Այրինի Ուորտ

Այրինի Ուորտ անգլ.՝ Irene Worth
Ծնվել է	հունիսի 23, 1916(1916-06-23)[…]
Ծննդավայր	Օմահա, Նեբրասկա, ԱՄՆ
Մահացել է	մարտի 9, 2002(2002-03-09) (85 տարեկան) կամ մարտի 10, 2002(2002-03-10) (85 տարեկան)
Մահվան վայր	Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Կրթություն	Խոսքի և դրամայի կենտրոնական դպրոց և Newport Harbor High School?
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	թատրոնի դերասանուհի, կինոդերասանուհի, հեռուստատեսային դերասանուհի և դերասանուհի
Պարգևներ և մրցանակներ	«Թոնի» մրցանակ կնոջ լավագույն դերակատարման համար պիեսում «Թոնի» մրցանակ կնոջ լավագույն դերակատարման համար պիեսում «Թոնի» մրցանակ պիեսում երկրորդ պլանի լավագույն կանացի դերի համար Drama Desk Award for Outstanding Actress in a Play? և Evening Standard Theatre Award for Best Actress?

Այրինի Ուորտ, (անգլ.՝ Irene Worth,) ի ծնե Գարրիետ Էլիզաբեթ Աբրամս (անգլ.՝ Harriet Elizabeth Abrams, հունիսի 23, 1916(1916-06-23)^[…], Օմահա, Նեբրասկա, ԱՄՆ - մարտի 9, 2002(2002-03-09) կամ մարտի 10, 2002(2002-03-10), Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասանուհի, «Թոնի» մրցանակի դափնեկիր։ Ամերիկյան և բրիտանական բեմի խոշորագույն աստղերից։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1916 թվականին դասախոսների ընտանիքում։ Ընտանիքի հետ Կալիֆոռնիա է տեղափոխվել 1920 թվականին։ Ավարտել է Լոս Անջելեսի Կալիֆոռնիայի համալսարանը և Լոնդոնի համալսարանի թագավորական թատրոնի դպրոցը։

1942 թվականից նա հանդես է եկել թատերական բեմում, 1948 թվականին կատարել է նորամուտ կինոյում։ 1951 թվականից խաղացել է «Օլդ Վիկ» թատրոնում, կատարել է մի քանի շեքսպիրյան դերեր, այդ թվում Դեզդեմոնան և Լեդի Մակբեթը։ 1962 թվականից հանդես է եկել Լոնդոնի «Օլդվիչ» թատրոնում», որտեղ մասնավորապես խաղացել է «Լիր արքա» ներկայացման մեջ, հետագայում բազմիցս համագործակցել է անգլիացի ռեժիսոր Փիթեր Բրուկի հետ։

1965 թվականին ելույթ է ունեցել Նյու Յորքում (Էդվարդ Օլբիի «Փոքրիկ Ալիս» պիեսում), 1970-ականներից մշտապես խաղացել է Բրոդվեյում։ Բացի նրան փառաբանող շեքսպիրյան դերերից, խաղացել է Սենեկայի, Շիլլերի, Իբսենի, Չեխովի, Էլիոտի, Բեքետի, Լիլիան Հելմանի, Թենեսի Ուիլյամսի, Դյուրենմատտի, Ուգո Բեթի, Էդվարդ Օլբիի, Նիլ Սայմոնի և այլոց պիեսներում։ Եղել է իր ժամանակի թատրոնի և կինոյի խոշորագույն դերասանների գործընկեր։

Բազմիցս հանդես է եկել սեփական դրամատիկ ստեղծագործություններով («մեկ դերասանի թատրոն») ըստ Վիրջինիա Վուլֆի, Տուրգենևի, Նոել Կաուարդի, Էդիթ Ուորթոնի ստեղծագործությունների։

Մահացել է 2002 թվականի մարտի 9-ին երկրորդ ինֆարկտից։ Նրա հուղարկավորության արարողությանը ելույթ են ունեցել Էդվարդ Օլբին, Քրիստոֆեր Ուոկենը, Մերիլ Սթրիփը, Մերսեդես Ռուլը, Ալան Ռիքմանը, նվագել են Պոլա Ռոբիսոնը և Օրասիո Գուտյերեսը։

