Roberto Matta

Roberto Matta
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Roberto Sebastián Antonio Matta Echaurren
Jaiotza	Santiago, 1911ko azaroaren 11
Herrialdea	Txile Frantzia
Bizilekua	Paris Tarquinia
Lehen hizkuntza	gaztelania
Heriotza	Civitavecchia, 2002ko azaroaren 23a (91 urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Ramuntcho Matta (en) Pablo Echaurren (en) Federica Matta (en) Gordon Matta-Clark
Hezkuntza
Heziketa	Txileko Pontifize Unibertsitate Katolikoa Colegio de los Sagrados Corazones de Santiago (en)
Hizkuntzak	gaztelania italiera ingelesa frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, eskultorea, arkitektoa, diseinatzailea, grabatzailea, litografoa, artista grafikoa eta artista bisuala
Parte-hartzailea Documenta II (en) Documenta III (en) Documenta 6 (en)
Lantokia(k)	Santiago Paris Erroma eta New York
Jasotako sariak	ikusi Arteetako Asturiasko Printzesa saria  (1992) Praemium Imperiale  (1995) National Prize of Art of Chile  (1990) Arte Ederretako Merituaren Urrezko Domina  (1985) Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral  (1997)
Kidetza	Royal Academy of Arts
Mugimendua	surrealismoa
Izengoitia(k)	Matta, Matta Echaurren, Roberto Sebastián, Matta, Roberto Sebastian, Matta Echauren, Roberto Sebastian Antonio eta Matta Echaurren, Roberto Antonio Sebastián
Genero artistikoa	arte abstraktua
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa
robertomatta.com

Roberto Sebastián Antonio Matta Echaurren (Santiago, Txile, 1911ko azaroaren 11a - Civitavecchia, Italia, 2002ko azaroaren 23a) txiletar margolaria izan zen. Bere herrialdeko artistarik ospetsuenetariko bat da, espresionismo abstraktua eta surrealismo landu zuena.

Bizitza

Arkitektura ikasketak egin zituen Santiagoko Unibertsitate Katolikoan, eta handik Parisa aldatu zen. Parisen Le Corbusierrekin lan egin zuen. 1935 inguruan García Lorca, Dalí eta André Breton ezagutu zituen Espainian. Handik bi urtera Le Corbusierren lantegia utzi eta surrealismoaren bidetik abiatu zen; urte hartan bertan surrealisten erakusketan ikusgai jarri zituen bere marrazkiak. 1938an olio pintura lantzen hasi zen, Barne paisaiak (izen hori jarri zien egileak bere hasierako obrei) paisaia fantastikoen sailarekin.

1939an Europatik New Yorkera ihes egin zuen, eta han iheslari surrealistekin harremana izan zuen (Duchamp, Ernst, Tanguy, Masson, Breton). 1940an bakarkako lehen erakusketa egin zuen, eta 1942an Erbesteko artistak erakusketan parte hartu zuen New Yorken. Ondoren Mexikora aldatu zen, eta 1949az gero Italiara, Ingalaterrara eta Frantziara bidaiatu zuen. 1940ko hamarraldian espresionismo abstraktuaren berrikuntzak iragarri zituen. Bere obretan automata hibrido eta intsektu tankerako izaki izugarriak agertzen dira, adibidez, Eros precipitado (1944, New Yorkeko Arte Modernoaren Museoan) obran. Surrealismoaren eragina nabarmentzen da Mattaren margolaritzan, zeinuak izaki beldurgarriak dira, gizarte modernoaren zibilizazio teknologikoaren ezaugarri, eta gizakiak makinaren aroan bizi duen bakardadea adierazten du.

Baina 1950 inguruan, 1948an hain zuzen, surrealistekiko lotura eten eta Erromara joan zen. Han, espazio kosmikoan igerian ageri diren forma organikoak eta irudi onirikoak alde batera utzita, espresionismoaren hurbilagoko bide bati heldu zion. 1960ko hamarraldian erreferentzia politikoak agertu zituen. 1970ean irudi kosmiko eta apokaliptikoen bidez Augusto Pinocheten estatu kolpearen ondorengo Txileko egoera salatu zuen. Obra aipagarriak ditu Lurra gizakia da (1941), Djamila gaia, Espainiako Gerra Zibilean oinarritua (1962) eta Batasunaren egoerari buruz (1965).

Lan nabarmenak

• Morfologías sicológicas (1938-1939)
• Pista fabulosa de la muerte (1941)
• El vértigo de Eros (1944)
• La cuestión Djamile (1958)
• La vida Allende la muerte (1973)
• El primer gol del pueblo chileno (1971)

• 
  Chaosmos
• 
  Ojo con los desarrolladores

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Roberto Matta

• Datuak: Q450236
• Multimedia: Roberto Matta / Q450236