Jeremy Renner

	Jeremy Renner
	akteur
	persoanlike bysûnderheden
echte namme	Jeremy Lee Renner
nasjonaliteit	Amerikaansk
berne	7 jannewaris 1971
berteplak	Modesto (Kalifornje)
etnisiteit	Dútsk; Iersk; Ingelsk; Panameesk; Skotsk; Sweedsk
jierren aktyf	1995 – no
	offisjele webside
	Jeremy Renner op Twitter

Jeremy Renner (folút: Jeremy Lee Renner; Modesto (Kalifornje), 7 jannewaris 1971) is in Amerikaansk akteur en muzikant. Hy begûn syn karriêre mei fertsjinstlike rollen yn ûnôfhinklike films, lykas Dahmer en Neo Ned. Dêrtroch wist er oan byrollen yn gruttere produksjes te kommen, lykas S.W.A.T. en 28 Weeks Later. Fan 2011 ôf fertolke er de rol fan Hawkeye yn in rige superheldefilms fan 'e Marvel Studios, wêrûnder Thor, The Avengers en Captain America: Civil War. Hy wie ek te sjen yn twa Mission: Impossible-films, The Bourne Legacy, Hansel and Gretel: Witch Hunters, American Hustle en Wind River. Foar syn rol yn The Hurt Locker waard er yn 2010 nominearre foar in Oscar yn 'e kategory bêste akteur. Foar syn rol yn The Town waard er yn 2011 nominearre foar in Oscar foar bêste byrol fan in akteur.

Libben en karriêre

Jonkheid en oplieding

Renner waard yn 1971 berne yn Modesto, yn 'e Amerikaanske steat Kalifornje, as de soan fan Lee Renner en dy syn frou Valerie Tague Cearley. Renner is de âldste fan sân bern. Syn âldelju trouden doe't se tiners wiene en skieden doe't Renner tsien jier wie. Syn heit wie bedriuwslieder fan 'e McHenry Bowl, in bowlingbaan yn Modesto. Renner is fan mingd etnysk komôf, mei Dútsk, Iersk, Ingelsk, Panameesk, Skotsk en Sweedsk bloed. Hy slagge yn 1989 foar syn eineksamens op 'e Fred C. Beyer High School, wêrnei't er ynformatika en kriminology studearre oan it Modesto Junior College. Doe't er dêr op in stuit toaniel as byfak nommen hie, bliek dat him sa goed te befallen, dat er besleat om in wurkpaad as akteur te begjinnen.

Aktearkarriêre

In dreech begjin

Renner makke syn debút as filmakteur yn 1995 as in ûnfoldwaande prestearjende studint yn 'e komeedzjefilm National Lampoon's Senior Trip. Hoewol't de resinsinten neat fan dy film hawwe moasten, slagge it Renner om gastrollen te bemachtigjen yn 'e tillefyzjesearjes Deadly Games (1995) en Strange Luck (1996). Ek hied er yn 1996 in lytse byrol yn 'e tillefyzjefilm A Friend's Betrayal as de freon fan it personaazje spile troch Brian Austin Green. De folgjende jierren spile Renner benammen gastrollen yn tillefyzjesearjes as Zoe, Duncan, Jack and Jane (1999), The Net (1999), The Time of Your Life (1999), Angel (2000) en CSI: Crime Scene Investigation (2001). Yn dy tiid wurke Renner njonken syn aktearkarriêre as fisazjist om himsels bedrippe te kinnen.

Iere súksessen

Yn 2002 hie Renner de titelrol yn 'e ûnôfhinklike biografyske film Dahmer, as de searjemoardner Jeffrey Dahmer, dy't santjin minsken fermoarde ear't er troch de plysje oppakt waard. Renner fûn it dreech om mei dy rol te libjen nei't de film útkommen wie, nettsjinsteande dat (of miskien wol omdat) er fan alle kanten lof taswaaid krige foar syn aktearprestaasje. Hy waard nominearre foar in Independent Spirit Award yn de kategory bêste manlike haadrol. Yn 2003 wurke er mei oan 'e fideoklip fan it nûmer Trouble, fan sjongster Pink, dêr't er in knappe sheriff yn spile. Datselde jiers wied er yn 'e film S.W.A.T. te sjen as de eardere plysjepartner fan it personaazje fan Colin Farell.

