Moritz WAGNER (n. en Bayreuth, la 3-an de oktobro 1813 - m. en Munkeno, la 31-an de majo 1887) estis germana esploristo, kolektanto, geografiisto kaj naturhistoriisto. Wagner dediĉis tri jarojn (1836-1839) al la esplorado de Alĝero, kie li faris gravajn observon en natura historio, kiujn li poste kompletigis kaj evoluigis: la geografia izoliteco povis ludi ŝlosilan rolon en speciigo.

Moritz Wagner
Persona informo
Naskiĝo 3-an de oktobro 1813 (1813-10-03)
en Bayreuth
Morto 30-an de majo 1887 (1887-05-30) (73-jaraĝa)
en Munkeno
Tombo Alter Nordfriedhof (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Lingvoj germana
Ŝtataneco Reĝlando Bavario Redakti la valoron en Wikidata
Alma mater Universitato Frederiko Aleksandro Erlangeno-Nurenbergo
Munkena universitato Redakti la valoron en Wikidata
Familio
Patro Lorenz Heinrich Wagner (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Frat(in)o Rudolf Wagner Redakti la valoron en Wikidata
Okupo
Okupo esploristo
etnografo
zoologo
geografo
biologo
botanikisto
universitata instruisto
verkisto
natursciencisto Redakti la valoron en Wikidata
vdr

De 1852-1855, kune kun Carl Scherzer, Wagner vojaĝis tra Norda kaj Centrameriko kaj la Karibio. En majo 1843, Wagner vizitis la regionon ĉe lago Sevan, Armenio kun armena verkisto Ĥaĉatur Abovjan. Li mortigis sin en Munkeno, kun 73 jaroj. Lia frato Rudolf estis fiziologo kaj anatomiisto.

La frua kariero de Wagner estis kiel geografiisto, kaj li publikigis kelkaj geografiajn librojn pri Nordafriko, la Proksima Oriento, kaj Tropika Ameriko. Li ankaŭ estis fervora naturalisto kaj kolektanto, kaj en tiu laboro li estas plej konata inter biologoj.

Publikaĵoj

redakti
  • Reisen in der Regentschaft Algier in den Jahren 1836, 1837 und 1838. 3 Bde. Leipzig 1841.
  • Der kaukasus und das Land der Kosaken. 2 Bde. Leipzig 1847.
  • Reise nach Kolchis. Leipzig 1850.
  • Reise nach dem Ararat und dem Hochlande Armeniens. Stuttgart 1848.
  • Reise nach Persien und dem Lande der Kurden. 2 Bde. Leipzig 1851.
  • Die Republik Costa-Rica. Leipzig 1856.
  • Über die hydrogaphischen Verhältnisse und das Vorkommen der Süßwasserfische in den Staaten Panama und Ecuador. Abhandlungen der königlich bayerischen Akademie der Wissenschaften, II Classe 11 (I Abt.)
  • Reisen in Nordamerika in den Jahren 1852 und 1853. (with Carl Scherzer) 3 vols, Gotha 1861.
  • Die Darwinsche Theorie und das Migrationsgesetz der Organismen. Leipzig 1868. English edition: Wagner M. 1873. The Darwinian theory and the law of the migration of organisms. Translated by J.L. Laird, London. Google Books: http://books.google.com/books?id=o9faAAAAMAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_v2_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
  • Naturwissenschaftliche Reisen im tropischen Amerika. Stuttgart 1870.
  • Über den Einfluß der geographischen Isolierung und Kolonienbildung auf die morphologischen Veränderungen der Organismen. München 1871.
  • Die Entstehung der Arten durch räumliche Sonderung. [The origin of species by spacial separation] Gesammelte Aufsätze. Benno Schwalbe, Basel 1889.