Jump to content

Дүрслэх урлаг

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Мона Лиза

Дүрслэх урлаг (дүр, зурах; хэлбэр дүрслэх, англи. fine art) - Уран зураг, баримал, график, монументал урлаг, гэрэл зургийг хослуулсан орон зайн урлагийн нэг төрөл юм. Ангилалын түвшинд тэдгээрийг нэгтгэх шалгуур нь "эдгээрийн тусламжтайгаар бүтээсэн зургуудын эзэлхүүн, гурван хэмжээст эсвэл тэгш талбайд, хоёр хэмжээст байдлаар дүрсэлхийг хэлнэ. Чухамхүү энэ онцлог нь дүрслэх урлагийн хоёр үндсэн суурь төрөл болох уран баримал, уран зураг хоёр эрт дээр үеэс бий болсон ялгааг тодорхойлдог байна.

Өвөрмөц байдлаас хамааран дүрслэх урлагийн янз бүрийн төрлүүд нь бодит ертөнцийн харагдаж мэдрэгдэж буй обьектив шинж чанарыг хуулбарладаг байна. Үүнд: эзэлхүүн, өнгө, орон зай, объектын материаллаг хэлбэр, гэрлийн тусгал зэрэг орно. Дүрслэх урлаг нь зөвхөн харагдаж буй дүр төрхийг төдийгүй үйл явдлын цаг хугацааны хөгжил, уран бүтээлчийн ямар нэг төсөөлсөн өгүүлэмжийг бий болгох чадвартай ажээ.

Дүрслэх урлагийн төрлүүд

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. Уран зураг -бол бодит байдлын дүрслэлд суурилсан дүрслэх урлагийн нэг төрөл бөгөөд гол зүйл нь объектыг орон зайн болон хөнгөн агаарын орчинтой холбон ойлгох явдал юм;
  2. График зураг гэдэг нь зургийн гадаргуугийн шинж чанар, зураас, толбоны өнгө аясыг дүрслэх үндсэн хэрэгсэл болгон ашигладаг дүрслэх урлагийн нэг төрөл;
  3. Сфинкс
    Гравюр нь хэвлэмэл хэлбэрийн сийлбэр дээр суурилсан график урлаг, хэвлэх технологийн нэг төрөл юм;
  4. Монументал урлаг гэдэг нь уран сайхны болон байгалийн орчинд зориулан бүтээсэн бүтээлийг багтаасан хуванцар дүрслэх урлагийн нэг төрөл бөгөөд үүнтэй холбоотойгоор тэдгээр нь эцсийн үзэл санаа, уран сэтгэмжийн бүрэн байдлыг олж авдаг; монументал урлагт хөшөө дурсгал, барилга байгууламжийн уран баримал, зураг, мозайк чимэглэл, будсан шил гэх мэт;
  5. Уран баримал бол дүрслэх урлагийн нэг төрөл бөгөөд түүний бүтээлүүд нь гурван хэмжээст хэлбэртэй бөгөөд хатуу материалаас хэлбэрийг хасах аргыг ашиглан хийдэг: сийлбэр хийх, чулуу эсвэл бусад блокийн анхны массаас илүүдэл хэсгийг арилгах;
  6. Гэрэл зургийн урлаг гэдэг нь гэрэл зурагчин-уран бүтээлчийн ертөнцийн бүтээлч алсын харааг тусгасан гэрэл зургийг бүтээх урлаг юм;
  7. Кино урлаг нь ихэвчлэн дуу чимээ дагалддаг хөдөлгөөнт дүрсийг бүртгэх, хуулбарлах янз бүрийн техникийн аргууд дээр суурилсан уран сайхны бүтээлийн нэг төрөл юм;
  8. Хүүхдийн хөдөлгөөнт дүрст кино - бие биенээ маш их давтамжтайгаар орлуулж буй хөдөлгөөнгүй дүрс (хүрээ) дарааллыг ашиглан хөдөлгөөнт дүрсийг хуурмаг бүтээх техникийн арга;
  9. Медиа урлаг нь орчин үеийн мэдээлэл, харилцаа холбооны технологийг ашиглан бүтээдэг дүрслэх урлагийн нэг төрөл юм.