ትዝታ

የኢትዮጵያ ሙዚቃ በዋናነት የተመሰረተው በአምስት የድምፅ ሚዛን ስርዓት ነው ። ይህ የፔንታቶን ሚዛን (‹ፔንታ› ማለት አምስት ፣ እና ‹ቶኒክ› ማለት ኖታ ቅኝት) በመባል ይታወቃል ። ምንም እንኳን አብዛኛው ሙዚቃ የፔንታታቲክ ሚዛን የሚጠቀም ቢሆንም አንዳንድ ዜማዎች በሁለት ወይም በሶስት ቅኝት ባልሆኑ ሚዛኖች ላይ የተመሠረቱ ሊሆኑ ይችላሉ ። ይህ በኢትዮጵያ ባህላዊ ሙዚቃ እንዲሁም በልጆች ዘፈኖች ዘንድ የተለመደ ነው ። በሌላ በኩል ደግሞ በኢትዮጵያ ውስጥ አንዳንድ ሙዚቃዎች የምዕራቡን ቅኝት የያዙ ይገኑበታል ። ዲያቶኒክ ቅኝቶች 7 ድምፆችን ይይዛሉ።

“ስኬል” የሚለው የኢትዮጵያ ቃል “ቅኝት” ነው ፡፡ “ቅኝት” የሚለው ቃል ጥቅም ላይ የዋለውን ሚዛን እና አንዳንዴም የመሳሪያውን መቃኛ ይገልጻል። ይህ የሆነበት ምክንያት አንዳንድ መሣሪያዎች ጭራ / ገመድ ስላላቸው ነው። እነዚህ መሣሪያዎች ክራር ፣ በገና እና ማሲንቆ ይገኙበታል።

በኢትዮጵያ ሙዚቃ ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውሉ አራት ዋና ዋና ቅኝቶች አሉ ፡፡ እነዚህ ትዝታ (ሜጄር ና ማይነር) ፣ ባቲ (ሜጄር ና ማይነር) ፣ አምባሳል እና አንችሆይ ቅኝቶች ናቸው።

ትዝታ

ትዝታ በጣም በብዛት ጥቅም ላይ የሚውለው ቅኝት ነው። እነሱም ሜጄር እና ማይነር በመባል ይታወቃሉ ። ዋናው የትዝታ ቅኝት ሙሉ ትዝታ በመባል የሚታወቅ ሲሆን ማይነሩ የትዝታ ቅኝት ግማሽ Tizita በመባል ይታወቃል። ሙሉ ትዝታ በዓለም ዙሪያ እንደ ዋናው የፔንታታኒካል ልኬት ተመሳሳይ የሚታወቅ ትክክለኛ ቅኝት በመሆኑ ትኩረት የሚስብ ነው።

ሙሉ Tizita: C - D - E - G - A ምሳሌ ይህን ይመልከቱ https://www.youtube.com/watch?v=nfwIGOmH-mQ

ግማሽ Tizita: C - D - Eb - G - Ab.

ከሙሉ Tizita ወደ ግማሽ Tizita ለመድረስ ፣ 3 ኛ እና 5 ኛን ,ግማሽ ቶን መቀነስ ያስፈልግዎታል። ስለዚህ ግማሽ Tizita 1 ፣ 2 ፣ b3 ፣ 4 ፣ b5 ነው። ምንጭ http://fsuworldmusiconline.wikidot.com/music-theory-ethiopian-music

ተጨማሪ ማሳሰቢያ በኢትዬጵያ ቅኝቶች ኤርትራን ጨምሮ ቅኝቶች ዉስጥ መነሻ ድምፃቸዉን በመገለባበጥ የሚገኙ ዜማዎች ትዝታ ሰከንድ ፤ ፌቭዝ ሲክዝ ባቲ ሰከንድ ሲክዝ በመባል የሚታወቁ አሉ።( ለመጠቃለል ትዝታ፤ትዝታ ማይነር ፤የተገለበጠ ትዝታ DEGACD)