు ఉన్నాయి. ప్రతి సంవత్సరం 67,000 మంది విద్యార్థులు విటియు నుండి పట్టభద్రులయ్యారు.[29]
రాణి చన్నమ్మ విశ్వవిద్యాలయం
మార్చుధార్వాడ్లోని కర్నాటక్ విశ్వవిద్యాలయం పోస్ట్-గ్రాడ్యుయేట్ కేంద్రాన్ని ఎగువ తరగతి హోదా కల్పించటం ద్వారా రాణి చన్నమ్మ విశ్వవిద్యాలయం 2010లో స్థాపించబడింది. 2010లో రాణి చన్నమ్మ విశ్వవిద్యాలయం ఆవిర్భవించడానికి ముందు, కర్నాటక్ విశ్వవిద్యాలయం కర్నాటక్ యూనివర్సిటీ కె.ఆర్.సి.పి.జి. కేంద్రం, ధార్వాడ్ బెల్గాంలో పనిచేసింది. కర్నాటక్ విశ్వవిద్యాలయం పిజి కేంద్రం 1982 సంవత్సరంలో బెల్గాంలో స్థాపించబడింది. ఉత్తర కర్ణాటక ప్రాంతం నుండి వచ్చిన విద్యార్థులకు ఉన్నత విద్య కోసం యాక్సెస్‌ను అభివృద్ధి చేయడానికి అవకాశం కల్పిస్తుంది. 1994లో బెల్గాం నుండి 18 కి.మీ.దూరంలో పుణె-బెంగళూరు జాతీయ రహదారి - 4కు ఆనుకుని ఉన్న భూత్రమనహట్టి వద్ద 172 ఎకరాల స్థలంలోనికి పిజి కేంద్రం మార్చబడింది. బెల్గాం, విజయపూర్ బాగల్‌కోట్ జిల్లాల అధికార పరిధితో కర్నాటక్ విశ్వవిద్యాలయం పిజి సెంటర్ 2010 జూలై నెలలో రాణి చన్నమ్మ విశ్వవిద్యాలయంగా ప్రకటించబడింది.
ప్రముఖ వ్యక్తులు
మార్చు- ఎం.వి చంద్‌గడ్కర్ - క్రికెట్ నిర్వహకుడు, బోర్డు కార్యదర్శి
- ఫాడెప్ప దారెప్ప చౌగులే - భారతదేశపు మొట్టమొదటి ఒలింపిక్ మారథాన్ రన్నర్
- రావుసాహెబ్ గోగ్టే - గోగ్టే గ్రూప్ పారిశ్రామికవేత్త.
- అతుల్ కులకర్ణి - నటుడు
- రాయ్ లక్ష్మి - నటి
- రోనిత్ మోర్ - భారత క్రికెట్ ఆటగాడు
- బందు పాటిల్ - భారత హాకీ ఆటగాడు
- నిమా పూవయ్య-స్మిత్ - సంగ్రహశాల నిర్వహకుడు, కళా చరిత్రకారుడు, రచయిత [30]
- ఆలిస్ మౌడ్ సొరాబ్జీ పెన్నెల్ - డాక్టర్, రచయిత
- చరణ్ రాజ్ - నటుడు
- పావని రెడ్డి - నటుడు
- కార్నెలియా సోరాబ్జీ, న్యాయవాది, రచయిత. భారతదేశం, బ్రిటన్‌లలో లా ప్రాక్టీస్ చేసిన మొదటి మహిళ కావడం గమనార్హం.
- శ్రీ తానేదార్ - అమెరికన్ రాజకీయవేత్త
ఇది కూడ చూడు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 Malleson, Colonel (31 January 2021). KAYE and MALLESONS HISTORY OF INDIAN MUTINY. London: William Clowes and Sons. p. 22.
- ↑ "Nitesh Patil is Belagavi Deputy Commissioner". The Hindu. 5 May 2022. Retrieved 2 June 2023.