Nei in rol yn 'e film The Heart Is Deceitful Above All Things, yn 2004, spile Renner yn 2005 mei Julia Stiles en Forest Whitaker yn A Little Trip to Heaven. Ek wied er dat jiers te sjen yn films as North Country, 12 and Holding en mei Gabrielle Union as in neo-nazistyske skinhead dy't yn in psychiatrysk sikehûs opnommen wurdt yn Neo Ned. Foar dy lêste rol wûn er de priis foar bêste akteur op it Ynternasjonaal Filmfestival fan Palm Beach. Renner hie in lytse rol (dy't op 'e ôftiteling net neamd wurdt), as de manager fan it personaazje fan Emile Hirsch yn 'e skateboardfilm Lords of Dogtown (2005).

Yn 2006 spilen Renner en Ginnifer Goodwin de haadrollen yn 'e film Love Comes to the Executioner. Yn 2007 fertolke er de byrol fan Wood Hite, de neef fan 'e bandyt Jesse James (spile troch Brad Pitt), yn 'e mei loovjende kritiken ûntfongen westernfilm The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford. Datselde jiers hied er de rol fan sersjant Doyle yn 'e film 28 Weeks Later, wied er de tsjinspiler fan Minnie Driver yn Take, en hied er in gastrol yn 'e sikehûssearje House as in dryste rockmuzikant. Ek hied er in rol yn 'e pilotôflevering fan The Oaks, mar dy searje waard troch gjin inkele Amerikaanske tillefyzjestjoerder oppikt.

Heechtijdagen

Yn 2008 krige Renner in protte lof foar syn rol as sersjant William James, in dryst lid fan 'e eksplosive-oprommingstsjinst fan it Amerikaanske Leger ûnder de Irakoarloch, yn 'e film The Hurt Locker, fan regisseur Kathryn Bigelow. Hy wûn foar dy fertolking ferskate mindere prizen yn 'e kategory bêste akteur, en skreau ek nominaasjes foar de Screen Actors Guild Award en de Oscar yn dy kategoryen op syn namme. Yn 2009 spile Renner mei Dallas Roberts yn 'e komeedzjedramafilm Ingenious en hied er ek in haadrol yn 'e tillefyzjesearje The Unusuals, dy't lykwols mar in koart libben beskern wie. De rol fan Jem Coughlin yn 'e film The Town, regissearre troch Ben Affleck, smiet Renner in nominaasjes op foar de Oscar, Golden Globe en Screen Actors Guild Award foar bêste byrol fan in akteur.

Fan 2011 ôf fertolke Renner de rol fan Hawkeye yn 'e superheldefilms fan Marvel Studios. Dat begûn mei in cameoroltsje, dêr't er gjin fermelding op 'e ôftiteling foar krige, yn Thor (2011). Hy spile dy rol op 'e nij yn 'e films The Avengers (2012), Avengers: Age of Ultron (2015), Captain America: Civil War (2016) en Avengers: Endgame (2019). Yn 2011 wie Renner ek te sjen yn in aksjefilm fan 'e Mission: Impossible-filmsearje, te witten: Mission: Impossible – Ghost Protocol. Yn 2012 spile Renner fierders de rol fan Aaron Cross yn 'e fjirde film fan 'e Bourne-franchise: The Bourne Legacy. Cross wie in nij haadpersonaazje dat yn it plak kaam fan Jason Bourne (spile troch Matt Damon), dêr't de earste trije Bourne-films oer giene.

Yn 2013 wie Renner te sjen yn 'e aksje-horrorfilm Hansel & Gretel: Witch Hunters. Dêryn spilen hy en Gemma Arterton de rollen fan Hâns en Grytsje (Ingelsk: Hansel en Gretel), dy't fyftjin jier nei harren ûntsnapping oan 'e boaze hekse yn it bekende mearke op heksejacht geane. Datselde jiers wie Renner ek te sjen as in gûchelder yn The Immigrant, en mei Christian Bale, Bradley Cooper, Amy Adams en Jennifer Lawrence yn it komeedzjedrama American Hustle, oer in (wierbarde) FBI-operaasje út 'e 1970-er en 1980-er jierren. Dy lêste film waard nominearre foar in Oscar foar bêste film en wûn in Screen Actors Guild Award foar bêste cast.

