Səid Bilalov

Səid Bilalov
Səid Bilal oğlu Bilalov
Doğum tarixi	12 fevral 1941(1941-02-12)
Doğum yeri	Söhüb, Quba rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi	1997
Milliyyəti	azərbaycanlı
Elm sahəsi	kimya
Elmi dərəcələri	kimya üzrə elmlər doktoru, professor
İş yeri	AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutu
Təhsili	Bakı Dövlət Universiteti
Mükafatları

Səid Bilal oğlu Bilalov (12 fevral 1941, Söhüb, Quba rayonu – 1997) — kimyaçı alim, kimya elmləri doktoru, professor.

Həyatı

S.B.Bilalov 1941-ci il fevralın 12-də Quba rayonunun Söhb kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Orta məktəbi Quba rayonunda bitirdikdən sonra, iki il istehsalatda çalışmışdır. 1959-65-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakultəsində təhsil almışdır. 1963-cü ildən Y.Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda laborant və mühəndis vəzifəsində işləmişdir. 1965-ci ildən yeni yaradılmış Aşqarlar Kimyası İnstitutunda baş mühəndis, kiçik və böyük elmi işçi, 1990-cı ildın isə aparıcı elmi işçi vəzifələrində işləmişdir. 1972-ci ildə namizədlik, 1991-ci ildə isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 2001-ci ildə aprel ayının 6-sinda vəfat etmişdir.

Elmi istiqaməti

S.B.Bilalovun əsas elmi-tədqiqat işləri tərkibində azot, kükürd və fosfor saxlayan üzvi birləşmələrin və onların metal törəmələrinin və kompleks birləşmələrinin sintezinə həsr olunmuşdur. Onun tərəfindən ilk dəfə bir molekulda iki akseptor qrupu və hidroksil qrupu saxlayan aminospirtlərdə, alkoksiaminospirtlərdə və alkiltiospirtlərdə molekullar arası və molekuldaxili hidrogen rabitələrinin mövcudluğu İQ-spektroskopiya üsulu ilə tədqiq edilmişdir. O, apardığı tədqiqatlar nəticəsində antioksidləşdirici, korroziya, yeyilmə və tüstü əleyhinə aşqarlar almış və onların quruluşları ilə təsir effektivliyi arasındakı qarşılıqlı asılılığı müəyyən etmişdir. Səid müəllimin səsdən iti sürətlə uçan müasir reaktiv təyyarələr və raketlər üçün yüksək temperaturada işləyə bilən yanacaqlar üçün polifunksional aşqarın yaradılması sahəsində apardığı tədqiqatlar xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Bu məqsədlə sadə texnologiya ilə aşqar almış və onun əsasında və ucuz yol ilə RT və T-6 markalı yanacaqlar hazırlanmış və keçmiş SSRİ Dövlət Komissiyasının sınaqlarından müvəffəqiyyətlə çıxmışdır. O, həmçinin T-1, TS-1,T-7, və T-8B markalı təyhyarə yanacaqlarının, benzinlərin və dizel yanacaqlarının keyfiyyətini yaxşılaşdıran aşqarların sintezi və tədqiqi sahəsində də tədqiqatlar aparmışdır. O, T-10, T-6 markalı raket yanacaqlarının istismar keyfiyyətlərini yaxşılaşdıran yeni növ aşqarlar təklif etmiş, sınaqlardan keçirmiş və yüksək nəticələr almışdır. Onun sintez etdiyi yeni kimyəvi reagent dəmir filizi mədənlərində, ərintilərdə, sənaye və metallurgiya müəssisələrində xüsusilə tank, traktor, kombayn və maşınqayırma sənayesində onlarla ən iri sənaye və hərbi obyektlərdə ekspress metod kimi metalların təyinində yüksək keyfiyyətli analitik reagent kimi tətbiq edilir.

Elmi əsərləri

Onun tərəfindən aparılan tədqiqatların nəticələri 200 elmi əsərdə, o cümlədən 30 müəlliflik şəhadətnaməsidə öz əksini tapmışdır.

Elmi rəhbərliyi

2 elmlər namizədi yetişdirmişdir.

Pedaqoji fəaliyyəti

30 ilə yaxın pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir. 1963-cü ildə Azərbaycan Tibb İnstitutunda kimya müəllimi vəzifəsində işləmişdir 1994-cü ildə Azərbaycan Texniki Universitetinin (AzTU) "Daxili yanma mühərrikləri və avtotraktorlar " kafedrasının professoru vəzifəsində işləmişdir.

Mükafatları

• 2 dəfə keçmiş SSRİ, 2 dəfə respublika "Bilik" Cəmiyyətinin Fəxri Fərmanı
• "Əmək veteranı" medalı (1993)

• Y.Məmmədəliyev adına mükafat və medal(1998)