- ↑ Arakal, Ralph Alex (3 May 2021). "Karnataka bypolls: BJP wins Belagavi, Basavakalyan; Congress takes Maski". The Indian Express. Retrieved 2 June 2023.
- ↑ 4.0 4.1 "Shobha Somanache elected Belagavi Mayor unopposed, Reshma Patil defeats MES nominee to become Deputy Mayor". The Hindu. 6 February 2023. Retrieved 2 June 2023.
- ↑ "city/town summary". Archived from the original on 29 September 2006.
- ↑ "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. p. 108. Archived from the original (PDF) on 25 May 2017. Retrieved 14 January 2019.
- ↑ "Official Website of Belgaum District". www.belgaum.nic.in. Archived from the original on 30 June 2015. Retrieved 28 June 2015.
- ↑ Belgavi, Encyclopædia Britannica
- ↑ "Decision on second capital status for Belgaum soon". The Times of India. 13 August 2010. Archived from the original on 15 October 2012. Retrieved 22 July 2011.
- ↑ "Only 98 cities instead of 100 announced: All questions answered about the smart cities project". Firstpost. 28 August 2015.
- ↑ Michael W. Meister; Madhusudan A. Dhaky (1996). Encyclopaedia of Indian Temple Architecture. American Institute of Indian Studies. p. 255. ISBN 978-81-86526-00-2.
- ↑ 12.0 12.1 "History of Belgaum". Central Excise Belgaum. Archived from the original on 10 March 2015. Retrieved 17 May 2015.
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 "Karnataka-Maharashtra border dispute Explained: What is Belagavi border dispute between Karnataka and Maharashtra". The Times of India. 28 January 2021. Retrieved 31 May 2022.
- ↑ "Belgaum to be made Karnataka's second capital". Outlook. Archived from the original on 13 February 2009. Retrieved 31 May 2022.
- ↑ "It'll be 'Bengaluru' from 1 Nov". 8 October 2006. Archived from the original on 6 April 2012. Retrieved 4 January 2011.
- ↑ "New name for cities". The Hindu. Retrieved 1 November 2014.
- ↑ "Maps, Weather, and Airports for Belgaum, India". www.fallingrain.com.
- ↑ "District Census Hand Book: Belgaum" (PDF). censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
- ↑ "Table C-16 Population by Mother Tongue (Urban): Karnataka". censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India.
- ↑ Kuber, Girish (28 November 2005). "District's always been bone of contention". The Economic Times. Retrieved 22 July 2022.
- ↑ Cariappa, Nikhil (24 December 2021). "Karnataka: Shadow of Border Dispute in Marathi-Speaking Belagavi Looms Over Assembly Session". NewsClick. Retrieved 22 July 2022.
- ↑ 22.0 22.1 "Will incorporate 'Karnataka-occupied areas' into Maha: Uddhav". The Economic Times. 17 January 2021. Retrieved 22 July 2022.
- ↑ "Front Page: Belgaum corporation: decision today". The Hindu. 17 November 2005. Archived from the original on 20 January 2016.
- ↑ Sharma, Ravi. "A dispute revived". Frontline. Archived from the original on 12 September 2012.
- ↑ Urs, Anil. "Belagavi: A city on the frontlines reinvents itself". @businessline. Retrieved 14 December 2019.
- ↑ "Natural Resources in the State of Karnataka - Directorate of Industries and Commerce, Government of Karnataka". Archived from the original on 6 December 2007.
- ↑ Patil, Vijaykumar (16 July 2010). "Belgaum poised for further growth in industrial and farm sectors". The Hindu. Retrieved 24 January 2019.
- ↑ "Profile of Belgaum airport". Airports Authority of India. Retrieved 22 February 2022.
- ↑ "About VTU". VTU. 15 October 2011. Archived from the original on 10 October 2011. Retrieved 15 October 2011.
- ↑ Belliappa, CP (13 February 2014). "C.P. Belliappa interviews Dr Nima-Poovaya Smith, founder of Alchemy, involved in promoting art in UK". Coorg Tourism. Archived from the original on 25 నవంబరు 2022. Retrieved 25 November 2022.