Renner spile yn 2014 de rol fan sjoernalist Gary Web yn 'e film Kill the Messenger, nei Webb syn eigen boek Dark Alliance. Foar dy film wie Renner ek ko-produsint. Itselde jiers wied er as útfierend produsint belutsen by de film The Throwaways. Yn 2015 kearde Renner werom nei de Mission: Impossible-rige mei in rol yn Mission: Impossible – Rogue Nation. As tsjinspiler fan Amy Adams wied er yn 2016 te sjen yn 'e science fiction-film Arrival. Dat jiers produsearre er de film The Founder (mei yn 'e haadrol Michael Keaton) oer Ray Kroc, de man dy't fan McDonald's de grutste fastfoodrestaurantkeatling fan 'e wrâld makke.

Yn 2017 fertolke Renner yn 'e neo-western Wind River, fan regisseur Taylor Sheridan, de rol fan in spoarsiker fan 'e U.S. Fish and Wildlife Service dy't yn it Wind River Yndianereservaat fan Wyoming mei in FBI-aginte (spile troch Elizabeth Olsen) de moard op in jonge Yndiaanske frou besiket op te lossen. Datselde jiers briek er syn rjochterearmtakke en lofterpols by de opnamen fan 'e film Tag, dy't yn 2018 útkaam. Trochdat er oare ferplichtings hie, koe Renner yn 2018 net yn 'e rol fan William Brandt weromkeare yn Mission: Impossible Fallout. Yn 2019 wied er as stimakteur belutsen by de tekenfilm Arctic Dogs.

Muzykkarriêre

Njonken syn aktearjen is Renner ek sjonger, gitarist, toetsenist en drummer. Ier yn syn karriêre wied er lid fan 'e band Sons of Ben. Hy hat lieten songen foar de soundtracks fan ferskaten fan syn films, lykas I Drink Alone foar North Country; American Pie foar Love Comes to the Executioner; en Good Ole Rebel foar The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford. Fierders hat er meiwurke oan 'e fideoklips fan 'e hits Trouble, fan Pink, en Scenes on Sunset, fan Brother Sal.

Priveelibben

Renner wennet yn Washoe County, yn 'e Amerikaanske steat Nevada, dêr't er mei syn bêste freon en kollega-akteur Kristoffer Winters ek in bedriuw hat dat huzen opkeapet en renovearret. Hy is in beoefener fan arnis en muay thai, dat fjochtsporten binne út 'e Filipinen, resp. Tailân. Dêr begûn er oarspronklik mei as tarieding op syn rollen yn 'e Mission: Impossible- en Avengers-films.

Renner is fierders in fan fan it Amerikaansk fuotbalteam de San Francisco 49ers út San Francisco. Hy die de voice-over foar de yntroduksjefideo foar de iepening fan it Levi's Stadium fan 'e 49ers en ek fan 'e Timeline-ôflevering oer de histoaryske rivaliteit tusken syn team en de Dallas Cowboys út Dallas.

Op 13 jannewaris 2014 troude Renner mei it Kanadeeske model Sonni Pacheco. Mei har krige er in dochter, Ava Berlin (berne op 28 maart 2014). Binnen in jier nei de brulloft, op 30 desimber 2014, frege Pacheco al in skieding oan, om't der ûnoerkomlike ferskillen tusken har Renner bestean soene. Hja diele sûnt de fâdij oer harren dochter.

Op 1 jannewaris 2023 rekke Renner swierferwûne by in ûngemak mei syn eigen motorisearre snieskower (fan 6,5 ton) op 'e Mt. Rose Highway yn westlik Nevada. Hy rûn dêrby in boarsttrauma op, feroarsake troch stompe krêft, en waard mei de helikopter nei it sikehûs brocht. In wurdfierder fan it sikehûs omskreau syn tastân letter as "krityk, mar stabyl". Op 17 jannewaris makke Renner bekend dat er út it sikehûs ûntslein wie om thús fierder op te betterjen, wêrby't er ek fernijde dat er by it ûngelok mear as 30 bonken brutsen hie. Op 6 april makke Renner bekend dat er, tsien wiken nei it ûngelok, genôch opbettere wie om op eigen krêft yn 'e hûs mei in kruk te rinnen.

