Diébédo Francis Kéré
.jpg)
Diébédo Francis Kéré (gebore 10 April 1965) is 'n Burkinabé-Duitse[1] argitek, wat erken word vir die skep van innoverende werke wat dikwels volhoubaar en samewerkend van aard is.[2] In 2022 het hy die eerste inheemse Afrikaan geword wat die Pritzker-argitektuurprys ontvang het.[3][4] Hy is opgelei aan die Technische Universität Berlin en woon sedert 1985 in Berlyn. Parallel met sy studies het hy die Kéré-stigting (voorheen Schulbausteine für Gando) gestig en in 2005 stig hy Kéré Architecture. Sy argitektoniese praktyk is internasionaal erken met toekennings insluitend die Aga Khan-toekenning vir argitektuur (2004) vir sy eerste gebou, die Gando Primêre Skool in Burkina Faso, en die Global Holcim-toekenning vir Volhoubare Konstruksie (2012 Goud).
Kéré het projekte in verskeie lande onderneem, insluitend Burkina Faso, Mali, Kenia, Uganda, Mosambiek, Togo, Soedan, Duitsland, Italië, Switserland, die VSA en die VK.[5] In 2017 het die Serpentine Galleries hom opdrag gegee om die Serpentine Pavilion in Londen te ontwerp. Hy het professorate aan die Harvard Graduate School of Design, Yale School of Architecture en die Switserse Accademia di Architettura di Mendrisio beklee. In 2017 het hy die professoraat vir "Argitektoniese Ontwerp en Deelname" aan die Tegniese Universiteit van München aanvaar, en 'n gasprofessoraat by Bauhaus Wiemer in 2020.
Vroeë lewe en opvoeding
[wysig | wysig bron]
Kéré is in die dorpie Gando, Burkina Faso, gebore. Hy was die eerste kind in die dorp wat skool toe gestuur is, aangesien sy pa, die dorpshoof, wou hê dat sy oudste seun moet leer hoe om sy briewe te lees en te vertaal. Aangesien daar geen skool in Gando bestaan het nie, moes Kéré sy gesin verlaat toe hy 7 jaar oud was om by sy oom in die stad te gaan woon. Nadat hy sy opleiding voltooi het, het hy 'n timmerman geword en 'n beurs van die Carl Duisberg-genootskap ontvang om 'n vakleerlingskap in Duitsland te doen as 'n studieleier in ontwikkelingshulp. Nadat hy die vakleerlingskap voltooi het, het hy argitektuur aan die Technische Universität Berlin gaan studeer en in 2004 gegradueer.[5]
Tydens sy studies het hy gevoel dat dit sy plig was om by te dra tot sy familie en tot die gemeenskap wat hom ondersteun het, en om die volgende geslag die geleentheid te gee om in sy voetspore te volg. In 1998 het Kéré met die hulp van sy vriende die vereniging Schulbausteine für Gando e.V. (nou Kéré Foundation), wat losweg vertaal word as "Boublokke vir Gando", om die bou van 'n laerskool vir sy dorpie te finansier. Sy doelwit was om die kennis wat hy in Europa opgedoen het, te kombineer met tradisionele boumetodes uit Burkina Faso. Hy het sy studies voltooi en die eerste skool in Gando as sy diplomaprojek in 2004 gebou, terwyl hy ook sy eie argitektuurkantoor Kéré Architecture geopen het.[6][7][8][9][10][11]
Loopbaan
[wysig | wysig bron]Kéré is bekend daarvoor dat hy gemeenskap by sy projekte betrek en vir sy innoverende gebruik van volkstaal materiaal en tegnieke.[12][11]
Onderrig
[wysig | wysig bron]Kéré het as 'n dosent aan die Technische Universität Berlin gewerk. In die lente van 2011 het hy lesings gegee by Virginia Tech, Washington Universiteit en die Universiteit van Texas. Die volgende somer het hy lesings aan die Universiteit van Wisconsin in Milwaukee gegee, en in die herfs van 2012 was hy 'n besoekende professor aan Harvard. Hy het ook by die Accademia di Architettura di Mendrisio onderrig gegee. Kéré het 'n nuutgeskepte professoraat vir Argitektoniese ontwerp en Deelname aan die Tegniese Universiteit van München in 2017 aanvaar. Hy is 'n besoekende professoraat aan die Yale School of Architecture toegeken. In 2021 het Kéré 'n pos as gasprofessor aan die Bauhaus Universiteit in Weimar, Duitsland, beklee.[13]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "Diebedo Francis Kere becomes first African to win Pritzker architecture prize". France 24 (in Engels). AFP. 15 Maart 2022. Besoek op 16 Maart 2022.
- ↑ Pogrebin, Robin (15 Maart 2022). "Pritzker Prize Goes to Architect From West Africa". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Besoek op 15 Maart 2022.
- ↑ Moreira, Paulo (21 Maart 2022). "The inspiring architect from Burkina Faso who lifted world's biggest prize". The Conversation (in Engels). Besoek op 6 Junie 2022.
- ↑ Wainwright, Oliver (15 Maart 2022). "'It is unbelievable': Francis Kéré becomes first black architect to win the Pritzker prize". The Guardian (in Engels). Besoek op 15 Maart 2022.
- ↑ 5,0 5,1 "Experts: Diébédo Francis Kéré". Holcim Foundation for Sustainable Construction. 16 Maart 2022. Besoek op 23 Maart 2022.
- ↑ Mafi, Nick (15 Maart 2022). "The 2022 Pritzker Prize Is Awarded to Diébédo Francis Kéré". Architectural Digest (in Engels (VSA)). Besoek op 16 Maart 2022.
- ↑ Heathcote, Edwin (15 Maart 2022). "Francis Kéré becomes first African architect to win Pritzker Prize". Financial Times. Besoek op 16 Maart 2022.
- ↑ Kornblatt, Izzy (15 Maart 2022). "Diébédo Francis Kéré Named 2022 Pritzker Laureate". Architectural Record (in Engels).
- ↑ Schaefer, Louisa (15 Maart 2022). "Pritzker Prize goes to Burkina Faso-German architect Francis Kere". Deutsche Welle (in Engels (VK)). Besoek op 16 Maart 2022.
- ↑ Parkes, John (15 Maart 2022). "Ten projects by Pritzker Architecture Prize-winner Diébédo Francis Kéré". De Zeen (in Engels). Besoek op 16 Maart 2022.
- ↑ 11,0 11,1 Holland, Oscar. "Pritzker Prize 2022: Francis Kéré becomes first African to win 'Nobel of architecture'". CNN (in Engels). Besoek op 18 Maart 2022.
- ↑ Baratto, Romullo (16 Maart 2022). ""It's Not Because You Are Limited in Resources That You Should Accept Mediocrity": Interview with Francis Kéré, 2022 Pritzker Winner". ArchDaily (in Engels (VSA)). Besoek op 28 Maart 2022.
- ↑ Bauhaus University in Weimar (2021) [https://www.uni-weimar.de/en/university/news/bauhausjournal-online/titel/diebedo-francis-kere-is-the-bauhaus-guest-professor-for-the-20212022-winter-semester/ "Diébédo Francis Kéré is the Bauhaus Guest Professor for the 2021/2022 Winter Semester"
