Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ροβέρτος Α΄ της Σκωτίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Αυτό το λήμμα αποτελεί προσεγγιστική μετάφραση. Μπορεί να συντάχθηκε αυτόματα από υπολογιστή ή από μεταφραστή με περιορισμένη γνώση της ελληνικής ή της γλώσσας προέλευσης. Παρακαλούμε βοηθήστε στην βελτίωση της μετάφρασής του. Ενδεικτικά, το αρχικό λήμμα μπορεί να εμφανίζεται στη λίστα «άλλες γλώσσες».
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ροβέρτος (αποσαφήνιση).
Ροβέρτος Α'
Περίοδος25 Μαρτίου 1306 – 7 Ιουνίου 1329
Στέψη25 Μαρτίου 1306
ΠροκάτοχοςΤζων Μπάλλιολ
ΔιάδοχοςΔαυίδ Β΄ της Σκωτίας
Γέννηση11 Ιουλίου 1274
Κάστρο Τέρνμπερι, Έιρσερ, Σκωτία
Θάνατος7 Ιουνίου 1329 (55 ετών)
Κάρντρος, Φερθ οβ Κλάιντ, Σκωτία
Τόπος ταφήςΑββαείο του Ντανφέρμλιν (το σώμα)
Αβαείο Μέλροουζ (η καρδιά)
ΣύζυγοςΙσαβέλλα ντε Μαρ
Ελισάβετ του Μπουργκ
ΕπίγονοιΜάρτζορι Μπρους
Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας
κ.α.
ΠατέραςΡόμπερτ ντε Μπρους, 6ος λόρδος του Άναντεϊλ
ΜητέραΜάρτζορι, κόμισσα του Κάρικ
ΘρησκείαΚαθολική Εκκλησία
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Ροβέρτος Α΄ της Σκωτίας ή Ροβέρτος Μπρους (Μεσαιωνικά Γαελικά : Roibert a Briuis, Σκωτσέζικα Γαελικά : Raibeart Bruis, Νορμανδικά : Robert de Bruys, Σύγχρ. Σκωτικά : Robert Brus, 11 Ιουλίου 1274 - 7 Ιουνίου 1329) βασιλιάς της Σκωτίας (1306 - 1329) ήταν ένας από τους θρυλικότερους οπλαρχηγούς του Μεσαίωνα και διακρίθηκε στους πολέμους της Σκωτσέζικης Ανεξαρτησίας. Πολέμησε σκληρά με μεγάλες επιτυχίες για να εξασφαλίσει την ανεξαρτησία του βασιλείου της Σκωτίας και θεωρείται από τους σύγχρονους Σκωτσέζους Εθνικός ήρωας. Με καταγωγή από τις υψηλότερες τάξεις της Νορμανδικής και της Γαλατικής αριστοκρατίας ο Ροβέρτος Μπρους διεκδίκησε τον θρόνο σαν τετρασέγγονος του Δαυίδ Α΄ της Σκωτίας, ο παππούς του Ρόμπερτ ντε Μπρους, 5ος λόρδος του Άναντεϊλ ήταν διεκδικητής του θρόνου την εποχή της Μεγάλης Αιτίας. Ο Ροβέρτος Μπρους σαν κόμης του Κάρικ υποστήριξε τα δικαιώματα της οικογένειας του στον θρόνο της Σκωτίας και πήρε μέρος στην επανάσταση στο πλευρό του Γουίλιαμ Γουάλας εναντίον του Εδουάρδου Α΄ της Αγγλίας. Διορίστηκε Κηδεμόνας της Σκωτίας (1298) στο πλευρό του διεκδικητή του θρόνου Τζων Κόμυν, λόρδου του Μπάντενοχ και του Γουίλλιαμ Λάμπερτον επισκόπου του Αγίου Ανδρέα, αργότερα παραιτήθηκε (1300) λόγω της διαφωνίας του με τον Κόμυν για την αποκατάσταση του Τζων Μπάλλιολ στον θρόνο. Ο Ροβέρτος δήλωσε την υποταγή του στον Εδουάρδο Α΄ (1302) και κληρονόμησε τα δικαιώματα της διαδοχής της οικογένειας του στον θρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του.

Τον Φεβρουάριο του 1306 ο Ροβέρτος Μπρους σκότωσε τον Κόμυν και αφορίστηκε από τον πάπα, στις 25 Μαρτίου 1306 στέφθηκε βασιλιάς της Σκωτίας. Οι δυνάμεις του Εδουάρδου Α΄ νίκησαν τον Ροβέρτο Μπρους, ο ίδιος αναγκάστηκε να δραπετεύσει στις Εβρίδες και στην Ιρλανδία, επέστρεψε (1307) και νίκησε τους Άγγλους στη μάχη του Λούντουν Χιλ ανοίγοντας τον δρόμο για μεγάλη σειρά θριάμβων. Ο Ροβέρτος νίκησε τους Σκωτσέζους εχθρούς του, κατέστρεψε τα οχυρά τους, κυρίευσε τα εδάφη τους και συνέστησε το πρώτο Κοινοβούλιο (1309). Με μια σειρά από νίκες (1310 - 1314) κατέκτησε το μεγαλύτερο τμήμα της Σκωτίας, στη μάχη του Μπάνοκμπερν (1314) συνέτριψε τον σημαντικά υπεράριθμο Αγγλικό στρατό του Εδουάρδου Β΄ της Αγγλίας ολοκληρώνοντας την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Η μάχη ήταν καθοριστικό σημείο για να ξεκινήσει ο Ροβέρτος Μπρους λεηλασίες σε ολόκληρη τη βόρεια Αγγλία και να διεκδικήσει την Ιρλανδία, μετέφερε στρατό στο νησί καλώντας τους κατοίκους να εξεγερθούν εναντίον του Εδουάρδου Β΄. Παρά τον θρίαμβο στο Μπάνοκμπερν και την κατάληψη και του τελευταίου Αγγλικού οχυρού στο Μπέργουικ (1318) ο Εδουάρδος Β΄ αρνήθηκε να αποκηρύξει την ψηλή ηγεμονία του στη Σκωτία. Οι Σκωτσέζοι συνέταξαν τη Διακήρυξη του Αρμπρόαθ στον πάπα Ιωάννη ΚΒ΄ με την οποία καλούσαν τον πάπα να αναγνωρίσει το ανεξάρτητο βασίλειο της Σκωτίας και τον Ροβέρτο Μπρους νόμιμο βασιλιά (1320). Ο πάπας αναγνώρισε τον Ροβέρτο Μπρους σαν Ροβέρτο Α΄ της Σκωτίας (1324) και η συνθήκη του Κορμπέιγ δημιούργησε τη Γάλλο - Σκωτσέζικη συμμαχία (1326). Ο Εδουάρδος Β΄ ανατράπηκε από τη σύζυγο του Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358) (1327), ο νεαρός διάδοχος του Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας με τη Συνθήκη του Εδιμβούργου - Νορθάμπτον έκλεισε ειρήνη και αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Ο Ροβέρτος Μπρους πέθανε τον Ιούνιο του 1329 και τάφηκε στο αβαείο του Ντανφέρμλιν, η καρδιά του μεταφέρθηκε στο αβαείο του Μελρόουζ.

Πρώτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κάστρο του Τούρνμπερι τόπος γέννησης του Ροβέρτου Μπρους

Ο Ρόμπερτ ντε Μπρους, 1ος λόρδος του Άναντεϊλ ήταν ο πρώτος από τον Οίκο του Μπρους που έφτασε στη Σκωτία μαζί με τον Δαυίδ Α΄ (1124) και του δόθηκαν τα εδάφη του Άναντεϊλ στο Ντάμφρις και το Γκάλογουεϊ.[1] Ο Ροβέρτος Μπρους ήταν ένα από τα δέκα παιδιά και ο μεγαλύτερος γιος του Ρόμπερτ ντε Μπρους, 6ος λόρδου του Άναντεϊλ και της Μάρζορι, κόμισσας του Κάρικ, διεκδίκησε τον θρόνο της Σκωτίας σαν τετρασέγγονος του Δαυίδ Α΄.[2] Η μητέρα του ήταν αρκετά σκληρή και δυναμική γυναίκα, σύμφωνα με τον θρύλο κρατούσε τον πατέρα του αιχμάλωτο μέχρι να συμφωνήσει να την παντρευτεί, από τη μητέρα του κληρονόμησε την κομητεία του Κάρικ και από τον πατέρα του διεκδίκησε τα δικαιώματα του στον θρόνο της Σκωτίας. Η οικογένεια των Μπρους είχε επίσης απέραντες εκτάσεις στο Άμπερντίνσαϊρ, στην Κομητεία Άντριμ, στο Ντάραμ, στο Έσσεξ, στο Μίντλσεξ και στο Γιορκσάιρ.[3]

Η ακριβής ημερομηνία γέννησης του Ροβέρτου Μπρους παραμένει άγνωστη, γεννήθηκε πιθανότατα στο κάστρο του Τούρνμπερι στο Άιρσαιρ την καρδιά του βασιλείου της μητέρας του.[4][5] Πολύ λίγα είναι γνωστά για τη νεότητα του, μεγάλωσε με τον Άγγλο - Νορμανδικό πολιτισμό της βόρειας Αγγλίας και τον Γαλατικό πολιτισμό της νότιο - ανατολικής Σκωτίας. Το Άναντεϊλ μετέδωσε αργότερα την προφορά του σε ολόκληρη τη Σκωτία, το Κάρικ ήταν αναπόσπαστα δεμένο με το Γκάλογουεϊ, οι κόμητες του Κάρικ είχαν φεουδαρχισθεί αλλά η κοινωνία του Κάρικ παρέμεινε Γαλατική μέχρι τα τέλη του 13ου αιώνα.[6]

Εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ροβέρτος Μπρους μεγάλωσε σαν τρίγλωσσος, μπορούσε να διαβάζει και να γράφει στην Άγγλο - Νορμανδική γλώσσα των Σκώτο - Νορμανδών συνομηλίκων του και της οικογένειας του πατέρα του. Μπορούσε να μιλάει επίσης στη Γαλατική γλώσσα της γενέτειρας του Κάρικ και τα αρχαία Σκωτσέζικα της οικογένειας της μητέρας του.[7][8][9] Σαν διάδοχος μεγάλης κομητείας και ευσεβής άντρας ο Ροβέρτος ήταν γνώστης των Λατινικών της γλώσσας των διαταγμάτων, της θρησκείας και των προσκυνητών. Ο Ροβέρτος και τα αδέλφια του έλαβαν εκπαίδευση γύρω από όλα τα θέματα όπως την πολιτική, τον νομοθεσία, τη φιλοσοφία, την ιστορία και τη λογοτεχνία.[8][9] Διάβασε όλες τις θρυλικές ιστορίες που κυκλοφορούσαν τον 12ο αιώνα όπως το μυθιστόρημα του Καρλομάγνου "Φιεράμπρας" και την υπεράσπιση της Ρώμης από τον Αννίβα.[9] Ο Ροβέρτος Μπρους ανέθεσε σε πολλούς συγγραφείς να απομνημονεύσουν τη νίκη του Μπάνοκμπερν και τις υπόλοιπες μεγάλες στρατιωτικές του επιτυχίες. Οι σύγχρονοι με τον ίδιο χρονικογράφοι Ζαν Λε Μπέλ (1290 - 1370) και Τόμας Γκρέυ ανέφεραν ότι τους ανέθεσε να γράψει την ιστορία του "ο ίδιος ο βασιλιάς Ροβέρτος αυτοπροσώπως", τα τελευταία χρόνια της ζωής του κάλεσε τους Δομηνικανούς μοναχούς να διδάξουν τον γιο του Δαυίδ.[9] Ένα κοινοβουλευτικό έγγραφο του 1364 κατέγραψε το μεγάλο ενδιαφέρον του Ροβέρτου για αρχαίους βασιλείς και πρίγκιπες από τους οποίους αναζητούσε την καθοδήγηση στη διοίκηση του βασιλείου του τόσο σε καιρό πολέμου όσο και σε καιρό ειρήνης.[8][10]

