طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران چیست؟

فاز اول طرح انتقال آب خلیج فارس به فلات مرکزی ایران آغاز شده است. حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در مراسم افتتاحیه این طرح را "خط انتقال امید" به همه کشاورزان و صنعتگران خواند و اظهار امیدواری کرد تا پایان کار دولتش، دو مرحله دیگر طرح هم به پایان برسند.

استفاده از آب خلیج فارس برای مصارف شرب و صنعتی تازگی ندارد. کشورهای همسایه ایران در خلیج فارس حدود هفت دهه است که از این روش استفاده می‌کنند.

در ایران هم چند بار صحبت از راه اندازی چنین پروژه‌ای شده بود تا اینکه تداوم خشکسالی در استان‌های کرمان، یزد و هرمزگان‌، تعداد زیاد معادن مس و سنگ آهن و صنایع فولاد و نگرانی از بیکاری باعث شد مقدمات طرح از سال ۹۲ آغاز و از سه سال پیش به اجرا نیز گذاشته شود.

رضا اردکانیان وزیر نیروی ایران در مراسم افتتاحیه گفت این پروژه به صرفه است و هزینه تمام شده هر متر مکعب آب، معادل دو یورو و تنها دو درصد از کل هزینه مورد نیاز صنعت فولاد است.

او گفت هفده استانی که که از این طرح بهره‌مند می‌شوند سالانه "۶۰ میلیارد متر مکعب" آب مصرف می‌کنند که "حدود دو میلیارد متر مکعب" آن برای صنایع است. بخش صنعت در آینده با کمبود "۹۵۰ میلیون متر مکعب" آب مواجه می‌شود پس باید آن را با شیرین‌سازی تامین کرد.

برخی "ویژگی‌های" اعلام‌شده طرح

نگرانی‌های زیست محیطی

آب خلیج فارس از دریای عمان شورتر است و برداشت زیاد آب، شوری آن را افزایش می‌دهد. فعالان محیط زیست می‌گویند این بر سلامت زیست‌بوم و گونه‌های گیاهی و جانوری خلیج فارس اثر مخربی دارد.

اما حسن روحانی معتقد است این طرح‌ها علاوه بر اینکه صنعت را متحول می‌کنند در چارچوب اصول محیط زیستی اجرا می‌شوند و ضرری برای محیط زیست ندارند.

عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست با تائید سخنان آقای روحانی گفته کشورهای عربی حوزه خلیج فارس سالانه بیش از ۳۰ میلیارد متر مکعب آب شیرین از خلیج فارس برداشت می‌کنند در حالی که کل برداشت ما به ۸۰۰ میلیون متر مکعب نخواهد رسید.

اما محمدحسن معماریان عضو هیئت علمی دانشگاه یزد معتقد است: "چون کشورهای حاشیه خلیج فارس از این آب استفاده می‌کنند دلیل نمی‌شود که ما هم به آلودگی آن اضافه کنیم و بهتر بود ما به جای شرکت در این مسابقه آلودگی زیست محیطی به صورت حقوقی، این عمل کشورهای حاشیه خلیج فارس را به چالش می‌کشیدیم."

به گفته رضا اردکانیان، حدود ۷۵ درصد نمک‌زدایی در دنیا در منطقه خاورمیانه صورت می‌گیرد و "بیش از ۸۵۰ آب‌شیرین‌کن" در منطقه خلیج فارس فعالند که "ظرفیت ۲۵ آب‌شیرین‌کن‌ بالای ۱۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز است."