Ολλανδική Δημοκρατία
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Δημοκρατία των Επτά Ηνωμένων Κάτω Χωρών Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden | |||
|---|---|---|---|
| |||
Εθνικό σύνθημα: λατινικά: "Concordia res parvae crescunt" (η ομόνοια κάνει τα μικρά πράγματα να μεγαλώνουν) | |||
.svg) Η θέση της Ολλανδικής Δημοκρατίας το 1789 | |||
| De facto η Χάγη (έδρα κυβερνήσεως)/το Άμστερνταμ (πολιτιστικό, οικονομικό κέντρο καθώς και η μεγαλύτερη πόλη) | |||
| Ολλανδικά | |||
| Συνομοσπονδιακή Δημοκρατία | |||
| Πληθυσμός • Απογραφή | 1.880.500 | ||
Η Ολλανδική Δημοκρατία — επίσημα γνωστή ως Δημοκρατία των Επτά Ηνωμένων Κάτω Χωρών (Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden) ή Δημοκρατία των Επτά Ηνωμένων Επαρχιών (Republiek der Zeven Verenigde Provinciën) — υπήρξε κράτος της Ευρώπης, από το 1581 έως το 1795, πριν εξελιχθεί στη Βαταβική Δημοκρατία, στο ναπολεόντειο Βασίλειο της Ολλανδίας, το Ηνωμένο Βασίλειο των Κάτω Χωρών και τελικώς στο σύγχρονο Βασίλειο των Κάτω Χωρών. Εναλλακτικώς είναι επίσης γνωστή ως Ηνωμένες Επαρχίες, Ομοσπονδιακές Βελγικές Επαρχίες ή Βελγική Ομοσπονδία.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αψβουργικές Κάτω Χώρες (1519-1581)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μέχρι το 16ο αιώνα, οι Κάτω Χώρες, περίπου η σημερινή Ολλανδία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, αποτελούντο από έναν αριθμό δουκάτων, κομητειών και επισκοπάτων, τα περισσότερα εκ των οποίων ήταν υπό την κυριαρχία της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ειδικότερα, οι περισσότερες από τις Κάτω Χώρες είχαν περάσει από την παλαιότερη κυριαρχία του Οίκου της Βουργουνδίας, σε αυτή του Οίκου των Αψβούργων. Η ευρύτερη περιοχή της σημερινής Ολλανδίας, μαζί με το σημερινό Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και όμορα εδάφη, αναφέρεται κατά τη βασιλεία του Καρόλου Ε', αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και βασιλιά της Ισπανίας κατά τον 16ο αιώνα, ως μέρος των ισπανικών Δεκαεπτά Επαρχιών των Κάτω Χωρών.
Με την Πραγματιστική Κύρωση του 1549, ο Κάρολος Ε΄ ένωνε περαιτέρω τις Δεκαεπτά Επαρχίες υπό την ηγεσία του. Τον Κάρολο διαδέχτηκε ο γιος του, Φίλιππος Β΄. Το 1568, οι Κάτω Χώρες, υπό τον Γουλιέλμο Α΄ της Οράγγης, εξεγέρθηκαν ενάντια στους Ισπανούς εξαιτίας της βαριάς φορολογίας, του διωγμού των Προτεσταντών από τους Καθολικούς της κυβέρνησης και τις προσπάθειες του Φιλίππου Β΄ να εκμοντερνίσει και συγκεντροποιήσει τις απαρχαιωμένες μεσαιωνικές κυβερνητικές δομές των επαρχιών. Αυτή ήταν η αρχή του Ογδοηκονταετούς Πολέμου μεταξύ των επαρχιών αυτών και της Ισπανίας, με ουσιαστικότερο διακύβευμα τα κυριαρχικά δικαιώματα σε αυτές. Το 1579, το βόρειο τμήμα των δεκαεπτά επαρχιών σχημάτισε την Ένωση της Ουτρέχτης, η οποία ουσιαστικά αποτέλεσε μία συμφωνία αλληλοϋποστήριξης μεταξύ τους στην άμυνα απέναντι στον ισπανικό στρατό. Η Ένωση της Ουτρέχτης αναφέρεται και ως το πρώτο ιστορικό σημείο εμφάνισης των Κάτω Χωρών ως ξεχωριστής θεσμικής οντότητας. Το 1581 οι βόρειες επαρχίες υιοθέτησαν τη Δήλωση της Άρνησης, με την οποία διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους και αποκήρυξαν το Φίλιππο Β΄.
