Georgi Lasxişvili

Georgi Lasxişvili
gürc. გიორგი მიხეილის ძე ლასხიშვილი
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	25 dekabr 1866(1866-12-25)
Doğum yeri	Kutaisi, Kutaisi quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	15 mart 1931(1931-03-15) (64 yaşında)
Vəfat yeri	Tiflis, Gürcüstan SSR, ZSFSR, SSRİ
Dəfn yeri	Didube panteonu
Fəaliyyəti	imicmeyker
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Georgi Mixayloviç Lasxişvili (gürc. გიორგი მიხეილის ძე ლასხიშვილი, 25 dekabr 1866, Kutaisi – 15 mart 1931, Tiflis) — gürcü siyasətçisi, Gürcüstan Demokratik Respublikası hökumətində nazir (1918–1921).

Həyatı

Kutaisi klassik gimnaziyasında təhsil alıb. Hələ gimnaziyada olarkən çar rejiminə qarşı mübarizə aparanların sırasına qoşulur. "Stivar" əlyazma jurnalını nəşr etdirir.

1884-cü ildə Odessa (Novorossiysk) Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olur. Burada Sergey Mesxi ilə birlikdə "Gənclərin iradəsi" inqilabi təşkilatının cənub qrupunda fəal iştirak etməyə başlayır. Bu səbəbdən 1887-ci ildə universitetdən qovulur, 2 fevral 1888-ci ildə tutularaq altı ay Kutaisi həbsxanasında saxlanılır. Sərbəst buraxıldıqdan sonra bir müddət İcmalar Palatasında çalışır, lakin 1889-cu ilin yayında yenidən tutularaq 5 il müddətinə həbs edilir.

1894-cü ildə Gürcüstana qayıdır. İşçilərin azadlığı və xoşbəxtliyi uğrunda mübarizə aparmaq üçün bütün bilik və enerjisini sərf etməyə hazır olduğunu bildirir və buna görə də 1895-ci ilin yanvarında İlya Çavçavadzeyə təqdim edilir. İveriya redaksiyasındaçalışır, burada Lali təxəllüsü ilə ictimai-siyasi mövzularda məqalələr dərc etdirir, "Yeni təhsil", "Moambe" və "Kvali" ilə əməkdaşlıq edir.

Gürcüstanda bu dövr çətin sosial və siyasi şərtlərlə xarakterizə olunurdu. Ölkədə demokratik düşərgə iki hissəyə bölünmüşdü. Bu əks qüvvələri birləşdirmək istəyənlər arasında Laşxişvili də var idi. O deyirdi: "Bu gün mövcud vəziyyətə görə hamımız bir düşüncədə olmalıyıq." Georgi Lasxişvili nəinki nəzəri cəhətdən fikirlərini əsaslandırır, həm də birləşdirici milli hərəkat yaratmaq niyyətində idi. Bu məqsədlə "İveriya" radikal gənc publisist və ziyalı qrupunu birləşdirdi. Qəzet bağlandıqdan sonra (1896) bu qrup redaktoru Laşxişvili olan "Elanlar siyahısı" ətrafında birləşdi. Burada liderliyi ilə gələcək sosial-federalist partiyasını yaratdı.

1905-ci ildə Parisdə olarkən "Gürcüstan" qəzetinin redaktorlarından biri idi.

Bu fəaliyyəti 1910-cu ildə Federal Partiyanın mərkəzi komitəsini ləğv edən səlahiyyətlilər tərəfindən təsirsiz ötüşmədi, Laşxişvili 7 ay Metexi həbsxanasına göndərildi və sonra 5 il müddətinə Qafqazda yaşaması qadağan edildi. Üç il yaşadığı Xarkova köçməli oldu. Sonra bir müddətliyinə Bakıda bacısı ilə birlikdə yaşadı; daha sonra Tiflisə qayıda bildi.

26 may 1918-ci ildə Gürcüstanın İstiqlal Bəyannaməsini imzaladı, Gürcüstan müstəqillik qazandıqdan sonra Təhsil Naziri və Sosial-Federalist Partiyasının Nazirlər Kabinetində nümayəndəsi oldu. 1921-ci ilin fevral-mart aylarında Gürcüstanın sovetləşməsindən sonra bütün hökumət üzvləri mühacirət etmək üçün Batumidəyə miqrasiya etməli oldular. Ancaq son anda Laşxişvili miqrasiyadan imtina etdi və Gürcüstanda qaldı.

Sovet dövründə görkəmli ictimai xadim olan Laxişvili siyasətdən ayrıldı və Xarici Ticarət Nazirliyində maliyyə agenti olaraq çalışdı, bankın idarə heyətinin üzvü idi. O, 1926-cı ildə işindən uzaqlaşdı.

1918–1921-ci illərdə Georgi Laşxişvilinin gərgin əməyi nəticəsində birdən çox təhsil müəssisəsi yaradıldı. O, ilk növbədə Tbilisi Dövlət Universitetinin və Tiflis Konservatoriyasının yaradılmasında, məktəblərdə ana dilində tədrisin tətbiq edilməsində və daha çox işlərdə Gürcüstan Demokratik Respublikasının Təhsil Naziri kimi fəal işi ilə tanınmışdı.

Georgi Laşxişvilinin xatirələri 1934 cü ildə nəşr edilmişdir.

Yazıçıların və ictimai xadimlərin dəfn olunduğu Didube panteonunda dəfn edilib.

Əsərləri

• Almanax təqvimi

Ədəbiyyat

• ზ. ბაბუნაშვილი, თ. ნოზაძე, "მამულიშვილთა სავანე", გვ.231, თბ., 1994
• დიმიტრი შველიძე, გიორგი ლასხიშვილი — ჩვენ ყველანი შევადგენთ ერთ პარტიას, თბ., 2018

Xarici keçidlər

• გიორგი ლასხიშვილი — პირველი განათლების მინისტრი (gürc.)