Spruance-klasse

Sjabloon:Infobox Amerikaans marineschip De Spruance-klasse was een serie van 31 jagers van de Amerikaanse marine. De schepen werden in de jaren zeventig en tachtig gebouwd ter vervanging van een groot aantal Allen M. Sumner- en Gearing-klasse jagers, die nog uit de Tweede Wereldoorlog dateerden.

Klasse

Deze jagers waren primair ontworpen voor langeafstandsonderzeebootbestrijding. Tot de onderzeebootbewapening behoorden o.a. een ASROC lanceerinstallatie, torpedolanceerbuizen en twee helikopters. Na moderniseringen, eind jaren tachtig en begin jaren negentig, waren de schepen ook geschikt voor het aanvallen van landdoelen met behulp van Tomahawk kruisraketten.

De schepen ondervonden aanvankelijk kritiek, onder andere vanuit het Amerikaanse Congress. In verhouding tot hun grootte vonden de criticasters de schepen onderbewapend, met name de luchtverdediging (Seasparrow luchtdoelraketten, terwijl de oudere en kleinere Charles F. Adams-klasse Standard missiles voerden) werd ondermaats geacht.

Het voordeel van de grote scheepsromp was echter een grote actieradius en een stabiel platform, wat de Spruanceklasse zeer succesvol maakte als onderzeebootbestrijders.

De Amerikaanse marine klassificeerde de schepen met DD (destroyer), hoewel de DDG typologie (guided missile destroyer), of zelfs CG (guided missile cruiser) beter op zijn plaats zou zijn, gezien het grote aantal geleide wapens.

De "Spru-cans" waren de eerste grote schepen van de US Navy met gasturbine aandrijving. Ze hadden vier General Electric LM2500 gasturbines aan boord, die ongeveer 80.000 pk (60 MW) genereerden. Deze configuratie was zo succesvol dat de romp en machine-opstelling werden gebruikt voor de latere Kidd-klasse en een iets langere romp werd gebruikt voor de Ticonderoga-klasse.

De voltallige klasse van 30 schepen werd op 23 juni 1970 aanbesteed bij de Litton-Ingalls scheepswerf in Pascagoula, Mississippi, onder het Total Package Procurement concept van de Whiz Kids van het Pentagon van Robert McNamara. Het idee was dat massaproductie goedkoper zou zijn, maar arbeidskosten en technische problemen zorgden voor budgetoverschrijdingen en vertraagden de bouw. Een extra schip, USS Hayler, werd besteld op 29 september 1979. Hayler was eerst gepland als een DDH-ontwerp (destroyer, helicopter) met meer helikopters dan de standaardschepen van de Spruance-klasse. Uiteindelijk werd het DDH-concept afgeblazen en werd het schip afgebouwd als een verbeterde versie van de Spruance-klasse. Vier extra schepen werden gebouwd voor de Iraanse Marine, maar deze werden afgebouwd als Kiddklasse voor de US Navy.

Upgrades

Het ontwerp van de Spruanceklasse was modulair van opzet, waardoor subsystemen makkelijk vervangen en aangepast konden worden. Hoewel ze oorspronkelijk ontworpen waren voor ASW taken, werden 24 schepen van de klasse gemoderniseerd met een 61-cels Vertical Launch Missile System (VLS) met de mogelijkheid tot het lanceren van Tomahawks. De overige zeven schepen werden vervroegd uitdienstgesteld. Tenminste 10 VLS-schepen hadden een 21-cels RIM-116 Rolling Airframe Missile lanceerdinstallatie aan stuurboordzijde. De David R. Ray testte het RAM systeem in de jaren '80, maar het werd weer verwijderd na de tests. De Arthur W. Radford testte het Advanced Enclosed Mast/Sensor systeem wat hielp bij het mastontwerp van de San Antonioklasse amfibischetransportschepen. De Merill diende als testplatform van de Navy voor de Tomahawk kruisraketprogramma, waarbij het gepantserde installaties kreeg om Tomahawks te lanceren.

De jagers van de Spruanceklasse vuurden 112 Tomahawks af op landdoelen tijdens Operatie Desert Storm.

Lot

De laatste torpedobootjager van de Spruance-klasse in actieve dienst, USS Cushing, werd uit dienst genomen op 21 september 2005. Het werd toen aangeboden aan de Pakistaanse Marine.

Het merendeel van de klasse eindigde de loopbaan als doelen, waarbij ze opzettelijkt tot zinken werden gebracht tijdens oefeningen.

Schepen

Scheepsnaam	Romp no.	In dienst– Uit dienst	Lot	Link
Spruance	DD-963	1975-2005	Tot zinken gebracht in oefening	[1]
Paul F. Foster	DD-964	1976-2003	Actief, in dienst als EDD-964	[2] [3]
Kinkaid	DD-965	1976-2003	Tot zinken gebracht in oefening	[4]
Hewitt	DD-966	1976-2001	Gesloopt	[5]
Elliot	DD-967	1977-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[6]
Arthur W. Radford	DD-968	1977-2003	Geschrapt, wordt tot zinken gebracht tijdens oefening	[7]
Peterson	DD-969	1977-2002	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[8]
Caron	DD-970	1977-2001	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[9]
David R. Ray	DD-971	1977-2002	Geschrapt, in reserve	[10]
Oldendorf	DD-972	1978-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[11]
John Young	DD-973	1978-2002	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[12]
Comte de Grasse	DD-974	1978-1998	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[13]
O'Brien	DD-975	1977-2004	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[14]
Merrill	DD-976	1978-1998	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[15]
Briscoe	DD-977	1978-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[16]
Stump	DD-978	1978-2004	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[17]
Conolly	DD-979	1978-1998	Geschrapt, beschikbaar voor museum of monument	[18]
Moosbrugger	DD-980	1978-2000	Gesloopt	[19]
John Hancock	DD-981	1978-2000	Gesloopt	[20]
Nicholson	DD-982	1979-2002	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[21]
John Rodgers	DD-983	1979-1998	Gesloopt	[22]
Leftwich	DD-984	1979-1998	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[23]
Cushing	DD-985	1979-2005	Geschrapt, beschikbaar voor buitenlandse verkoop	[24]
Harry W. Hill	DD-986	1979-1998	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[25]
O'Bannon	DD-987	1979-2005	Geschrapt, beschikbaar voor buitenlandse verkoop	[26]
Thorn	DD-988	1980-2004	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[27]
Deyo	DD-989	1980-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[28]
Ingersoll	DD-990	1980-1998	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[29]
Fife	DD-991	1980-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[30]
Fletcher	DD-992	1980-2004	geschrapt, beschikbaar voor buitenlandse verkoop	[31]
Hayler	DD-997	1983-2003	Tot zinken gebracht tijdens oefening	[32]

Zie ook

• Lijst van torpedobootjagers van de Amerikaanse marine