Οι δάσκαλοι του νεαρού Ροβέρτου και των αδελφών του ήταν στα πρώτα χρόνια κληρικοί από τον ευρύτερο κύκλο της οικογένειας του. Τα έντονα γεγονότα που θα ακολουθήσουν στη συνέχεια θα αναγκάσουν τους γονείς του μια περισσότερο ειδικευμένη εκπαίδευση γύρω από όλα τα θέματα όπως τις ιπποδρομίες, το κυνήγι, την ξιφομάθεια, θέματα δικαστικής συμπεριφοράς, πρωτόκολλο, ομιλία, μουσική, χορό για τα οποία εκπαιδεύτηκαν τα παιδιά τους πριν την ηλικία των 10 ετών.[11] Οι ηγετικές και οι στρατιωτικές ικανότητες θα έπρεπε πάντα να τις ακολουθούσε ένας κώδικας ιπποτισμού γι'αυτό ο δάσκαλος του ήταν ένας ιππότης της συνοδείας του παππού του στη Σταυροφορία, ο παππούς του είχε μείνει γνωστός σαν Ροβέρτος ο Ευγενής.[12] Η εκπαίδευση θα είναι καθοριστικός παράγοντας για τις μεταγενέστερες ικανότητες του Ροβέρτου στον πόλεμο και τις επιτυχίες του στη μάχη.[11] Η οικογένεια μετακινήθηκε κατά καιρούς σε διαφορετικά κάστρα υπό την κυριαρχία τους οικογένειας στην κομητεία του Κάρικ. Ο Ροβέρτος και όλα τα αδέλφια του από την οικογένεια του Μπρους (Εδουάρδος, Νηλ ντε Μπρους, Θωμάς, Αλέξανδρος) έμαθαν από την παιδική τους ηλικία να κερδίζουν την υποτήριξη των Γαλατών ευγενών σύμφωνα με τις Γαλατικές παραδόσεις που επικρατούσαν στο Κάρικ, τις Εβρίδες και την Ιρλανδία.[11] Υπήρχαν πολλές οικογένειες ευγενών στις συγκεκριμένες περιοχές που σχετίζονταν με την οικογένεια Μπρους και της είχαν προσφέρει υπηρεσίες.[12] Η παιδική εκπαίδευση του Ροβέρτου εξηγεί τις ικανότητες του αργότερα να μπορεί να πολεμήσει σαν αναβάτης σε μικρά γεροδεμένα άλογα στις επιδρομές ή να μετατρέψει κοπηλατούμενες βάρκες σε πολεμικά πλοία.[13]

Κρίση διαδοχής στον θρόνο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ροβέρτος Μπρους με τη σύζυγο του Ελισάβετ του Μπουργκ

Σύμφωνα με ιστορικούς όπως ο Μπάροου και ο Πένμαν όταν ο Ροβέρτος και ο Εδουάρδος έφτασαν 12 ετών άρχισαν να εκπαιδεύονται σαν τέλειοι ιππότες στα νοικοκυριά μεγάλων ευγενών φιλικών τους οικογενειών και στο βασιλικό νοικοκυριό.[13] Ο Τόμας Γκρέυ αναφέρει ότι ο Ροβέρτος Μπρους σε ηλικία 18 ετών (1292) ήταν "νεαρός εργένης στην αυλή του Εδουάρδου".[14] Υπάρχουν ελάχιστες αναφορές για την παρουσία του Ροβέρτου Μπρους στην αυλή του Εδουάρδου Α΄ σε μια από αυτές στις 8 Απριλίου 1296 ο Ροβέρτος και ο πατέρας του βρέθηκαν στο Αγγλικό βασιλικό δικαστήριο για να ρυθμίσουν τα χρέη τους ύψους 60 λιρών από διάφορους εμπόρους. Αυτό δημιουργεί πολλές πιθανότητες να διέμενε ο Ροβέρτος σε πολλά βασιλικά κέντρα στα οποία ο βασιλιάς έκανε συχνές επισκέψεις.[14]

Η πρώτη καταγραφή του Ροβέρτου Μπρους έγινε σε έναν διάταγμα που εκδόθηκε από τον Αλεξάντερ Όγκ Μακ Ντόναλντ, λόρδο του Άιλα. Το όνομα του φαίνεται στη συνοδεία του επισκόπου του Άργκιλ, ενός εφημέριου από το Αρράν, ενός κληρικού από το Κιντίρ, του πατέρα του και ενός συμβολαιογράφου από το Κάρικ.[15] Όταν ο Ροβέρτος έφτασε 16 ετών πέθανε η Μαργαρίτα της Νορβηγίας (1290) με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν διαμάχες για τη διαδοχή με έναν από τους διεκδικητές του παππού του, ο ίδιος στέφθηκε ιππότης και αυτό ήταν η αρχή της μεγάλης στρατιωτικής του σταδιοδρομίας.[16] Η μητέρα του Ροβέρτου Μπρους πέθανε πρόωρα το 1292, ο Εδουάρδος Α΄ της Αγγλίας τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς με πρόσκληση των Σκωτσέζων κηδεμόνων μετά τη "Μεγάλη αιτία" προέδρευσε στην εκλογή του νέου βασιλιά, εξελέγη ο πρώτος ξάδελφος του παππού του Τζων Μπάλλιολ.[17] Αμέσως μετά στις 7 Νοεμβρίου ο Ρόμπερτ ντε Μπρους, 5ος λόρδος του Άναντεϊλ μετέφερε την κομητεία του Άναντεϊλ και τα δικαιώματα του στον θρόνο της Σκωτίας στον γιο του Ρόμπερτ ντε Μπρους, 6ο λόρδο του Άναντεϊλ. Ο πατέρας του Ροβέρτου Μπρους 6ο λόρδος του Άναντεϊλ παρέδωσε την κομητεία του Κάρικ στον γιο του ενώ ο ίδιος κράτησε μόνο Αγγλικά εδάφη.[18] Όταν οι προσπάθειες των Μπρους να ανέβουν στον θρόνο της Σκωτίας απέτυχαν οριστικά με την άνοδο στον θρόνο του Μπάλλιολ ο 18χρονος Ροβέρτος εμφανίστηκε δυναμικά στην πολιτική σκηνή για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του.[19]

Κόμης του Κάρικ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμμαχία των Μπρους με τον Εδουάρδο Α΄

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την άνοδο του Τζων στον θρόνο ο Εδουάρδος Α΄ διεκδίκησε την απόλυτη κυριαρχία στη Σκωτία και οι σχέσεις των δυο βασιλέων πέρασαν κρίση. Οι Μπρους τάχθηκαν με τον Εδουάρδο εναντίον του Μπάλλιολ και των Κόμυν συμμάχων του επειδή τον θεωρούσαν σφετεριστή.[20][21] Ο Εδουάρδος Α΄ δέχτηκε να ακούσει στην αυλή του τα αιτήματα των κηδεμόνων που κυβερνούσαν στο κενό βασιλείας.[22] Ο Μακντάφ, κόμης του Φάιφ δήλωσε ότι ο Εδουάρδος ζητούσε από τον Σκωτσέζο βασιλιά να πάει ο ίδιος στην αυλή του για να απαντήσει στις κατηγορίες, επιπλέον ο Εδουάρδος Α΄ απαίτησε από τους Σκωτσέζους να του παρέχουν στρατιωτική υποστήριξη στους πολέμους του εναντίον των Γάλλων.[22] Οι Σκωτσέζοι αρνήθηκαν να υπακούσουν στις παράλογες απαιτήσεις και απάντησαν με συμμαχία με τους Γάλλους.[23] Το βασιλικό συμβούλιο των Κόμυν που συνήλθε στις 11 Μαρτίου στο Καντονλί ζήτησε από τους Μπρους να προσέλθουν αλλά εκείνοι το αρνήθηκαν, οι Μπρους δραπέτευσαν από τη Σκωτία και οι Κόμυν έκαναν κατάσχεση των εδαφών τους στο Άναντεϊλ και στο Κάρικ, τα εδάφη παραχωρήθηκαν στον Ιωάννη Κόμυν κόμη του Μπάκαν.[21] Ο Εδουάρδος Α΄ της Αγγλίας παρήχε ασφαλή καταφύγιο στον κόμη του Άναντεϊλ, το Οκτώβριο του 1295 του παραχώρησε τη διοίκηση του κάστρου του Καρλάιλ.[24] Στις αρχές του 1296 ο Ροβέρτος Μπρους παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο Ισαβέλλα του Μαρ, την κόρη του Ντόναλντ Α΄ κόμη του Μαρ και της συζύγου του Ελένης.

Το πρώτο χτύπημα στον πόλεμο που ξέσπασε ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία ήταν μια απ'ευθείας επίθεση των Κόμυν εναντίον των Μπρους συμμάχων του Άγγλου βασιλιά. Τη Δευτέρα του Πάσχα, στις 26 Μαρτίου 1296 οι Σκωτσέζοι κόμητες υπό την ηγεσία του Κόμυν, κόμη του Μπάκαν και του στρατού του έκαναν αιφνίδια επίθεση στην οχυρωμένη πόλη Καρλάιλ που έμεναν οι Μπρους.[25] Μετά την κατάσχεση της κατοικίας τους στο Άναντεϊλ ο πατέρας και ο παππούς του Ροβέρτου Μπρους είχαν το κάστρο το Καρλάιλ για κατοικία τους, ο ίδιος ο Ροβέρτος γνώριζε από πρώτο χέρι τις τακτικές υποστήριξης του κάστρου. Ο Εδουάρδος Α΄ απάντησε στη συμμαχία του Ιωάννη με τη Γαλλία με επίθεση στη Σκωτία στα τέλη του Μαρτίου 1296 και στην κατάληψη του Μπέργουικ σε αιματηρή επίθεση.[26][27] Στη μάχη του Ντάνμπαρ που ακολούθησε οι Σκωτσέζικες αντιστάσεις συνετρίβησαν.[28] Ο Εδουάρδος Α΄ εκθρόνισε τον Τζων Μπάλλιολ και τοποθέτησε στη διοίκηση της Σκωτίας Άγγλους, ο Τζων μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στον Πύργο του Λονδίνου αλλά ο Αγγλικός θρίαμβος ήταν προσωρινός.[24][29]

