Расейская рэспубліка
Расейская рэспубліка рас. Россійская республика | |||||
| |||||
| |||||
Афіцыйная мова | расейская | ||||
Сталіца | Петраград | ||||
Форма кіраваньня Старшыня Часовага Ўраду
|
Георгі Львоў (18 траўня — 6 жніўня) Аляксандар Керанскі (6 жніўня — 8 кастрычніка) |
Расе́йская рэспу́бліка (па-расейску: Россійская республика) — назва Расеі з 1 верасьня па 25 кастрычніка 1917 году. Абвешчаная пастановай Часовага ўраду ад 1 (14) верасьня 1917 году[1]. 5 (18) студзеня 1918 году Ўсерасейскі Ўстаноўчы збор у законе пра зямлю зацьвердзіў назву «Расейская рэспубліка», а затым абвясьціў Расею дэмакратычнай фэдэратыўнай рэспублікай (аднак гэта ня мела практычнага значэньня, бо яшчэ да гэтага Ўсерасейскі цэнтральны выканаўчы камітэт абвясьціў фэдэратыўны лад Расейскай Савецкай рэспублікі. Словазлучэньне «Расейская Рэспубліка» сустракаецца ў Канстытуцыі 1918 году два разы (арт. 10 і арт. 20), адзін раз «Расейская Савецкая Рэспубліка» (арт. 2), а ў астатніх выпадках Расея ў гэтым дакумэнце называецца «Расейская Сацыялістычная Фэдэратыўная Савецкая Рэспубліка».
Беларускія нацыянальныя арганізацыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У пэрыяд 1905—1917 гадоў з пачаткам росту нацыянальных рухаў у Расеі шматлікія палітычныя арганізацыі беларускага кірунку, разам з рухамі іншых не-расейскіх народаў Расеі, выказвалі ідэі пра будучую дэмакратызацыю ў Расеі, у выніку якой у Расеі будзе ўтвораная фэдэрацыя, а беларускія землі ў ёй атрымаюць статус аўтаноміі. Падобны шлях разьвіцьця Расеі й Беларусі бачыла, напрыклад, Беларуская хрысьціянская дэмакратыя, якая, аднак, ужо ў 1918 годзе падтрымала абвяшчэньне незалежнасьці Беларусі.
Ужо пасьля канца існаваньня Расейскай рэспублікі і прыходу ёй на зьмену савецкай улады шэраг беларускіх нацыянальных арганізацыяў першапачаткова прытрымліваліся думкі пра аднаўленьне не-савецкае фэдэратыўнае Расеі, у якой Беларусь мела б аўтаномію на рэспубліканскай аснове[2][3]. Падобныя пляны таксама падзялялі расейскія эсэры і габрэйскія сіяністы[2].
У сьнежні 1917 году Ўсебеларускі зьезд сфармуляваў ідэю стварэньня Беларускае Народнае Рэспублікі як аўтаноміі ў складзе Расеі[3]
Дзяржавы-пераемніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Савецкая Расея
- Украінская Народная Рэспубліка
- Беларуская Народная Рэспубліка
- Фінляндыя
- Малдаўская Дэмакратычная Рэспубліка
- Рэспубліка Іскалату
- Закаўкаская дэмакратычная фэдэратыўная рэспубліка
- Горская рэспубліка
- Эстонія
- Алаская аўтаномія
Крыніцы й заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Постановление Временного правительства России «о провозглашении России республикой» от 1 (14) сентября 1917 года
- ^ а б Брэсцкі мір. Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі. — library.by, 2010.
- ^ а б Уладзімер Снапкоўскі. Беларуская дзяржаўнасць і дыпламатыя ў ХХ ст.. — Белорусский журнал международного права и международных отношений 2001.