Οι Ηνωμένες Επαρχίες και η εξέλιξή τους στο χρόνο (1581-σήμερα)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1582 οι Ηνωμένες Επαρχίες κάλεσαν το Φραγκίσκο, Δούκα του Ανζού, να ηγηθεί του αγώνα τους, αλλά ύστερα από την αποτυχημένη απόπειρα κατάληψης της Αμβέρσας το 1583, ο δούκας εγκατέλειψε τις Κάτω Χώρες. Μετά τη δολοφονία του Γουλιέλμου της Οράγγης το 1584, τόσο ο Ερρίκος Γ΄ της Γαλλίας όσο και η Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας, απέρριψαν την προσφορά της επικυριαρχίας. Παρόλα αυτά, η Ελισάβετ συμφώνησε να μετατρέψει τις Ηνωμένες Επαρχίες σε προτεκτοράτο της Αγγλίας (Συνθήκη Νόνσουχ, 1585) και έστειλε τον κόμη του Λέστερ ως στρατηγό-κυβερνήτη. Έτσι, το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, περίπου 7.500 στρατιώτες έφτασαν στην Ολλανδία από την Αγγλία, κάτω από τις διαταγές του Ρόμπερτ Ντάντλεϊ, κόμη του Λέστερ. Ο αγγλικός στρατός αναλώθηκε όμως σε ανώφελες εκστρατείες στην ευρύτερη περιοχή, χωρίς η δράση του να έχει κάποιο ουσιαστικό αντίκτυπο στην ολλανδική εξέγερση. Το όλο σύστημα αποδείχτηκε αναποτελεσματικό και αν και ο Ντάντλεϊ επέστρεψε το 1586 στην Ολλανδία με νέο στρατό, ούτε τότε συνεισέφερε σε κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα.
Κατόπιν αυτών, οι εξεγερμένες επαρχίες έγιναν το 1588 Δημοκρατία, η οποία και αναγνωρίστηκε τελικώς από την Ισπανία ως ανεξάρτητο κράτος το 1609, με τη Δωδεκαετή Ανακωχή. Ο Φίλιππος Β΄ δεν ήταν όμως διατεθειμένος να παραδώσει τις Κάτω Χώρες και ο πόλεμος συνεχίστηκε μέχρι και το 1648, όταν ο βασιλιάς Φίλιππος Δ΄ της Ισπανίας αναγνώρισε τελικώς την ανεξαρτησία των επτά βορειοδυτικών επαρχιών της περιοχής, με τη συνθήκη ειρήνης του Μύνστερ. Τμήματα των νότιων επαρχιών παρέμειναν στην κατοχή των Ολλανδών και έτσι αποτέλεσαν και αυτά μέρος του νέου ανεξάρτητου κράτους.
Η Δημοκρατία των Ηνωμένων Επαρχιών αναγνωρίστηκε επίσημα με την Ειρήνη της Βεστφαλίας (1648) και διατηρήθηκε ως κράτος μέχρι το 1795, όταν οι γαλλικές στρατιωτικές επαναστατικές δυνάμεις, με τη βοήθεια ντόπιων φιλελεύθερων επαναστατών, εισέβαλαν και ίδρυσαν μια νέα Δημοκρατία με την ονομασία Βαταβική Δημοκρατία, η οποία θα αντικαθίστατο αργότερα από το ναπολεόντειο Βασίλειο της Ολλανδίας, κράτος-μαριονέτα της Γαλλίας.