Έναρξη των πολέμων ανεξαρτησίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Αύγουστο του 1296 οι Μπρους πήραν πίσω την περιουσία τους στο Άναντεϊλ και στο Κάρικ, ο Ροβέρτος Μπρους, λόρδος του Άναντεϊλ και ο γιος του Ροβέρτος Μπρους, κόμης του Κάρικ με περισσότερους από 1500 Σκωτσέζους έδωσαν στο Μπέργουικ όρκο υποστήριξης στον Εδουάρδο Α΄.[30] Τον Ιούλιο του 1297 ξέσπασε επανάσταση στη Σκωτία εναντίον των Άγγλων υπό την ηγεσία του Ιακώβου Στιούαρτ, 5ου Υψηλού Στιούαρτ της Σκωτίας, στο πλευρό του είχε τον Ροβέρτο Γουίσαρτ, επίσκοπο της Γλασκώβης, τον γιο του κόμητος του Φάιφ και τον νεαρό Ροβέρτο Μπρους.[31] Ο μελλοντικός βασιλιάς ήταν τότε 32 ετών και είχε ανεξαρτητοποιηθεί από τον πατέρα του που αρνήθηκε τη συμμετοχή στην εξέγερση, ο Ροβέρτος Μπρους εγκατέλειψε το Άναντεϊλ και κατέφυγε στο Καρλάιλ. Ο Ροβέρτος κάτω από τις συμβουλές των φίλων παππού του Γουίσαρντ και Στιούαρτ που του ενέπνευσαν αντίσταση στους Άγγλους αποστάτησε από τον Εδουάρδο.[31] Ο Ροβέρτος Μπρους στη συνέχεια εγκατέλειψε το Καρλάιλ και πήγε στο Άναντεϊλ για να ζητήσει την υποστήριξη των ευγενών της συνοδείας του, σύμφωνα με τον Βάλτερ του Γκουίσμπορουγκ τους είπε :

"Κανένας άντρας δεν έχει στη σάρκα του το αίμα και το μίσος και ούτε εγώ είμαι η εξαίρεση, σας ζητώ όλους να ενωθούμε για το καλό της πατρίδας μας, να γίνετε οι φίλοι και οι σύμβουλοι μου".[31][32]

Τα οργισμένα γράμματα του Άγγλου διοικητή Ιωάννη του Βαρέν, 6ου κόμη του Σάρρεϋ με τον οποίο οι Μπρους είχαν συγγένεια ζητούσαν από τον Ροβέρτο να συμμορφωθεί, ο ίδιος το αρνήθηκε και συνέχισε τη συμμετοχή του στην επανάσταση εναντίον του Εδουάρδου Α΄. Το γεγονός ότι ο Ροβέρτος Μπρους ήταν αρχηγός της επανάστασης φάνηκε από ένα γράμμα που απεστάλη από τον Ούγο Κρέσσινγχαμ στον Εδουάρδο Α΄ στις 23 Ιουλίου 1292 στο οποίο αναφέρει "αν έχεις στο μυαλό σου τον κόμη του Κάρικ, τον Στιούαρτ της Σκωτίας και τον αδελφό του η αποστολή έχει τελειώσει".[33] Οι σύμμαχοι του Μπρους υπέγραψαν στις 7 Ιουλίου συνθήκη με τον Εδουάρδο Α΄ που ονομάστηκε "Συνθηκολόγηση" σύμφωνα με την οποία οι Σκωτσέζοι ευγενείς δεν θα μπορούσαν να επεκταθούν πέρα από τη θάλασσα, ο βασιλιάς Εδουάρδος θα συγχωρούσε τη βιαιότητα τους αν του ορκίζονταν υποταγή. Ο επίσκοπος της Γλασκώβης, ο Ιάκωβος Στιούαρτ και ο Σερ Αλεξάντερ Λίντσει εγγυήθηκαν ότι ο Μπρους θα τηρούσε τη συμφωνία και θα έδινε τη μικρή του κόρη Μάρζορι σαν εγγύηση κάτι που τελικά δεν έγινε ποτέ.[34] Ο Εδουάρδος Α΄ επέστρεψε στην Αγγλία μετά την ήττα του στη μάχη του Φόλκερκ αλλά τα κτήματα του Ροβέρτου Μπρους που είχαν κατασχεθεί δεν τα μοίρασε στους οπαδούς του. Η αιτία δεν είναι γνωστή, όπως αναφέρει ο Φορντάν τον επόμενο μήνα ο Ροβέρτος πολέμησε στον στρατό του Εδουάρδου υπό τις διαταγές του Αντώνιου Μπεκ, επισκόπου του Ντάραμ, του Άναντεϊλ και του Κάρικ αλλά δεν έχει αποδειχτεί από καμιά πηγή. Δεν εμφανίζεται σε κανένα έγγραφο η συμμετοχή του Μπρους στον Αγγλικό στρατό και δυο σύγχρονοι ιστορικοί ο Αλεξάντερ Μουρισον (1847 - 1934) και Τζορτζ Χάλμερς (1742 - 1825) σημειώνουν ότι όχι μόνο δεν συμμετείχε αλλά λεηλάτησε το Άναντεϊλ και έκαψε το κάστρο του Άιρ για να μην πέσει στα χέρια των Άγγλων.

Κηδεμόνας της Σκωτίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νεκρικό προσωπείο του Ροβέρτου Μπρους

Ο Γουίλιαμ Γουάλας παραιτήθηκε από Κηδεμόνας της Σκωτίας μετά την ήττα στη μάχη του Φόλκερκ, τον διαδέχτηκαν ο Ροβέρτος Μπρους και ο Ιωάννης Κόμυν σαν κοινοί κηδεμόνες αλλά οι διαφορές τους ήταν πολύ μεγάλες, ο Κόμυν ήταν σαν ανιψιός του βασιλιά Ιωάννη εχθρός του Μπρους και διεκδικητής του θρόνου. Ο Γουίλλιαμ Λάμπερτον, επίσκοπος του Αγίου Ανδρέα διορίστηκε (1299) τρίτος ουδέτερος κηδεμόνας για να φέρει ισορροπία στις σχέσεις τους, την επόμενη χρονιά ο Μπρους παραιτήθηκε από κηδεμόνας και αντικαταστάθηκε από τον Γιλβέρτο ντε Άμφραβιλ κόμη του Άνγκους. Τον Μάιο του 1301 ο Σερ Ιωάννης Σουλς αντικατέστησε τους Άμφραβιλ, Κάμιν και Λάμπερτον σαν μοναδικός κηδεμόνας και ουδέτερος πατριώτης, ο Σουλς έκανε νέες προσπάθειες να επανέλθει ο Μπάλλιολ στον θρόνο της Σκωτίας. Τον Ιούλιο του 1301 ο Εδουάρδος Α΄ πραγματοποίησε την έκτη εκστρατεία του στη Σκωτία, αν και κατέλαβε τα κάστρα του Μπόθουελ και του Ταρνμπερρι προτίμησε να μην κάνει μεγαλύτερη ζημιά στους Σκωτσέζους και τον Ιανουάριο του 1302 συμφώνησε ανακωχή εννέα μηνών. Την ίδια εποχή ο Ροβέρτος Μπρους υποτάχθηκε στον Εδουάρδο Α΄ μαζί με άλλους οπαδούς του Σκωτσέζους ευγενείς ενώ κυκλοφόρησαν φήμες ότι επανέρχεται ο Μπάλλιολ στον θρόνο της Σκωτίας. Ο Σουλς ίσως υποστήριξε την επιστροφή του Μπάλλιολ στον θρόνο αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις. Τον Μάρτιο του 1302 ο Μπρους έστειλε γράμμα στους μοναχούς του αβαείου του Μελρόουζ και τους ζητούσε να τον συγχωρέσουν επειδή τους ζήτησε να συμμετέχουν στον στρατό του, δήλωσε ότι δεν θα το επαναλάβει ξανά παρά μονάχα σε περίπτωση εθνικής ανάγκης. Ο Ροβέρτος Μπρους παντρεύτηκε τη δεύτερη σύζυγο του Ελισάβετ του Μπουργκ κόρη του Ρίτσαρντ Όγκ ντε Μπεργκ, 2ου κόμη του Όλστερ με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά : Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας, Ιωάννης (πέθανε σε βρεφική ηλικία), Ματθίλδη και Μαργαρίτα.

Το 1303 ο Εδουάρδος πραγματοποίησε νέα επίθεση, έφτασε στο Περθ και έμεινε μέχρι τον Ιούλιο, στη συνέχεια μέσω του Νταντί, του Μπρέχιν, και του Μόντροουζ έφτασε τον Αύγουστο στο Αμπερντίν, από εκεί μέσω του Μόρεϊ μετέβη στο Ντανφέρμλιν. Ολόκληρη η Σκωτία είχε υποταχθεί στον Εδουάρδο, οι ευγενείς παραδόθηκαν όλοι τον Φεβρουάριο του 1304 εκτός από τον Γουίλιαμ Γουάλας. Οι νόμοι και οι ελευθερίες του Αλεξάνδρου Γ΄ της Σκωτίας διατηρήθηκαν, οι νέες αλλαγές υπό τον Εδουάρδο πραγματοποιήθηκαν με τη σύμφωνη γνώμη των Σκωτσέζων ευγενών. Ο Ροβέρτος Μπρους και ο Γουίλλιαμ Λάμπερτον έκαναν συνθήκη "αμοιβαίας φιλίας και συμμαχίας μεταξύ τους" (11 Ιουνίου 1304), αν ένας από τους δυο έσπαγε τη συνθήκη θα ήταν υποχρεωμένος να πληρώσει στον άλλο αποζημίωση 10.000 λίρες. Η συνθήκη είχε περισσότερο την έννοια της πατριωτικής υποστήριξης αφού είχαν υποταγεί και οι δυο στους Άγγλους, δέχθηκαν όρκο υποστήριξης από τους ευγενείς και τους αστούς και συνεστήθη ένα τοπικό κοινοβούλιο για να καθορίσει τους εκπροσώπους της Σκωτίας στο Αγγλικό Κοινοβούλιο που θα ήταν υπεύθυνοι για τη χώρα τους. Ο ανιψιός του Εδουάρδου Α΄ κόμης του Ρίτσμοντ διορίστηκε γενικός διοικητής της Σκωτίας, ο Γουίλιαμ Γουάλας συνελήφθη κοντά στη Γλασκόβη μεταφέρθηκε στο Λονδίνο όπου βρήκε μαρτυρικό θάνατο με τεμαχισμό και αποκεφαλισμό (23 Αυγούστου 1305).

Δολοφονία του Ιωάννη Κόμυν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Εδουάρδος Α΄ ζήτησε από τον Ροβέρτο Μπρους τον Σεπτέμβριο του 1305 να φυλάξει το κάστρο του Κίλντρουμι "όπως ένας άντρας που θα ήθελε να τον υπηρετήσει", είναι φανερό ότι ο Άγγλος βασιλιάς είχε υποψίες για συνωμοσία του Ροβέρτου εναντίον του, την ίδια φράση είχε πει και στον Αιμέρ ντε Βαλάνς του Πέμπροκ. Οι υποψίες του Εδουάρδου Α΄ έγιναν μεγαλύτερες στις 10 Οκτωβρίου 1304 όταν ζήτησε από τον Ροβέρτο να του δώσει πίσω τα κατασχεθέντα εδάφη από τον Σερ Γιλβέρτο ντε Ούμφραβιλ που του είχε κάνει δώρο έξι μήνες πριν.[35] Ο Ροβέρτος Μπρους σαν κόμης του Κάρικ και 7ος λόρδος του Άναντεϊλ είχε τεράστιες εκτάσεις και περιουσία στη Σκωτία, μικρότερες εκτάσεις στην Αγγλία και δικαιώματα διαδοχής στον θρόνο της Σκωτίας. Ο Ροβέρτος Μπρους και ολόκληρη η οικογένεια του είχαν πλήρη δικαιώματα στον θρόνο της Σκωτίας, οι πράξεις του όμως και οι υπηρεσίες που είχε προσφέρει στους Άγγλους τον έφεραν αντιμέτωπο με την "Κοινότητα του βασιλείου της Σκωτίας". Ο Ιωάννης Κόμυν που ήταν ανένδοτος σε θέματα υπηρεσίας στους Άγγλους ανέτρεψε τις φιλοδοξίες του. Ο Κόμυν ήταν ο πιο ισχυρός ευγενής στη Σκωτία τότε με διασυνδέσεις με τις ισχυρότερες οικογένειες στη Σκωτία και στην Αγγλία, τις κομητείες του Μπάκαν, Μαρ, Ρος, Φάιφ, Άνγκους, Νταμπάρ, Στράθιρν, πολλές μορμαρτείες, σεριφάτα και ηγεμονίες. Είχε επίσης ισχυρότατα δικαιώματα στον θρόνο της Σκωτίας σαν απόγονος του Ντόναλντ Γ΄ της Σκωτίας από πατέρα, απόγονος του Δαυίδ Α΄ της Σκωτίας από μητέρα και ανιψιός του Τζον Μπάλλιολ.

