Jump to content

Cаучй–Счwарз тенгсизлиги

From Vikipediya

Cаучй–Счwарз (о'қилиши: Коши-Шварз) тенгсизлиги (ба'зида Cаучй–Буняковскй–Счwарз (о'қилиши: Коши-Буняковский-Шварз) тенгсизлиги) математикадаги энг муҳим ва кенг қо'лланиладиган тенгсизликлардан бири сифатида қаралади.

Йиг'индилар учун тенгсизлик Аугустин-Лоуис Cаучй томонидан 1821-йилда нашр этилган. Интеграллар учун мос келадиган тенгсизлик Виктор Буняковскй томонидан 1859-йилда ва Ҳерманн Счwарз томонидан 1888-йилда нашр этилган. Счwарз интеграл ко'ринишдаги тенгсизликнинг замонавий исботини келтирган.

Тенгсизлик баёни

[edit | edit source]

Cаучй-Счwарз тенгсизлиги барча ички ко'пайтма аниқланган фазодаги барча ва векторлар учунАндоза:НумБлктенгсизликнинг о'ринли эканлигини та'кидлайди, бу ерда ички ко'пайтма ҳисобланади. Ички ко'пайтмаларга мисоллар ҳақиқий ва комплекс нуқтали ко'пайтмаларни о'з ичига олади. Ички ко'пайтма мавзусидаги мисолларга қаранг. Ҳар бир ички ко'пайтма каноник ёки келтирилган норма деб аталадиган нормани келтириб чиқаради, бу ерда векторнинг вектор нормаси қуйидагича белгиланади ва аниқланади:Бу норма ва ички ко'пайтма аниқловчи шарт билан о'заро бог'ланган бо'либ, бу ерда ҳар доим номанфий ҳақиқий сон бо'лади (ҳаттоки ички ко'пайтма комплекс қийматли бо'лса ҳам). Юқоридаги тенгсизликнинг ҳар икки томонининг квадрат илдизини олиб, Cаучй-Счwарз тенгсизлигини унинг кўпроқ таниш бо'лган кўринишида ёзиш мумкин:Андоза:НумБлкБундан ташқари, тенгсизликнинг иккала томони фақат ва фақат ва лар бир-бирига чизиқли бог'лиқ бо'лсагина бир-бирига тенг бо'лади.

Махсус ҳолатлар

[edit | edit source]

Седракян леммаси - мусбат ҳақиқий сонлар

[edit | edit source]

Р 2 - Текислик

[edit | edit source]

Р н - н -о'лчовли Эвклид фазоси

[edit | edit source]

C н - н -о'лчовли Комплекс фазо

[edit | edit source]

Қо'лланилиши

[edit | edit source]

Таҳлил

[edit | edit source]

Геометрия

[edit | edit source]

Эҳтимоллар назарияси

[edit | edit source]

Далиллар

[edit | edit source]

Ҳақиқий ички ко'пайтмали фазолар учун

[edit | edit source]

Нуқтали ко'пайтма учун далил

[edit | edit source]

Ихтиёрий вектор фазолар учун

[edit | edit source]

Исбот 1

[edit | edit source]

Лет анд со тҳат анд Тҳен

Тҳис эхпансион доэс нот реқуире то бе нон-зеро; ҳоwевер, муст бе нон-зеро ин ордер то дивиде ботҳ сидес бй анд то дедуcе тҳе Cаучй-Счwарз инеқуалитй фром ит. Сwаппинг анд гивес рисе то: анд тҳус

Исбот 2

[edit | edit source]

Умумлаштиришлар

[edit | edit source]

Яна қаранг

[edit | edit source]

Манбалар

[edit | edit source]

Манбалар

[edit | edit source]

Ҳаволалар

[edit | edit source]