Ֆիլմագրություն

Տարի		Հայերեն անվանում	Բնօրինակ անվանում	Դեր
1948	ֆ	Մի գիշեր Քեզ հետ	One Night with You	Լինա Լինարի
1948	ֆ	—	Another Shore	Բաքսի Վիր Բրաուն
1949	հֆ	—	Myself a Stranger	Հեյզեր Քրոուֆորդ
1949	հֆ	—	Counsel’s Opinion	Լեսլի
1949	հֆ	—	Antigone	Անտիգոն
1949	հֆ	Մալթայի Դքսուհին	The Duchess of Malfi	Մալթայի դքսուհին
1950	ս	Ֆիլկո հեռուստատեսային թատրոն	The Philco Television Playhouse
1952	ֆ	Գաղտնիացված մարդիկ	Secret People	Միսս Ջեքսոն
1953	ս	—	Wednesday Theatre	Էնն Ուոթլի
1957-1966	ս	ITV շաբաթվա Պիեսը	ITV Play of the Week	տարբեր կերպարներ
1958	ֆ	Սպանելու հրաման	Orders to Kill	Լեոնի
1959	ս	Ժողովածու	Omnibus
1959	ֆ	Քավության նոխազ	The Scapegoat	Ֆրանսուազ
1960	ս	ITV Հեռուստաթատրոն	ITV Television Playhouse	Ինեզ
1961	հֆ	—	Drama Into Opera: Oedipus Rex	Իոկաստա
1962	ս	Փառատոն	Festival	Ռեյչել Վեռնին / դրվագումThe Off-Shore Island
1962	ֆ	Յոթ ծով Կալայիս	Il dominatore dei 7 mari	Էլիզաբեթ I
1964	ս	Պրեմիերա	First Night	սպիտակ տիկին / դրվագումStray Cats and Empty Bottles
1965	ս	Թատրոնի երեսուն րոկե	Thirty-Minute Theatre	Տիկին Քոլինզ
1969	ս	—	A Touch of Venus	Լինդա Քարֆիլդ
1971	ֆ	Լիր արքա	King Lear	Գոներիլիա
1971	ֆ	Նիկոլայ և Ալեքսանդրա	Nicholas and Alexandra	կայսրուհի Մարիա Ֆեդորովնա
1974	ս	Մեծագույն խորհուրդները	Orson Welles’ Great Mysteries	Սկին Պերդի
1975	հֆ	—	The Way of the World	Լեդի Ուիշֆորդ
1976	ս	—	Arena	Տիեզերագնաց արքայադուստրը
1977	հֆ	—	The Displaced Person	Տիկին Մաքինտիր
1979	ֆ	Հարուստ երեխաներ	Rich Kids	Մադլինի մայրը
1979	հֆ	—	Under This Sky	Էլիզաբեթ Քեյդի Սթենթոն
1980	հֆ	Երջանիկ օրեր	Happy Days	Ուիննի
1981	ֆ	Վկա	Eyewitness	Տիկին Սոկոլով
1982	ֆ	Մահացու ծուղակ	Deathtrap
1983	հֆ	Առանձին սեղանների շուրջ	Separate Tables	Միսս Ռեյթլոն Բելլ
1983	ս	—	Storyboard	Տիկին Բերսինգհեմ
1984	հֆ	Կորոլանուսի ողբերգություն	The Tragedy of Coriolanus	Վոլումիա
1984	ֆ	Արգելված սեր	Forbidden	Ռութ Ֆրիդլենդեր
1985	ֆ	Լրիվ առաջ	Fast Forward	Այդա Սայբոլ
1986	ս	—	Ladies in Charge	Գրաֆին Կուտուզովա
1988	ս	Ամերիկյան թատրոն	American Playhouse	Փաթի Բենեդիկտ
1989	հֆ	Ռակուշեկ հավաքողներ	The Shell Seekers	Դոլլի Քլինգ
1993	ֆ	Յոնկերսում կորածները	Lost in Yonkers	տատիկ Կուռնիցը
1993	հֆ	—	The Poetry Hall of Fame	Չկա տվյալ
1996	ս	Ռադիո հիշելով WENN	Remember WENN	Ֆլորենց Դանտրոպ Մելոն
1998	ֆ	Սպեկուլյանտ	Just the Ticket	Տիկին Հեյվուդը
1999	ֆ	Օնեգին	Onegin	Արքայադուստր Ալինա

Մրցանակներ և անվանակարգեր

Տարի	Մրցանակ	Կատեգորիա	Աշխատանքի անվանումը	Արդյունք
1959	BAFTA	Լավագույն բրիտանացի դերասանուհի	Սպանելու հրամաններ	Հաղթանակ
1960	Տոնի	Պիեսում լավագույն դերասանուհի	Խաղալիքներ ձեռնահարկի մեջ	Առաջադրված
1965			Փոքրիկ Ալիա	Հաղթանակ
1976			Երիտասարդության քաղցրաձայն թռչունը	Հաղթանակ
1977			Բալի այգի	Առաջադրված
1991		Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհին պիեսում	Կորած Յոնկերսում	Հաղթանակ
1990	Էմմի	Մինի-սերիալում Կամ ֆիլմում երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի	Ռումբերին հավաքողներ	Առաջադրված
1996		Լավագույն դերասանուհի կատակերգությունների շարքում	Ռադիո հիշելով WENN	Առաջադրված

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Այրինի Ուորտ» հոդվածին։