Οι Μπάρμπουρ και Φορντούν σημειώνουν ότι στα τέλη του καλοκαιριού του 1305 ο Ροβέρτος Μπρους ορκίστηκε και υπέγραψε μυστική συμφωνία με τον Ιωάννη Κόμυν σύμφωνα με την οποία ο Κόμυν απαρνήθηκε τα δικαιώματα του στον θρόνο, σε αντάλλαγμα θα έπαιρνε τα εδάφη του Μπρους στη Σκωτία.[36] Όταν οι πληροφορίες της μυστικής συμφωνίας έγιναν γνωστές ο Εδουάρδος Α΄ διέταξε τη σύλληψη του Μπρους που βρισκόταν ακόμα στην Αγγλική αυλή, ο γαμπρός του Εδουάρδου Ραλφ του Μόνθεμερ ειδοποίησε συνθηματικά τον Μπρους για τις προθέσεις του βασιλιά με 12 πένες και ένα ζευγάρι από ελατήρια. Ο Μπρους έφυγε νύχτα από τα ανάκτορα και δραπέτευσε στη Σκωτία.[35] Ο Μπάρμπουρ αναφέρει ότι ο Κόμυν πρόδωσε τη συμφωνία που είχε κάνει μαζί του, ο Μπρους ζήτησε συνάντηση μαζί του στις 10 Φεβρουαρίου 1306 στο μοναστήρι των Γκρεϊφράιαρς στο Ντάμφρις, εκεί χτύπησε και δολοφόνησε τον Κόμυν μπροστά στο μεγάλο ιερό.[37] Τα Σκωτσέζικα Χρονικά γράφουν ότι ο Κόμυν γλύτωσε τον θάνατο αλλά θανατώθηκε λίγο αργότερα από δυο οπαδούς του Μπρους τον Ρογήρο του Κιρκπατρικ και τον Τζων Λίντσεϊ. Ο Μπρους διεκδίκησε από τότε εξ'ολοκλήρου τον θρόνο και ξεκίνησε τον αγώνα της Ανεξαρτησίας. Ο Μπρους επιτέθηκε στο κάστρο του Ντάμφρις, από εκεί πήγε στη Γλασκώβη στην οποία ο φίλος του επίσκοπος Ροβέρτος Γουισάρ δήλωσε ότι θα διαθέσει τον κλήρο της χώρας του στις υπηρεσίες του.[38] Ο Ροβέρτος Μπρους αφορίστηκε αργότερα για το θρησκευτικό έγκλημα.[39] Οι Αγγλικές πηγές αντίστοιχα δεν αναφέρουν τίποτα για την προδοσία του Ροβέρτου Μπρους, γράφουν ότι ο βασιλιάς Εδουάρδος έμαθε για τα γεγονότα μερικές μέρες μετά τη δολοφονία του Κόμυν από τον Μπρους.

Βασιλιάς της Σκωτίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στέψη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Διακήρυξη του Αμπρόαθ

Σε έξι βδομάδες μετά τη δολοφονία του Κόμυν στο Ντάμφρις ο Ροβέρτος Μπρους στέφτηκε βασιλιάς των Σκωτσέζων στις 25 Μαρτίου 1306 στη Σκον από τον επίσκοπο Γουίλιαμ Λάμπερτον. Τα βασιλικά ενδύματα που είχε κρύψει ο επίσκοπος Ροβέρτος Γουίσαρτ για να τα φυλάξει από τους Άγγλους μεταφέρθηκαν στην επισκοπή για να τα φορέσει ο νέος βασιλιάς στη στέψη του. Στην τελετή ήταν παρόντες οι επίσκοποι του Μόρεϊ και της Γλασκόβης, οι κόμητες του Άθολ, του Μεντέιθ, του Λέννοξ και του Μαρ, τα βασιλικά εμβλήματα της Σκωτίας τοποθετήθηκαν πίσω από τον θρόνο.[40] Η Ισαβέλλα ΜακΝτάφφ, κόμισσα του Μπάκαν και σύζυγος του Ιωάννη Κόμυν τρίτου κόμη του Μπάκαν και ξαδέλφου του εκτελεσθέντος Ιωάννη Κόμυν έφτασε καθυστερημένα την επόμενη μέρα για τη στέψη. Η Ισαβέλλα διεκδίκησε τα δικαιώματα της οικογένειας της για την κομητεία των ΜακΝτάφ στο Φάιφ και προσήλθε να στέψει η ίδια τον νέο βασιλιά αντί για τον αδελφό της Ντάνκαν Δ΄ κόμη του Φάιφ που ήταν ακόμα ανήλικος και αιχμάλωτος των Άγγλων. Ακολούθησε η δεύτερη στέψη του Ροβέρτου Μπρους σαν κόμη του Κάρικ, λόρδου του Άναντεϊλ και βασιλιά των Σκωτσέζων.

Καταδίωξη από τον Εδουάρδο Α΄

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρους ηττήθηκε στη μάχη του Μεθβέν (1306), η σύζυγος οι κόρες του και πολλές άλλες γυναίκες στάλθηκαν τον Αύγουστο του 1306 στο Κίλντρουμμι υπό την προστασία του αδελφού του Ροβέρτου Νελ Μπρους, του κόμητος του Άθολ και πολλών άλλων ανδρών.[41] Ο Ροβέρτος Μπρους δραπέτευσε μαζί με τους πιο πιστούς του άντρες ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν ο Σερ Τζέιμς Ντάγκλας, ο Γιλβέρτος Χει, οι αδελφοί του Τόμας ντε Μπρους, Αλέξανδρος ντε Μπρους και Εδουάρδος Μπρους, ο Σερ Νελ Κάμπελ και ο κόμης του Λέννοξ.[41]

Την άνοιξη ο Εδουάρδος Α΄ βάδισε βόρεια, στο δρόμο του έκανε κατάσχεση ολόκληρης της περιουσίας των Μπρους και τη μοίρασε στους οπαδούς του. Η σύζυγος του Μπρους Ελισάβετ, η κόρη του Μάρζορι, οι αδελφές του Χριστίνα και Μαρία και η Ισαβέλλα ΜακΝταφ συνελήφθησαν σε ένα ιερό στο Ταίν και αιχμαλωτίστηκαν σε πολύ σκληρές συνθήκες, η Μαρία και η Ισαβέλλα κρεμάστηκαν σε ξύλινα κλουβιά στο Ρόξμπουρζ και στο Μπέργουικ αντίστοιχα για τέσσερα χρόνια σε δημόσια θέα. Ο αδελφός του Ροβέρτου Νελ Μπρούς κρεμάστηκε και εκτελέστηκε με τεμαχισμό και αποκεφαλισμό.[42][43] Ο Εδουάρδος Α΄ πέθανε στις 7 Ιουλίου 1307 και τον διαδέχθηκε ο ανίκανος γιος του Εδουάρδος Β΄ της Αγγλίας. Δεν είναι γνωστό που πέρασε ο Ροβέρτος τον χειμώνα του 1306 - 1307, το πιο πιθανό έζησε στις Εβρίδες υπό την προστασία της Χριστίνας που είχε παντρευτεί μέλος της οικογένειας Μαρ συγγενών των Μπρους. Η Ιρλανδία συγκεντρώνει επίσης πιθανότητες όπως και οι Ορκάδες που είχαν βρεθεί υπό Νορβηγική κυριαρχία, η αδελφή του Ροβέρτου Χριστίνα Μπρους ήταν χήρα του Έρικ Β΄ της Νορβηγίας.[44] Ο Μπρους και οι οπαδοί του επέστρεψαν τον Φεβρουάριο στη Σκωτία σε δυο ομάδες. Η πρώτη με τον ίδιο τον Ροβέρτο και τον αδελφό του Εδουάρδο στρατοπέδευσε στο κάστρο του Τούρνμπερρι και ξεκίνησε τον ανταρτοπόλεμο στη νότιο-δυτική Σκωτία, η δεύτερη ομάδα υπό τους αδελφούς του Ροβέρτου Τόμας και Αλέξανδρο πήγε νότια στο Λοχ Ρίαν αλλά συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν.

Υποταγή των Κόμυν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπρους πέτυχε μικρή νίκη επί των Άγγλων στη μάχη του Γκλεν Τρούλ πριν τη μεγάλη του νίκη επί του Αιμέρ ντε Βαλάνς του Πέμπροκ στη μάχη του Λούντον Χιλ. Την ίδια εποχή ο Τζέιμς Ντάνγκλας έκανε τον πρώτη μεγάλη έφοδο στη νοτιοδυτική Σκωτία και έκαψε το κάστρο του Ντάνγκλασντειτ. Ο Ροβέρτος άφησε τον αδελφό του Εδουάρδο στο Γκάλογουεϊ, ο ίδιος επιτέθηκε νότια κυρίευσε τα κάστρα του Ίνβερλοχι και του Ούρκχαρτ, έκαψε από τα θεμέλια το κάστρο του Ινβερνές και του Ναίρν και στη συνέχεια πολιόρκησε ανεπιτυχώς το Έλγιν. Στα τέλη του 1107 μετέφερε τις δραστηριότητες του στο Άμπερντίνσαϊρ, πολιόρκησε το Μπανφ αλλά στη συνέχεια έπεσε βαριά άρρωστος από τις μακροχρόνιες στρατιωτικές ταλαιπωρίες. Όταν ανάρρωσε επέστρεψε δυτικά για να καταλάβει το Μπαλβενί, το κάστρο του Ντάφφους και το κάστρο του Ταρραντάλ στο μαύρο νησί, επέστρεψε ξανά στα υψώματα του Ινβερνές όπου απέτυχε για δεύτερη φορά να καταλάβει το Έλγιν.

