Sargasso Denizi
Sargasso Denizi, Atlas Okyanusu'nun içerisinde yer alan bir okyanus akıntı dairesidir.[1]
Batısında Körfez Akıntısı, doğusunda Kanarya Akıntısı, kuzey tarafında Kuzey Atlantik Akıntısı ve güneyde ise Kuzey Atlantik Ekvator Akıntısı bulunan Sargasso'nun diğer tüm denizlerden farklı olarak herhangi bir kıyısı bulunmuyor.[2] Bermuda denizin batı kenarlarına yakın olan Sargasso Denizi yaklaşık olarak 1100 km genişlikte ve 3200 km uzunluktadır.[3] Derinliği ise yer yer 1.500 metre ile 7 bin metre arasında değişiklik gösteriyor.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sargasso Denizi tarihte ilk olarak 15'nci yüzyılda Portekizli denizciler tarafından keşfedildi.[4] Ancak 4'ncü yüzyılda yaşamış yazar Rufus Festus Avienus, bir şiirinde bu bölgeden bahsetmiştir. 5'nci yüzyılda ise Kartacalı gezgin Himilco, Atlas Okyanusu'nun bir bölümünü deniz yosunu ile kaplı olduğunu belirtmiştir.[5]
Ekoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Sargasso Denizi, yüzeyde topluca yüzen Sargassum cinsinin deniz yosunlarına ev sahipliği yapar. Sargassum deniz yosunları günümüzdeki nakliye gemileri için bir tehdit değildir.
Deniz, Avrupa yılanbalığı, Amerikan yılan balığı ve Amerikan zehirli yılanbalığı'nın önemli göç yollarından biridir.
2000'li yılların başlarında Sargasso Denizi, Küresel Okyanus Örnekleme araştırmasının bir parçası olarak incelendi. Sonuçlara göre, bölgenin çok çeşitli prokaryotik yaşam sürdüğü ortaya çıkmıştır.[6]
Kirlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Yüzey akımları nedeniyle Sargasso, yüksek oranda plastik atık biriktirir. Deniz yüzeyinde büyük bir çöp yaması bulunmakta olup, bu yamaya Kuzey Atlantik çöp yaması adı veriliyor.[7] Birkaç ülke ve sivil toplum örgütleri Sargasso Denizi'ni korumak için birleşmiştir. Bu örgütler Azores (Portekiz), Bermuda (Birleşik Krallık) ve Monako, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri hükûmetleri tarafından 11 Mart 2014 tarihinde Sargasso Deniz Komisyonu kurulmuştur.[8] Komisyon 2020 itibarıyla çalışmalarına halen devam etmektedir.
Denizde yapılan çalışmalarda birçok plastik tüketen bakteri bulunmuştur. Ancak bu bakterilerin, içerisindeki plastiği başka ekolojik alanlara aktarıp aktarmadığı bilinmiyor.[9]
Popüler kültürde tasvirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sargasso Denizi çeşitli yapım ve kitaplarda yer almıştır. Bunlardan bazıları:
- William Hope Hodgson'un The Boats of the "Glen Carrig" (1907) kitabı[10]
- Jules Verne'nin Denizler Altında Yirmi Bin Fersah kitabı[11]
- Fred Andrew'in Plato's Pond kitabı[1]
- Anastasis grubunun "Dead Can Dance" şarkısı[12]
- Andrew Bird'in "Left Handed Kisses" şarkısı[13]
- Stephen King'in "Kara Kule: Silahşor" kitabı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
- ^ a b Plato's Pond - Us Edition. ISBN 9076542449.isbn=0198606877
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ https://doi.org/10.1126%2Fscience.1093857
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ https://archive.org/details/twentythousandle00vern_1
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020.
