Larmiga gaso

Larmiga gaso estas kemiaĵo, plej ofta maltumultiga ilo dismonde.

Efikoj

• forta larmumo, salivfluo;
• malfacila spirado, tusado, aersopiro, brustopremo;
• peza kapdoloro, vomemo, svingemo;
• iritado de la malseka mukozo, okulo, haŭto, ruĝiĝo.

Ĝi ne kaŭzas restantajn damaĝojn, sed gravajn ja, kiam oni de proksimo enspiras la gason.

Konsisto

CS

Molekulo de CS-gaso, C₁₀H₅ClN₂

CS estas la plej disvastiĝinta bazmaterialo por larmogaso, kiu estas orto-klorobenziliden-malononitrilo (C₁₀H₅ClN₂). Ĝia degela punkto estas 93–96 °C, bolpunkto 310–315 °C. Ĝi venenigas la akvajn organismojn. La nomo „CS” aludas la kemiistoj Ben Corson kaj Robert Stoughton, kiuj malkovris la materialon en 1928.

CR

CR estas adibenz-oksazepino kaj est 6-10-oble pli forta ol la CS. Ĝi kaŭzas intensan haŭtan iritacion kaj doloron, tusadon, eĉ provizoran blindecon, tiel kaŭzante panikon.

CN

CN, kloroacetofenono (C₈H₁₃ClO)

Pipro

naturdevena efikaĵo, aldonaĵoj por ŝprucado

Uzo

Mana paf-ĵetilo...

...pafaĵo

Ĝi estas ĵetita per grenadĵetilo antaŭ la tumultantoj. Ĝi eligas la gason en formo de aerosolo. La instanco uzas ankaŭ kontraŭ futbal-huliganoj.

Civitano rajtas en multaj landoj kunporti sprajon por persona uzo kontraŭ rabistoj, atakantaj homoj, bestoj.

Protekto

Sen gasmasko, teksaĵo trempita en karbondioksida akvo, vinagro, citronsuko. Oni povas uzi grasajn kremojn sur la haŭto por eviti iritacion de la haŭto.

Oni devas eviti uzon de kontakta lenso.

Vidu ankaŭ

• Pipra aerosolo