Στη μάχη του Ινβερουρί που ακολούθησε τον Μάιο του 1308 πέτυχε καθοριστική νίκη επί του Κόμυν και στη συνέχεια νίκησε την Αγγλική φρουρά στο Αμπερντίν. Ο Ροβέρτος Μπρους διέταξε τη λεηλασία του Μπάκαν (1308) για να βεβαιωθεί ότι έχουν εξουδετερωθεί όλα τα οχυρά των Κόμυν, το Μπάκαν ήταν το κύριο αγροτικό κέντρο στη βόρεια Σκωτία και ο πληθυσμός του ήταν πιστός στην οικογένεια Κόμυν. Τα περισσότερα από τα κάστρα των Κόμυν στο Μόρεϊ, το Αμπερντίν και το Μπάκαν καταστράφηκαν και οι κάτοικοι τους δολοφονήθηκαν, ο Μπρους διέταξε επίσης την καταστροφή του Άργκιλ, του Κιντίρ και των περιοχών της οικογένειας ΝακΝτουγκάλλ. Ο Μπρους κατέστρεψε όλη τη δύναμη των Κόμυν που είχαν υπό τον έλεγχο τους τη βόρεια και νοτιοδυτική Σκωτία για περισσότερα από 150 χρόνια. Διέσχισε στο τέλος το Άργκιλ, νίκησε τους ΜακΝτουγκάλ στη μάχη του Μπράντερ και κυρίευσε το κάστρο του Ντάνστανφναζ το τελευταίο ισχυρό οχυρό των Κόμυν.[45]

Μάχη του Μπάνοκμπερν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανδριάντας του Ροβέρτου Μπρους στο πεδίο της μάχης του Μπάνοκμπερν

Τον Μάρτιο του 1309 ο Ροβέρτος Μπρους συγκάλεσε το πρώτο Κοινοβούλιο στον Άγιο Ανδρέα και από τον Αύγουστο είχε υπό τον έλεγχο του ολόκληρη τη Σκωτία βόρεια του ποταμού Τάι. Την επόμενη χρονιά η εκκλησία της Σκωτίας τον αναγνώρισε βασιλιά, η υποστήριξη που του παρείχε η εκκλησία παρά τον αφορισμό του ήταν μεγάλο πολιτικό γεγονός. Στις 1 Οκτωβρίου 1310 ο Μπρους έγραψε στον Εδουάρδο Β΄ ζητώντας ανεπιτυχώς ειρήνη ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία.[46] Τα επόμενα τρία χρόνια το ένα Αγγλικό κάστρο μετά το άλλο έπεσαν στα χέρια των Σκωτσέζων : το Λινλιθγκόου (1310), το Νταμπάρτον (1311) και το Περθ τον Ιανουάριο του 1312. Ο Μπρους συνέχισε τις επιδρομές στη βόρεια Αγγλία, στρατοπέδευσε στο Ράμσεϊ στη Νήσο του Μαν, πολιόρκησε το κάστρο του Ράσεν στο Κάσλταουν και το κατέλαβε στις 21 Ιουνίου 1312 στερώντας από τους Άγγλους το σημαντικότερο οχυρό τους. Τα οχτώ χρόνια συνεχούς πολέμου με τους Άγγλους στα οποία απέφυγε να τους αντιμετωπίσει στο έδαφος έχουν κατατάξει τον Ροβέρτο Μπρους σαν τον κορυφαίο στρατιωτικό ηγέτη ανταρτοπολέμου στην ιστορία.

Από το 1034 ο Ροβέρτος Α΄ κυρίευσε τα περισσότερα κάστρα στη Σκωτία που ανήκαν στους Άγγλους και ξεκίνησε επιδρομές στη βόρεια Αγγλία μέχρι το Καρλάιλ.[47] Ο Εδουάρδος Β΄ σχεδίασε μεγάλη εκστρατεία με την υποστήριξη του δούκα του Λάνκαστερ, των βαρόνων και έναν μεγάλο στρατό 15000 - 20000 ανδρών.[48] Την άνοιξη του 1314 ο Εδουάρδος Μπρους κυρίευσε το κάστρο του Στέρλινγκ ένα στρατηγικό οχυρό στη Σκωτία, ο κυβερνήτης του Φίλιππος του Μάουμπραι συμφώνησε να συνθηκολογήσει αν δεν δεχτεί ενισχύσεις μέχρι τις 24 Ιουνίου 1314. Τον Μάρτιο ο Τζέιμς Ντάγκλας κυρίευσε το Ρόξμπουρζ και ο Ράντολφ το κάστρο του Εδιμβούργου ενώ τον Μάιο ο Μπρους ξεκίνησε ξανά επιδρομές στην Αγγλία και υπέταξε τη νήσο του Μαν. Ο Εδουάρδος Β΄ όταν έμαθε τα νέα για την πολιορκία του κάστρου του Στέρλινγκ στα τέλη Μαΐου αποφάσισε να στείλει στρατό βόρεια για να ενισχύσει το κάστρο.[49] Ο Ροβέρτος Α΄ με έναν στρατό 5500 - 6500 ανδρών κυρίως τοξότες αποφάσισε να εμποδίσει τις δυνάμεις του Άγγλου βασιλιά να φτάσουν στο Στέρλινγκ.[50] Η μάχη ξεκίνησε στις 23 Ιουνίου και ο Αγγλικός στρατός προσπάθησε να πιέσει κατά μήκος του δρόμου για τα οροπέδια του Μπάννοκ Μπουρν που βρίσκονταν γύρω από έλη.[51] Οι αψιμαχίες ξεκίνησαν ανάμεσα στις δυο πλευρές με πρώτη σοβαρή απώλεια τον θάνατο του Ερρίκου του Μπόχυν που ο Ροβέρτος σκότωσε σε προσωπική μονομαχία.[51] Ο Εδουάρδος Β΄ την επόμενη μέρα προχώρησε για να αντιμετωπίσει το κύριο σώμα του Σκωτσέζικου στρατού στα δάση του Νιου Πάρκ.[52] Οι Άγγλοι δεν περίμεναν από τους Σκωτσέζους να δώσουν εκεί μάχη και κρατούσαν τις δυνάμεις τους στην πορεία με τους τοξότες που χτυπούσαν τον εχθρό περισσότερο στο πίσω μέρος παρά στο μέτωπο.[52] Το Αγγλικό ιππικό δεν μπόρεσε να πολεμήσει σε περιορισμένο έδαφος και χτυπήθηκε σκληρά από τους τοξότες των Σκωτσέζων στη μάχη του Μπάνοκμπερν.[53] Οι Άγγλοι συνετρίβησαν και οι αρχηγοί τους έχασαν τον έλεγχο.[53]

Επιχειρήσεις στην Ιρλανδία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Εδουάρδος Β΄ έφυγε από το πεδίο της μάχης αφού ο ίδιος προσωπικά απέφευγε τις σκληρές μονομαχίες.[54] Ο ιστορικός Ρόι Χάινς περιγράφει τη μάχη σαν "συντριβή των αριθμητικών αναλογιών" αφού οι απώλειες των Άγγλων ήταν τεράστιες.[55] Την επόμενη μέρα μετά τη μάχη ο Εδουάρδος Β΄ οπισθοχώρησε στο Ντάνμπαρ, από εκεί ταξίδευσε με πλοίο για το Μπέργουικ και στη συνέχεια οπισθοχώρησε στη Γιορκ, την περίοδο της απουσίας του το κάστρο του Στέρλινγκ έπεσε εύκολα.[56] Ο Ροβέρτος Μπρους χωρίς τις απειλές του Αγγλικού στρατού ήταν ελεύθερος να κυριεύσει ολόκληρη τη βόρεια Αγγλία, ξεκίνησε τις επιδρομές στο Γιορκσάιρ και στο Λάνκασιρ. Οι δυνάμεις του Μπρους επιτέθηκαν στην Ιρλανδία για να ελευθερώσουν τη χώρα από την Αγγλική κυριαρχία (1315) ανοίγοντας δεύτερο μέτωπο με τους Άγγλους. Οι Ιρλανδοί έστεψαν τον αδελφό του Εδουάρδο Μπρους βασιλιά της Ιρλανδίας (1316) και ο Ροβέρτος Μπρους έστειλε ξανά στρατό για να υποστηρίξει τον αδελφό του. Αμέσως μετά την εισβολή ο Ροβέρτος Μπρους προώθησε την ιδεολογική διακήρυξη της "Μεγάλης Γαλατικής Σκωτίας" με εξουσία σε ολόκληρη τη Σκωτία και την Ιρλανδία. Η προπαγάνδα είχε δυο στόχους : ο πρώτος ήταν η γαμήλια συμμαχία του με την οικογένεια Μπουργκ από την κομητεία του Ούλστερ από το 1302 και ο δεύτερος τα δικαιώματα της μητέρας του στο Κάρικ που καταγόταν από τους Γαλάτες της Σκωτίας και της Ιρλανδίας. Ανάμεσα στους προγόνους του Ροβέρτου Μπρους ήταν η Έβα του Λένστερ (πέθανε το 1188) απόγονος των Μπράιαν Μπορού του Μύνστερ και των βασιλέων του Λένστερ. Ο στόχος του ήταν παν - Γαλατική συμμαχία Σκωτσέζων και Ιρλανδών υπό τη βασιλεία του, σε ένα γράμμα που έστειλε στους Ιρλανδούς οπλαρχηγούς τόνισε την κοινή γλώσσα, έθιμα και κληρονομιά για τους δυο λαούς :

"Ο λαός σας και ο λαός μας μοιράστηκαν από την αρχαιότητα κοινή εθνική καταγωγή και σας προτρέπω να ρθείτε κοντά μου να συνομιλήσουμε για την ενίσχυση της φιλίας μας και των δεσμών μας ώστε το θέλημα του Θεού να κυριαρχήσει στο έθνος μας και να ανακτήσει την αρχαία του ελευθερία"

Η διπλωματία του εργάστηκε σκληρά ειδικά στο Ούλστερ που οι Σκωτσέζοι είχαν έντονη υποστήριξη. Ο Ιρλανδός οπλαρχηγός Ντόναλντ Ο' Νέιλ δήλωσε σε γράμμα του στον πάπα Ιωάννη ΚΒ΄ : "οι βασιλείς της εσωτερικής Σκωτίας κατάγονται από τη Μεγάλη Σκωτία που διατηρεί κοινή γλώσσα και έθιμα".[57] Η εκστρατεία του Μπρους στην Ιρλανδία είχε αρχικά μερικές επιτυχίες αλλά τελικά οι Σκωτσέζοι δεν είχαν την υποστήριξη των οπλαρχηγών στη Νότια Ιρλανδία, ο λαός της Ιρλανδίας δεν μπορούσε να αναγνωρίσει τη διαφορά ανάμεσα στην Αγγλική και τη Σκωτσέζικη κυριαρχία. Ο Ροβέρτος Μπρους ηττήθηκε οριστικά στο νησί όταν ο αδελφός του Εδουάρδος Μπρους σκοτώθηκε στη μάχη του Φάουγκαρτ. Τα Ιρλανδικά Χρονικά καταγράφουν την ήττα σαν κορυφαίο γεγονός για το Ιρλανδικό έθνος που έφερε το τέλος της πείνας και της λεηλασίας τόσο από τους Σκωτσέζους όσο και από τους Άγγλους.[58]

Τελευταία χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ανάκτορα του Κέρντρος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανδριάντας του Ροβέρτου Μπρους στο κάστρο του Εδιμβούργου

Ο Ροβέρτος Μπρους είχε μεγάλες διπλωματικές επιτυχίες, η Διακήρυξη του Αρμπρόαθ (1320) τον ενίσχυσε σημαντικά και ο Πάπας Ιωάννης ΚΒ΄ κατάργησε τον αφορισμό που του είχε επιβληθεί. Ο νεαρός Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας υπέγραψε τη Συνθήκη του Εδιμβούργου - Νορθάμπτον (1328) με την οποία αναγνώρισε το ανεξάρτητο βασίλειο της Σκωτίας με βασιλιά τον Ροβέρτο. Το 1325 ο Ροβέρτος Α΄ αντάλλαξε εδάφη ανάμεσα στο Κέρντρος και στο Όλντ Μοντρόουζ του Άνγκους με τον Σερ Δαυίδ Γκράχαμ.[59] Ο Ροβέρτος είχε στόχο να οικοδομήσει την κύρια εξοχική κατοικία για τα τελευταία χρόνια της ζωής του, τα βασιλικά έγγραφα περιγράφουν πολυτελή βίλα στο Κέρντρος με παράθυρα από κρύσταλλο, παρεκκλήσι, ζωολογικό κήπο, προστατευτική τάφρο και ένα πάρκο για το κυνήγι του βασιλιά (1328). Στην κατοικία υπήρχε και παραθαλάσσια περιοχή στην οποία ο βασιλιάς μπορούσε να ψαρέψει, εκεί τοποθέτησε το μεγάλο βασιλικό πλοίο.[60] Τα περισσότερα κάστρα στη Σκωτία μέχρι τη διετία 1313 - 1314 ήταν κατεστραμμένα, το Κέρντρος οικοδομήθηκε με επιμέλεια από τον βασιλιά σε μια μεγάλη και δύσκολη περίοδο από πολέμους, πόνους και επιδημίες. Η κύρια βασιλική κατοικία μέχρι το 1327 πριν από το Κέρντρος ήταν το αβαείο του Σκον.[61]

Ασθένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ροβέρτος Μπρους ήταν σοβαρά άρρωστος από το 1327, τα Χρονικά του Λάνερκοστ και η Σκάλαχρονικα καταγράφουν ότι αρρώστησε και πέθανε από λέπρα. Ο ιστορικός Ζαν Λε Μπέλ (1290 - 1370) σημειώνει ότι ήταν θύμα πολύ σοβαρής ασθένειας που την ονόμασε λέπρα.[45] Τον 14ο αιώνα η ορολογία Λέπρα αφορούσε μια θανατηφόρα ασθένεια του δέρματος, η παλιότερη αναφορά υπάρχει στα Χρονικά του Ούλστερ την εποχή που ο βασιλιάς είχε κλείσει ειρήνη με τον Σερ Χένρυ Μαντεβίλ στις 12 Ιουλίου 1327. Ο συγγραφέας περιγράφει ότι ο βασιλιάς ήταν τόσο άρρωστος και αδύναμος που μετά βίας κουνούσε τη γλώσσα του.[45] Ο Μπάρμπουρ γράφει "η ασθένεια του βασιλιά λόγω πεπιεσμένου αέρα προήλθε από ένα κρυολόγημα την περίοδο 1306 - 1309".[62] Οι εναλλακτικές προτάσεις για την ασθένεια του βασιλιά ήταν έκζεμα, σύφιλη, καρκίνος ή μια σειρά από εγκεφαλικά.[63][64] Δεν υπάρχουν σοβαρά στοιχεία στα ιατρικά έγγραφα για να γνωρίζουμε την ασθένεια και τα ακριβή αίτια θανάτου, την ίδια εποχή είχε απομονωθεί με τους φίλους, την οικογένεια και τους αυλικούς του.[62]

Τον Οκτώβριο του 1328 ο πάπας κατάργησε τον αφορισμό του Ροβέρτου Α΄.[65] Ο βασιλιάς ταξίδευσε για προσκύνημα στο ιερό του Αγίου Νίνιαν στο Γουίθορν για αναζητήσει κάποιο θαύμα ή βοήθεια από τον Θεό. Με το Μόρεϊ στο πλευρό του αναχώρησε από τη βίλα του Κέρντρος για το Τάρμπερτ με ένα μεγάλο πλοίο από εκεί έφτασε στο νησί του Άρραν που πέρασε τα Χριστούγεννα του 1328, κατόπιν απέπλευσε για το κάστρο του Τούρνμπερι την έδρα της κομητείας του Κάρικ για να επισκεφτεί τον γιο του και τη νύφη του που ήταν παιδιά.[45][65] Στα τέλη του Μαρτίου του 1329 παρέμεινε στο αβαείο του Γκλενλάς στο Μονρέιθ και επισκέφτηκε τη σπηλιά του Αγίου Νίνιαθ, τον Απρίλιο έφτασε στο ιερό του Αγίου Νίνιαθ στο Γουίθορν, πέρασε 4 - 5 μέρες και επέστρεψε στο Κέρντρος μέσω θαλάσσης.[65]

Τελευταίες επιθυμίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπάρμπους περιγράφει ότι ο Ροβέρτος κάλεσε τους ιερείς και τους βαρόνους στο νεκροκρέβατο του και τους έκανε πολλά δώρα με διατάγματα, τους ζήτησε να προσευχηθούν για την ψυχή του και να πραγματοποιήσουν Σταυροφορία για να πολεμήσουν τους Σαρακηνούς στους Αγίους Τόπους κάτι που δεν μπόρεσε να κάνει ο ίδιος.[45][65] Η πράξη αυτή του Ροβέρτου Μπρους έδειχνε τη μεγάλη του ευσέβεια που αποθανατίστηκε από τους συγχρόνους του. Η καρδιά του αφαιρέθηκε από το σώμα μετά τον θάνατο του και με τη συνοδεία ιπποτών υπό την ηγεσία του Σερ Τζέιμς Ντάνγκλας μεταφέρθηκε σε προσκύνημα στον Ναό της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ και στη συνέχεια επέστρεψε στο αβαείο του Μελρόουζ για ταφή.[45][65][66] Ο Ροβέρτος Μπρους τους συνέστησε επίσης να κάνουν δεήσεις για την ψυχή του στο παρεκκλήσι του Αγίου Σερφ στο Άυρ, στη Δομηνικανή μονή του Μπέργουικ και στο αβαείο του Ντανφέρμλιν.[66]

Θάνατος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φήμες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Προτομή του Ροβέρτου Μπρους στο Εθνικό Μουσείο του Γουάλας

Ο Ροβέρτος Μπρους πέθανε στις 7 Ιουνίου 1329 στη βίλα του Κέρντρος κοντά στο Νταμπάρτον. Οι επιτυχίες του ήταν τεράστιες άφησε ένα ισχυρό βασίλειο στα ασφαλή χέρια του λόρδου του Μόρεϊ μέχρι να ενηλικιωθεί ο γιος του, το μοναδικό του παράπονο ήταν ότι δεν μπόρεσε να εκπληρώσει την επιθυμία του για Σταυροφορία.[67] Σε έξι μέρες μετά τον θάνατο του νέα παπική βούλα αναγνώρισε τα προνόμια της Ένωσης και τη στέψη των μελλοντικών βασιλέων της Σκωτίας.[67] Οι συνθήκες θανάτου του Ροβέρτου Μπρους περίπου έναν μήνα πριν τα 55α του γενέθλια παραμένουν ασαφείς, οι φήμες Άγγλων χρονικογράφων ότι έπασχε από λέπρα τη σύγχρονη Νόσο του Χάνσεν δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Ο Πένμαν σημειώνει ότι ο Ροβέρτος ήταν αρκετά δυναμικός στις μάχες, ταξίδευσε συνεχώς, διηύθυνε με επιτυχία το Κοινοβούλιο και την αυλή, όλα αυτά θα ήταν αδύνατο να γίνουν από έναν άνθρωπο που έπασχε από λέπρα.[68] Εξετάζονται οι περιπτώσεις να πέθανε από έκζεμα, νευρικές διαταραχές, σύφιλλη, καρκίνο, συνεχόμενα εγκεφαλικά ή ότι του προκάλεσε βλάβη στην υγεία η πλούσια δίαιτα, ο Μιλανέζος γιατρός Μαίνο ντε Μαινέρι τον επικρίνει ότι οι μεγάλες ποσότητες από χέλια που κατανάλωνε του έκαναν κακό στην υγεία.[69] Μια ομάδα ερευνητών υπό τον καθηγητή Άντριου Νέλσον του Πανεπιστημίου του Δυτικού Οντάριο αποκλείει την πιθανότητα να πέθανε από λέπρα. Μετά από εξέταση του κρανίου του το οποίο ανήκε στον απόγονο του Λόρδο Άντριου Ντάγκλας Αλέξανδρο Τόμας Μπρους και σε οστό του ποδιού του που είχε μείνει άταφο βρήκαν ότι δεν είχε σημάδια λέπρας, είχε διαβρωμένη τη ρινική σπονδυλική στήλη και ένα σημάδι στο δάχτυλο του ποδιού.[70]

Ταφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας πλίνθος από μαύρο απολιθωμένο ασβεστόλιθο μπήκε πάνω από τον τάφο και στην κορυφή τοποθετήθηκε η αλαβάστρινη μορφή του Ροβέρτου Μπρους ζωγραφισμένη και επιχρυσωμένη. Ο Λατινικός επιτάφιος θρήνος στην κορυφή είχε την επιγραφή "ενθάδε κείτεται ο αήττητος και ευλογημένος βασιλιάς Ροβέρτος, ο καθένας μπορεί να διαβάσει όλες τις μάχες που πρωταγωνίστησε, με την ακεραιότητα του οδήγησε στην ελευθερία το βασίλειο των Σκωτσέζων και τώρα αναπαύεται ευτυχισμένος στον ουρανό".[71][72] Το σώμα του βασιλιά βαλσαμώθηκε στο Κέρντρος και άνοιξαν το στέρνο του για να βγάλουν την καρδία, ο Σερ Τζέιμς Ντάγκλας τοποθέτησε την καρδιά σε ασημένια κασετίνα που φορούσε γύρω από τον λαιμό του με αλυσίδα και ο Σερ Σίμων Λόκαρντ την κλείδωσε. Τα εντόσθια τάφηκαν στο παρεκκλήσι του Αγίου Σερφ κοντά στο Κέρντρος, το σώμα του μεταφέρθηκε από το Κέρντρος σε ένα φορείο καλυμμένο με ένα μαύρο πανί χλοοτάπητα.[73][74] Η ταφική πομπή έγινε με μεγάλη πολυτέλεια, χρησιμοποιήθηκαν 478 κέρινες πέτρες για την κατασκευή των ταφικών καντηλιών, οι θρηνούντες ευγενείς ανάμεσα τους και ο Ροβέρτος Στιούαρτ και ιππότες ντυμένοι με μαύρες ρόμπες συνόδευσαν την ταφική πομπή στο αβαείο του Ντανφέρμλιν. Ένα παρεκκλήσι από ξύλο Βαλτικής κατασκευάστηκε πάνω από τον τάφο, η σορός του Ροβέρτου Α΄ σε ξύλινο φέρετρο τάφηκε κάτω από το πάτωμα κατασκευασμένο από Ιταλικό μάρμαρο που είχε αγοράσει ο Θωμάς του Σαρτρ από το Παρίσι τον Ιούνιο του 1328.[67]

Τα αλαβάστρινα θραύσματα από τον τάφο του βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο της Σκωτίας και πολλά παραμένουν επιχρυσωμένα.[45][67] Ο Ροβέρτος που είχε κληρονομήσει σημαντικά χρηματικά ποσά πλήρωσε χιλιάδες αφιερώσεις στο αβαείο του Ντανφέρμλιν και ο τάφος του έγινε τόπος προορισμού για πολλούς προσκυνητές.[72] Ο Τζέιμς Ντάνγκλας και η συνοδεία του από σεβασμό στη μνήμη του αποφάσισαν τη διεξαγωγή Σταυροφορίας με τη συνοδεία της καρδιάς του Μπρους, όπως γράφει ο Τζον Μπάρμπουρ (1320 - 1395) ο Αλφόνσος ΙΑ΄ της Καστίλης τους δέχτηκε με τιμές και αποφάσισε Σταυροφορία εναντίον του Μαυριτανικού βασιλείου της Γρανάδα. Τον Αύγουστο του 1130 οι Σκωτσέζοι ήταν τμήμα του στρατού της Καστίλης και πολιόρκησαν το κάστρο της Θήβας. Υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες ο Σερ Τζέιμς και οι περισσότεροι ευγενείς της συνοδείας του σκοτώθηκαν, οι πηγές αναφέρουν ότι ένα μεγάλο τμήμα Σκωτσέζων ευγενών διασπάστηκε ανεξάρτητα από τον στρατό της Καστίλης και βρήκε τον θάνατο. Οι ευγενείς που επέζησαν ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν και ο Σερ Σίμον Λοκάρντ συνέλεξαν τη σορό του Ντάγκλας μαζί με την κασετίνα με την καρδία του Ροβέρτου Μπρους, η καρδιά και τα κόκαλα του Ντάνγκλας μεταφέρθηκαν στη Σκωτία.

