Սերգեյ Մատինյան

Սերգեյ Մատինյան
Ծնվել է	հունվարի 8, 1931; Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	սեպտեմբերի 8, 2017 (86 տարեկան); Դարհեմ, Հյուսիսարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Բնակության վայր(եր)	ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ, Հայաստան և ԱՄՆ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)	Տեսական և փորձարարական ֆիզիկայի ինստիտուտ, Թբիլիսիի պետական համալսարան, Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտ, Երևանի պետական համալսարան, Դյուքի համալսարան և Հարավային Կարոլինա նահանգի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	տեսական ֆիզիկա
Ալմա մատեր	Թբիլիսիի պետական համալսարան (1954)
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1966)
Պարգևներ
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մատինյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Սերգեյ Հայկի Մատինյան (հունվարի 8, 1931(1931-01-08)^[1], Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ^[1] - սեպտեմբերի 8, 2017(2017-09-08), Դարհեմ, Հյուսիսարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), հայ ֆիզիկոս։ Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր (1968), պրոֆեսոր (1969), ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1990 , թղթակից անդամ՝ 1982 թվականից)^[2]։

Կենսագրություն

1954 թվականին ավարտել է Թբիլիսիի համալսարանը։ 1968-1994 թթ. Երևանի ֆիզիկայի ինստիտուտի տարրական մասնիկների տեսության լաբորատորիայի վարիչ, 1970-1994 թթ.` նաև փոխտնօրեն։ 1994 թվականից ապրում է ԱՄՆ-ում։

Գործունեություն

Աշխատանքները վերաբերում են թույլ, էլեկտրամագնիսական և ուժեղ փոխազդեցությունների, տարրական մասնիկների տեսությանը, դաշտի քվանտային տեսությանը, բարձր էներգիայի միջուկային ֆիզիկային, քվանտային հիդրոդինամիկային (գերհոսունության տեսություն) և նեյտրոնային աստղաֆիզիկայի հարցերին։ Կարևոր արդյունքներ է ստացել չեզոք Κ-մեզոնների օպտիկայի, վեկտորական մեզոնների ֆոտոծնման բնագավառներում։ Հայտնաբերել է քվանտային քրոմոդինամիկայի վակուումի անկայունությունը, ինչպես նաև ոչաբելյան տրամաչափական դաշտերի դինամիկ քաոսը^[3]։

Պարգևներ

Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով։

Երկեր

С. Г. Матинян, "На пути объединения слабых, элекромагнитных и сильных взаимодействий: SU(5)", Успехи физических наук, т. 130, № 1, (1980).
С. Г. Матинян, "Динамический хаос неабелевых калибровочных полей", Физика элементарных частиц и атомного ядра, т. 16, № 3, (1985)^[4].

Մամուլ

Հոդվածների մատենագիտություն^[5]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 290.
↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Սերգեյ Մատինյան». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերգեյ Մատինյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 290)։

[_1d6897b0fae098fa-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան: 1981. — հատոր 7. — էջ 290.

[2] «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի իսկական անդամներ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.

[3] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[4] «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Սերգեյ Մատինյան». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.

[5] «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]