Gloria Patri

Gloria Patri est doxologia trinitaria, oratio brevis ad Deum, in variis liturgiis Christianis usitata. Etiam doxologia minor appellatur, ut a doxologia maiore, Gloria in excelsis, discernatur.

Verba doxologiae

Gloria Patri, et Filio, et Spiritui Sancto,

Sicut erat in principio, et nunc, et semper, et in saecula saeculorum. Amen.

Et Graece:

Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ Πνεύματι,

καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Historia

Gloria patri similis est doxologiis, quae quinque libros Psalmorum concludunt (cofer Ps 41,14, Ps 72,18s, Ps 89,53, Ps 106,48, Ps 150,6).

Iam saeculo secundo Christiani preces cum doxologia concludere solebant, a saeculo tertio doxologia aperte ad trinitatem refert. Formula e Syria oriunda initio διὰ Χριστοῦ ἐν ἁγίῳ πνεύματι (per Christum in Spiritu Sancto) sive διὰ Χριστοῦ καὶ ἁγίου πνεύματος (per Christum et Spiritum Sanctum) est.^[1] Quod Ariani praepositionem διά sensu Subordinatianismi solum patrem Deum esse interpretati sunt, formula mutata est.^[2] Imprimis Basilius Magnus illud διά cum μετά (cum) mutavit, et ἐν cum σύν (una cum), ita omnes personas trinitarias aequo fastigio collocans. Praeterea etiam formulam 'Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto' recepit, quae a iussione baptismatis in evangelio secundundum Matthaeum tradita (Mt 28,19) repetitur. In ecclesia occidentali mox ad psalmos responsoriaque finienda adhibita, traditio liturgiae firma facta est (confer Regula Benedicti 9).^[3]

Notae

↑ Hans-Christoph Schmidt-Lauber, Formeln, liturgische III. Liturgiegeschichtlich und praktisch-theologisch, in: Gerhard Müller et. al. (ed.), Theologische Realenzyklopädie, vol. 11, Berolini: De Gruyter 1983, ISBN 978-3-11-019098-4.
↑ Ibidem.
↑ Ibidem.

Si plus legere vis

Markus Eham: Gloria patri, in: Walter Kasper (ed.): Lexikon für Theologie und Kirche, ed. 3. vol 4. Friburgi: Herder 1995, col. 752s.
Josef Andreas Jungmann, Missarum Sollemnia. Eine genetische Erklärung der römischen Messe, vol 1, ed. 5. Friburgi: Herder 1962, 423s.

Hymni et preces Christianae

Adeste Fideles · Adoro te devote · Ad regias Agni dapes · Aeterne Rex Altissime · Agnus Dei · Alma nox · Alma Redemptoris Mater · Alto ex Olympi vertice · Amazing Grace · Angele Dei · Angelus Domini · Anima christi · A solis ortus cardine · Audi benigne Conditor · Aurora, solis nuntia · Ave Maria · Ave maris stella · Ave Regina Coelorum · Ave verum corpus · Beata nobis gaudia · Beate Pastor Petre · Benedictus · Benedictus es Domine Deus · Caelestis agni · Caelestis aulae nuntius · Caelestis urbs Jerusalem · Caelitum Joseph decus · Christe sanctorum · Confiteor · Cor arca · Conditor alme siderum · Credo · Crudeles Herodes Deum · Custodes · Decora lux aeternitatis · Deus tuorum militum · Domare cordis impetus · Genuit puerpera regem · Gloria in excelsis · Gloria Patri · Kyrie · Lauda Sion · Litaniae Lauretanae · Litaniae Sanctorum · Litaniae Iesu Christi Sacerdotis et Victimae · Magnificat · Memorare · Nunc dimittis · Nunc Sancte nobis Spiritus · O Sanctissima · Pange Lingua · Pater noster · Quem pastores laudavere · Regina Caeli · Requiem · Salve Regina · Sanctus · Signore delle cime · Signum Crucis · Stabat Mater · Sub tuum praesidium · Symbolum Apostolorum · Symbolum Nicaenum Constantinopolitanum · Symbolum Quicumque · Tantum ergo · Te Deum · Tota Pulchra Es · Veni Creator Spiritus · Veni Redemptor Gentium · Veni Sancte Spiritus · Vexilla Regis
Ordines orationum
Rosarium

[1] Hans-Christoph Schmidt-Lauber, Formeln, liturgische III. Liturgiegeschichtlich und praktisch-theologisch, in: Gerhard Müller et. al. (ed.), Theologische Realenzyklopädie, vol. 11, Berolini: De Gruyter 1983, ISBN 978-3-11-019098-4.

[2] Ibidem.

[3] Ibidem.

[1]

[2]

[3]