Οι Κάτω Χώρες ανέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Γαλλία το 1813. Στην αγγλοολλανδική Συνθήκη του 1814 χρησιμοποιήθηκαν τα ονόματα Ηνωμένες Επαρχίες των Κάτω Χωρών και Ηνωμένες Κάτω Χώρες. Το 1815 επανενώθηκαν με τις αυστριακές Κάτω Χώρες, το Λουξεμβούργο και τη Λιέγη (δηλαδή τις νότιες επαρχίες) και αποτέλεσαν το Ηνωμένο Βασίλειο των Κάτω Χωρών, το οποίο αποτελούσε μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη βόρεια της Γαλλίας. Όταν αργότερα το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο έγιναν ανεξάρτητα κράτη, το Βασίλειο έγινε γνωστό ως Βασίλειο των Κάτω Χωρών, όπως και παραμένει μέχρι σήμερα.
Ολλανδική Δημοκρατία (1581–1795)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Διοικητική Δομή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας τους, οι επαρχίες Ολλανδία, Ζηλανδία, Χρόνινχεν, Φρισλάνδη, Ουτρέχτη, Οφεράισσελ και Χελδερλάνδη, σχημάτισαν μία συνομοσπονδία γνωστή ως η Δημοκρατία των Επτά Ηνωμένων Κάτω Χωρών. Όλες οι επαρχίες παρέμειναν αυτόνομες και είχαν τη δική τους κυβέρνηση, την Πολιτεία της επαρχίας, όπως έμεινε γνωστή. Η κυβέρνηση της Συνομοσπονδίας και οι ύπατοι κυβερνήτες των επαρχιών είχαν έδρα τη Χάγη, ενώ αποτελούνταν από αντιπροσώπους των μελών της Συνομοσπονδίας. Η αραιοκατοικημένη περιοχή της Ντρέντε ήταν μέρος της Δημοκρατίας, αν και δεν θεωρείτο μία εκ των επτά επαρχιών. Η Ντρέντε είχε τους δικούς της αξιωματούχους, αλλά ο κυβερνήτης της διοριζόταν από τους ύπατους κυβερνήτες. Παράλληλα, η δημοκρατία κατείχε και ορισμένες περιοχές εκτός των παραδοσιακών συνόρων των επαρχιών, γνωστές ως Γενικές Εκτάσεις, οι οποίες διοικούνταν απευθείας από τους ύπατους κυβερνήτες, χωρίς δικούς τους αντιπροσώπους. Η πλειοψηφία των περιοχών αυτών είχε καταληφθεί από τους Ολλανδούς κατά τη διάρκεια του ογδοηκονταετούς πολέμου και κατοικείτο κυρίως από Καθολικούς. Οι περιοχές αυτές αποτελούσαν ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στη Δημοκρατία και τις ισπανικές νότιες Κάτω Χώρες.
Οι Επαρχίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι επαρχίες ήταν οι εξής:
- Το Δουκάτο του Χέλντερλαντ
- Η Κομητεία της Ολλανδίας (στο μεγαλύτερο της μέρος είναι οι σημερινές ολλανδικές επαρχίες Βόρεια και Νότια Ολλανδία)
- Η Κομητεία της Ζηλανδίας
- Το Επισκοπάτο της Ουτρέχτης
- Η Βαρωνία του Οφεράισσελ
- Η Βαρωνία της Φρισλάνδης
- Η Βαρωνία του Χρόνινχεν και Ομμελάντεν
Στην πραγματικότητα υπήρχε και μια όγδοη επαρχία, η Βαρωνία της Ντρέντε, αλλά αυτή η περιοχή ήταν τόσο φτωχή που εξαιρείτο της καταβολής φόρων και επακόλουθα της εκπροσώπησής της στην κεντρική κυβέρνηση. Μετά την ειρήνη της Βεστφαλίας, αρκετές συνοριακές περιοχές πέρασαν στην κατοχή των Ηνωμένων Επαρχιών και κυβερνώντο άμεσα από την κεντρική κυβέρνηση. Αυτές οι περιοχές ήταν το κρατίδιο της Βραβάντης (η σημερινή Βόρεια Βραβάντη), το κρατίδιο της Φλάνδρας (σημερινό Ζέους-Φλάντερεν), το κρατίδιο της Λιμβουργίας (γύρω από την πόλη Μάαστριχτ) και το κρατίδιο του Οππερχέλρε (γύρω από την πόλη Φένλο, μετά το 1715).