Η ανακάλυψη του τάφου του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το αβαείο του Ντανφέρμλιν με τον τάφο του Ροβέρτου Μπρους

Η καρδιά του Ροβέρτου Μπρους σύμφωνα με την επιθυμία του βασιλιά τάφηκε στο αβαείο του Μελρόουζ στο Ρόξμπουργκσαιρ, η καρδιά βρέθηκε από αρχαιολόγους και τάφηκε ξανά σε άγνωστη τοποθεσία (1920).[75][76] Το 1996 σε αρχαιολογικές έρευνες στο Εδιμβούργο βρέθηκε μια κενή κασετίνα, περισσότερες έρευνες έδειξαν ότι είχε ανθρώπινο ιστό απροσδιόριστης ηλικίας.[77] Η κασετίνα τάφηκε ξανά στο αβαείο του Μελρόουζ σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του βασιλιά.[76]

Στις 17 Φεβρουαρίου 1818 οι εργάτες που έσκαβαν για την ανέγερση της νέας ενοριακής εκκλησίας στην ανατολική πλευρά του αβαείου του Ντανφέρμλιν ανακάλυψαν έναν θόλο μπροστά στο ιερό του προηγούμενου αβαείου.[78][79] Ο θόλος ήταν καλυμμένος με δυο επίπεδες πέτρες, η πρώτη ήταν ένα κεραμίδι και η δεύτερη μήκους 1.82 είχε έξι σιδερένιες λαβές υπό μορφή δαχτυλιδιού, όταν οι πέτρες αφαιρέθηκαν ο θόλος μετρήθηκε 2.14 μέτρα μήκος, 0.56 μέτρα πλάτος και 0.45 μέτρα βάθος, στην κορυφή υπήρχε η μορφή ενός στέμματος.[80][81] Τα θραύσματα από αλαβάστρινο μάρμαρο στην περιοχή συνδέθηκαν με την αγορά του τάφου από αλαβάστρινο μάρμαρο από τον Ροβέρτο Μπρους στο Παρίσι.[82] Οι βαρόνοι του Υπουργείου Οικονομικών διέταξαν τη στήριξη του σχηματισμού με πέτρες και ράβδους και τη φύλαξη τους από αστυνομικούς, όταν οικοδομήθηκε η νέα εκκλησίας ξεκίνησε η έρευνα.[83] Το ύφασμα του χρυσού περιβλήματος και το κάλυμμα μολύβδου 21 μήνες μετά την ημέρα που άνοιξε το φέρετρο βρέθηκαν σε κατάσταση μεγάλης αποσύνθεσης.[80] Το σώμα τοποθετήθηκε σε ξύλινη σανίδα στην άκρη του θόλου και ύστερα από εξέταση βρέθηκε ότι ήταν καλυμμένο με δυο στρώματα μολύβδου 5 χιλιοστά το καθένα, ο μόλυβδος αφαιρέθηκε και ο σκελετός εξετάστηκε από τους καθηγητές Ανατομίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Τζέιμς Γκρέγκορι και Αλεξάντερ Μόνρο. Το στέρνο είχε πριονιστεί στη διαδικασία της αφαίρεσης της καρδιάς από το σώμα του βασιλιά και ένα στρώμα γύψου από το κρανίο αφαιρέθηκε από τον καλλιτέχνη Ουίλιαμ Σκουλάρ.[84][85] Ο σκελετός του Ροβέρτου μετρήθηκε περίπου 1,85 μέτρα πολύ ψηλός για τα δεδομένα της εποχής του, μπορούσε να συγκριθεί μονάχα με το ύψος του Άγγλου βασιλιά Εδουάρδου Α΄.[84] Ο σκελετός μεταφέρθηκε από την κάτω πλάκα του ξύλινου φέρετρου στο πάνω μέρος και μεγάλο πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε γύρω από την εκκλησία για να δει τα οστά του βασιλιά.[86] Φαινόταν βέβαιο ότι κάποια μικρά κόκαλα είχαν αφαιρεθεί από τον σκελετό, οι Χένρυ Τζαρντί και Τζέιμς Γκρέγκορι επιβεβαίωσαν την απώλεια.[87] Τα υπολείμματα του Ροβέρτου Μπρους τάφηκαν ξανά στο αβαείο του Ντανφέρμλιν στις 5 Νοεμβρίου 1819 σε νέο φέρετρο που σφράγισαν με 1500 λίβρες πίσσα για να διατηρηθούν τα οστά.[86] Ένας μεγάλος αριθμός πιθανών αναπαραστάσεων του Ροβέρτου Μπρους έχουν προταθεί από ερευνητές ανάμεσα στις οποίες ήταν του Ρίτσαρντ Νιβ από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, του Πέτερ Βανέζης από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, του Δόκτωρ Μαρτίν Μκγκρέγκρ από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και της καθηγήτριας Καρολίν Ουίλκινσον.[88][89][90]

Θρύλοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μνημεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ροβέρτος Μπρους τάφηκε στο αβαείο του Ντανφέρμλιν παραδοσιακό τόπο ταφής των Σκωτσέζων βασιλέων από την εποχή του Μάλκολμ Γ΄ της Σκωτίας. Ο τάφος του κατασκευάστηκε στο Παρίσι και ήταν εξαιρετικά περίτεχνος από επιχρυσωμένο αλάβαστρο, καταστράφηκε την περίοδο της Μεταρρύθμισης αλλά θραύσματα του βρέθηκαν τον 19ο αιώνα και μεταφέρθηκαν στο Μουσείο του Εδιμβούργου. Η θέση του τάφου στο αβαείο του Ντανφέρμλιν εντοπίστηκε από τα μεγάλα σκαλιστά γράμματα στην κορυφή του καμπαναριού με την επιγραφή "Βασιλιάς Ροβέρτος Μπρους" όταν το ανατολικό τμήμα του αβαείου ξανακτίστηκε το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Το 1974 τοποθετήθηκε στην ανατολική πτέρυγα του ναού το Υδατογράφημα του Μπρους με παραστάσεις του Ροβέρτου Μπρους, των οπλαρχηγών του, του Ιησού Χριστού και των Σκωτσέζων Αγίων.[91] Ένας ανδριάντας του Ροβέρτου Μπρους τοποθετήθηκε στην είσοδο του κάστρου του Στέρλινγκ μαζί με τον ανδριάντα του Γουίλλιαμ Γουάλλας, το Εθνικό Μουσείο της Σκωτίας τοποθέτησε επίσης ανδριάντες του Μπρους και του Γουάλλας στην είσοδο του κάστρου του Εδιμβούργου. Η κατασκευή διακοσμήθηκε με σκηνές, έργα του ζωγράφου Ουίλιαμ Χόλ (1846 - 1917) σε μία από τις οποίες ο Μπρους συγκεντρώνει τους άντρες του για τη μάχη του Μπάνοκμπερν.

Ιστορικοί θρύλοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο θρύλος περιγράφει ότι ο Ροβέρτος Μπρους κρύφτηκε τον χειμώνα του 1306 - 1307 σε μια σπηλιά στη νήσο του Ράθλιν έξω από τις βόρειες ακτές της Ιρλανδίας. Κάποια στιγμή παρατήρησε μια αράχνη να προσπαθεί να δημιουργήσει έναν ιστό για να συνδέσει δυο οροφές του σπηλαίου, η αράχνη απέτυχε να κάνει τη σύνδεση τις δυο πρώτες φορές αλλά την τρίτη φορά το πέτυχε. Το παράδειγμα της αράχνης έδωσε στον Μπρους την έμπνευση να ξεκινήσει σκληρό πόλεμο με τους Άγγλους μέχρι το τέλος, τα Χρονικά περιγράφουν την απόφαση με τη φράση "αν αποτύχεις την πρώτη φορά να το προσπαθήσεις ξανά και ξανά". Άλλες εκδόσεις σημειώνουν ότι ο Μπρους παρατηρούσε την αράχνη μέσα σε ένα σπίτι να προσπαθεί να συνδέσει τα δοκάρια της οροφής μεταξύ τους.[92]

Ο θρύλος εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο έργο του Γουόλτερ Σκοτ "Ιστορίες ενός παππού" με προορισμό όχι τον ίδιο τον Ροβέρτο Μπρους αλλά τον κύριο σύντροφο του Τζέιμς Ντάνγκλας ο οποίος συνήθισε να ζει σε σπηλιές την εποχή που είχε εκδιωχθεί από τους Άγγλους. Το περιεχόμενο είναι περισσότερο λογοτεχνικό, παρόμοιες ιστορίες είχαν καταγράψει οι Ισραηλινοί για τον βασιλιά Δαβίδ και οι Πέρσες με τον Μογγόλο στρατάρχη Ταμερλάνο και ένα μυρμήγκι.[93] Άλλος ένας θρύλος περιγράφει την επίθεση που δέχτηκε ο Μπρους στη μάχη του Μπάνοκμπερν από τον βαριά οπλισμένο πάνω σε άλογο Ερρίκο του Μπόχυν ενώ ο ίδιος κρατούσε μονάχα ένα τσεκούρι. Ο Μπρους στάθηκε στο έδαφος και την τελευταία στιγμή κατόρθωσε να αποφύγει τη λόγχη, στη συνέχεια σηκώθηκε από την άμμο και έδωσε με το τσεκούρι του ένα τόσο δυνατό χτύπημα στο Μπόχυν που άνοιξε το κεφάλι του στα δυο, το χτύπημα ήταν περισσότερο δυνατό και από όπλο. Ο Μπρους μετά τον θάνατο του Μπόχυν το μόνο που έκανε ήταν η εκδήλωση της λύπης του επειδή στράβωσε ο άξονας από το τσεκούρι του, ο θρύλος ήταν ενδεικτικός του Σκωτσέζικου λαού και των εθίμων του.