Filmografy

jier	titel	rol of funksje	opmerkings
Filmografy as akteur
tillefyzje
1995	Deadly Games	Tod	ôflevering Boss
1996	Strange Luck	Jojo Picard	ôflevering Blinded by the Son
1996	A Friend's Betrayal	Simon	tillefyzjefilm
1997	A Nightmare Come True	Steven Zarn	tillefyzjefilm
1998	Te Have & to Hold	Ted Fury	ôflevering Tangled Up in You; net fermeld op 'e ôftiteling
1999	The Net	Ted Nida	ôflevering Chem Lab
1999	Time of Your Life	Taylor	ôflevering The Time the Truth Was Told
2000	Angel	Penn	ôflevering Somnambulist
2001	CSI: Crime Scene Investigation	Roger Jennings	ôflevering Alter Boys
2003	The It Factor	himsels	realitytillefyzjesearje
2007	House	Jimmy Quidd	ôflevering Games
2009	The Unusuals	resjersjeur Jason Walsh	10 ôfleverings
2011	Robot Chicken	sersjant William Jones	ôflevering Fool's Goldfinger; as stimakteur
2012	Saturday Night Live	n.f.t.	as presintator
2014	The World Wars	n.f.t.	3 ôfleverings; voice-over
2014	Louie	Jeff Davis	ôflevering In the Woods
2021	What If...?	Clint Barton / Hawkeye	gastrol as stimakteur
2021	Hawkeye	Clint Barton / Hawkeye	minysearje
2021–no	Mayor of Kingstown	Mike McClusky	fêste rol
2023	Rennervations	n.f.t.	presintator fan in dokumintêresearje
films
1995	National Lampoon's Senior Trip	Mark "Dags" D'Agostino
1996	Paper Dragons	Jack
2001	Fish in a Barrel	Remy
2002	Dahmer	Jeffrey Dahmer
2002	Monkey Love	Dil
2003	S.W.A.T.	Brian Gamble
2004	The Heart Is Deceitful Above All Things	Emerson
2005	A Little Trip to Heaven	Fred
2005	North Country	Bobby Sharp
2005	12 and Holding	Gus Maitland
2005	Neo Ned	Ned
2005	Lords of Dogtown	manager fan Jay Adams	net fermeld op 'e ôftiteling
2006	Love Comes to the Executioner	Chick Prigusivac
2007	The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford	Wood Hite
2007	28 Weeks Later	sersjant Doyle
2007	Take	Saul
2008	The Hurt Locker	sersjant William James
2009	Ingenious	Sam
2010	The Town	James "Jem" Coughlin
2011	Mission: Impossible – Ghost Protocol	William Brandt
2011	Thor	Clint Barton / Hawkeye	cameo; net fermeld op 'e ôftiteling
2012	The Avengers	Clint Barton / Hawkeye
2012	The Bourne Legacy	Aaron Cross
2013	Hansel & Gretel: Witch Hunters	Hansel
2013	The Immigrant	Orlando de Gûchelder
2013	American Hustle	Carmine Polito
2014	Kill the Messenger	Gary Webb	ek produsint
2015	Mission: Impossible – Rogue Nation	William Brandt
2015	Avengers: Age of Ultron	Clint Barton / Hawkeye
2016	Captain America: Civil War	Clint Barton / Hawkeye
2016	Arrival	Ian Donnelly
2017	The House	Tommy Papouli	cameo
2017	Wind River	Cory Lambert
2018	Tag	Jerry Pierce
2019	Avengers: Endgame	Clint Barton / Hawkeye
2019	Arctic Dogs	Swifty	as stimakteur
2021	Black Widow	Clint Barton / Hawkeye	stimcameo
2021	Back Home Again	luitenant Timber	as stimakteur
2022	Glass Onion: A Knives Out Mystery	himsels	cameo

Diskografy

extended plays (EP's)

2020 – The Medicine
2020 – Live for Now

singles

2019 – Main Attraction

Keppelings om utens

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Jeremy Renner fan Wikimedia Commons.