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την πρώτη σύζυγο του Ισαβέλλα ντε Μαρ απέκτησε:

Με τη δεύτερη σύζυγο του Ελισάβετ του Μπουργκ απέκτησε:

  • Μαργαρίτα (πέθανε το 1347), παντρεύτηκε (1345) τον Γουλιέλμο της Μοραβίας, 5ο κόμη του Σάδερλαντ με τον οποίο απέκτησε τον Ιωάννη (1346–1361).[94]
  • Μαώ (πέθανε το 1353), παντρεύτηκε τον Τόμας Ισαάκ με τον οποίο απέκτησε δυο κόρες, τάφηκε στο αβαείο του Ντανφέρμλιν.[94]
  • Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας
  • Ιωάννης (1324 - 1327), πέθανε σε βρεφική ηλικία.[95][96]

Νόθα παιδιά του Ροβέρτου Μπρους ήταν:

  • Ροβέρτος Μπρους, λόρδος του Λίντεσνταλ (πέθανε το 1332), έπεσε στη μάχη του Ντούπλιν Μουρ
  • Γουόλτερ του Όντιστουν, πέθανε πριν από τον πατέρα του
  • Μαργαρίτα Μπρους, παντρεύτηκε τον Ροβέρτο Γκλεν και ήταν ζωντανή το 1364
  • Ελισσάβετ Μπρους, παντρεύτηκε τον Σερ Γουόλτερ Όλιφαντ
  • Χριστίνα Μπρους, ίσως δεν ήταν παιδί του Ροβέρτου, ταυτίζεται με τη Χριστίνα του Κάρικ που συνελήφθη το 1329.[97]
  • Νελ του Κάρικ (πέθανε το 1346) πιθανότατα γιος του Νελ Μπρους αδελφού του Ροβέρτου, έπεσε στη μάχη του Νέβιλς Κρος.[98]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ntungwa, Arnold (1996). Scottish History: Robert The Bruce. Heinemann Library.
  2. ↑ Magna Carta Ancestry: A Study in Colonial and Medieval Families By Douglas Richardson, Kimball G. Everingham
  3. ↑ Macnamee 2006, p. 27
  4. ↑ King Robert the Bruce By A. F. Murison.
  5. ↑ Macnamee 2006, p. 10
  6. ↑ Barrow 2005, p. 34
  7. ↑ Barrow 2005, pp. 34–35
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Macnamee 2006, p. 12
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Penman 2014, p. 16
  10. ↑ Penman 2014, pp. 16–17
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Penman 2014, p. 18
  12. ↑ 12,0 12,1 Macnamee 2006, p. 14
  13. ↑ 13,0 13,1 Penman 2014, p. 19
  14. ↑ 14,0 14,1 Penman 2014, p. 20
  15. ↑ Barrow 2005, p. 35
  16. ↑ Macnamee 2006, p. 30
  17. ↑ Scott 1982, p. 29
  18. ↑ Macnamee 2006, p. 49
  19. ↑ Penman 2014, pp. 36–37
  20. ↑ Fordun, Scotichronicon, p. 309.
  21. ↑ 21,0 21,1 Macnamee 2006, p. 50
  22. ↑ 22,0 22,1 Barrow 2005, pp. 86–88
  23. ↑ Barrow 2005, pp. 88–91
  24. ↑ 24,0 24,1 Macnamee 2006, p. 53
  25. ↑ Duncan, Kingship, p.322.
  26. ↑ M. Strickland, 'A Law of Arms or a Law of Treason? Conduct in War in Edward I's Campaigns in Scotland, 1296–1307', Violence in Medieval Society, ed. R.W. Kaeuper (Woodbridge, 2000), p.64-6.
  27. ↑ Barrow 2005, pp. 99–100
  28. ↑ Prestwich 1997, pp. 471–3
  29. ↑ Prestwich 1997, p. 376
  30. ↑ Macnamee 2006, p. 60
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 Macnamee 2006, p. 63
  32. ↑ from The Chronicle of Walter of Guisborough (previously edited as the Chronicle of Walter of Hemingford or Hemingburgh)
  33. ↑ Macnamee 2006, p. 64
  34. ↑ Robert Bruce: Our Most Valiant, Prince, KIng, and Lord (PDF). Edinburgh: Birlinn. 2006. p. 101.
  35. ↑ 35,0 35,1 Scott 1982, p. 72
  36. ↑ Fordun, Scotichronicon, p. 330; Barbour, The Bruce, p. 13.
  37. ↑ Barbour, The Bruce, p. 15.
  38. ↑ Scott 1982, p. 74
  39. ↑ The History Channel 17 May 2006.
  40. ↑ Scott 1982, p. 75
  41. ↑ 41,0 41,1 Scott 1982, pp. 84–85
  42. ↑ Education Scotland, "Elizabeth de Burgh and Marjorie Bruce" Archived 11 July 2015 at the Wayback Machine., Education Scotland, Retrieved July 11, 2015.
  43. ↑ David Cornell, "Bannockburn: The Triumph of Robert the Bruce", Yale University Press,, 2009. Retrieved July 11, 2015.
  44. ↑ Traquair, Peter Freedom's Sword
  45. ↑ 45,0 45,1 45,2 45,3 45,4 45,5 45,6 Barrow 2005, p. 444
  46. ↑ "Letter from Robert the Bruce to Edward II reveals power struggle in the build-up to Bannockburn". University of Glasgow. Retrieved 10 August 2016.
  47. ↑ Phillips 2011, pp. 223–224
  48. ↑ Phillips 2011, pp. 225–227; Haines 2003, p. 94
  49. ↑ Phillips 2011, pp. 223, 227–228
  50. ↑ Phillips 2011, pp. 228–229
  51. ↑ 51,0 51,1 Phillips 2011, p. 230
  52. ↑ 52,0 52,1 Phillips 2011, pp. 231–232
  53. ↑ 53,0 53,1 Phillips 2011, p. 232
  54. ↑ Phillips 2011, p. 233
  55. ↑ Phillips 2011, pp. 234–236; Haines 2003, p. 259
  56. ↑ Phillips 2011, pp. 233, 238
  57. ↑ Remonstrance of the Irish Chiefs to Pope John XXII, p. 46.
  58. ↑ The Annals of Connacht.
  59. ↑ Penman 2014, pp. 260–261
  60. ↑ Penman 2014, p. 261
  61. ↑ Penman 2014, p. 391
  62. ↑ 62,0 62,1 Barrow 2005, p. 445
  63. ↑ Penman 2014, p. 400
  64. ↑ Kaufman MH, MacLennan WJ (1 April 2001). "Robert the Bruce and Leprosy" (PDF). History of Dentistry Research Newsletter. Archived from the original (PDF) on 1 February 2013. Retrieved 24 September 2012.
  65. ↑ 65,0 65,1 65,2 65,3 65,4 Macnamee 2006, p. 276
  66. ↑ 66,0 66,1 Penman 2014, p. 300
  67. ↑ 67,0 67,1 67,2 67,3 Macnamee 2006, p. 271
  68. ↑ Penman 2014, pp. 302–303
  69. ↑ Penman 2014, p. 304
  70. ↑ University, Department of Communications and Public Affairs, Western (16 February 2017). "Western News - A rumour at rest: Western researcher clears a king's reputation". Western News. Retrieved 2 March 2017.
  71. ↑ Macnamee 2006, p. 278
  72. ↑ 72,0 72,1 Penman 2014, p. 308
  73. ↑ Macnamee 2006, p. 277
  74. ↑ Penman 2014, p. 307
  75. ↑ Acts of Robert I, king of Scots, 1306–1329, ed. A.A.M. Duncan (Regesta Regum Scottorum, vol.v [1988]), no.380 and notes
  76. ↑ 76,0 76,1 http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/119036.stm
  77. ↑ http://www.bbc.co.uk/history/scottishhistory/earlychurch/trails_earlychurch_melroseabbey.shtml
  78. ↑ Penman 2009 p.14
  79. ↑ Jardine 1821 p.2
  80. ↑ 80,0 80,1 Jardine 1821 p.6
  81. ↑ Jardine 1821 p.4
  82. ↑ Jardine 1821 p.13
  83. ↑ Jardine 1821 p.5
  84. ↑ 84,0 84,1 Jardine 1821 p.8
  85. ↑ Fawcett 2005 p.100
  86. ↑ 86,0 86,1 Jardine 1821 p.11
  87. ↑ Penman 2009 p.35
  88. ↑ http://theses.gla.ac.uk/375/1/2008vanezisphd.pdf
  89. ↑ http://historum.com/european-history/48513-face-reconstruction-king-robert-bruce-scottish-national-hero.html
  90. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-38242781
  91. ↑ https://dunfermlineabbey.com/wwp/
  92. ↑ https://web.archive.org/web/20090918092404/http://www.longlongtimeago.com/llta_history_bruce.html
  93. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2018. 
  94. ↑ 94,0 94,1 Weir, Alison., Britain's royal families, the complete genealogy (London, 2008) pg. 211
  95. ↑ Webster, Bruce (2004). "David II (1324–1371)". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford: Oxford University Press
  96. ↑ Penman, Michael (2008). Diffinicione successionis ad regnum Scottorum: royal succession in Scotland in the later middle ages., p.20. In: Making and breaking the rules: succession in medieval Europe, c. 1000- c.1600. Turnhout: Brepols.
  97. ↑ Duncan, AAM, ed. (2007) [1997]. The Bruce. Canongate Classics. Edinburgh: Canongate Books. p. 196
  98. ↑ Duncan, AAM, ed. (2007) [1997]. The Bruce. Canongate Classics. Edinburgh: Canongate Books. p. 196.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Barrow, Geoffrey Wallis Steuart (2005), Robert Bruce & the Community of the Realm of Scotland (4th ed.), Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Balfour Paul, James (1904), The Scots Peerage, Edinburgh: David Douglas.
  • Bartlett, Robert (1993), The Making of Europe, Conquest, Colonization and Cultural Change: 950–1350, Princeton: Princeton University Press.
  • Bingham, Caroline (1998), Robert the Bruce, London: Constable.
  • Brown, Chris (2004), Robert the Bruce. A Life Chronicled, Stroud: Tempus.
  • Brown, Chris (2008), Bannockburn 1314, Stroud: History.
  • Dunbar, Archibald H. (1899), Scottish Kings 1005–1625, Edinburgh: D. Douglas, pp. 126–141, with copious original source materiéls.
  • Duncan, A.A.M. (Editor), (1999) John Barbour: The Bruce Canongate.
  • Fawcett, Richard (ed.) (2005), Royal Dunfermline, Edinburgh: Society of Antiquaries of Scotland.
  • Grant, Alexander, (1984) Independence and Nationhood: Scotland 1306–1469 Edward Arnold.
  • Grant A, and Stringer, Keith J., (1995) Uniting the Kingdom? The Making of British History Routledge, pp. 97–108.
  • Hunter, Paul V (2012), The Adventures of Wee Robert Bruce, Bonhill, West Dunbartonshire: Auch Books.
  • Jardine, Henry (1821), Report relative to the tomb of King Robert the Bruce, and the cathedral church of Dunfermline, Edinburgh: Edinburgh Hay, Gall and Co..
  • Loudoun, Darren (2007), Scotlands Brave.
  • Mackenzie, Agnes Mure (1934), Robert Bruce, King of Scots
  • Macnamee, Colm (2006), The Wars of the Bruces: England and Ireland 1306–1328, Edinburgh: Donald.
  • Macnamee, Colm (2006), Robert Bruce: Our Most Valiant Prince, King and Lord, Edinburgh: Birlinn.
  • Nicholson, R., Scotland in the Later Middle Ages
  • Oxford Dictionary of National Biography
  • Ó Néill, Domhnall (1317), "Remonstrance of the Irish Chiefs to Pope John XXII", CELT archive
  • Penman, Michael (2014). Robert the Bruce: King of the Scots. New Haven: Yale University Press.
  • Penman, Michael (2009), 'Robert Bruce's Bones: Reputations, Politics and Identities in Nineteenth-Century Scotland', International Review of Scottish Studies, 34 (2009), 7–73, Ontario: Centre for Scottish Studies at the University of Guelph
  • Phillips, Seymour (2011), Edward II, New Haven: Yale University Press.
  • Scott, Ronald McNair (1982). Robert the Bruce: King of Scots. New York: Barnes and Noble.
  • Geoffrey the Baker's: Chronicon Galfridi le Baker de Swynebroke, ed. Edward Maunde Thompson (Oxford, 1889)
  • Traquair, Peter (1998). Freedom's Sword. University of Virginia: Roberts Rinehart Publishers.
  • Watson, Fiona, J. (1998). Under the Hammer: Edward I and Scotland, 1286–1307. Tuckwell Press, East Linton.
Ροβέρτος Α΄ της Σκωτίας
Γέννηση: 11 Ιουλίου 1274 Θάνατος: 7 Ιουνίου 1329
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Τζων Μπάλλιολ 		Βασιλιάς της Σκωτίας

1306 - 1329 		Διάδοχος
Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ροβέρτος_Α΄_της_Σκωτίας&oldid=10611142"