Hydroxylammoniumsulfaat

Hydroxylammoniumsulfaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van hydroxylammoniumsulfaat
Kristalstructuur van hydroxylammoniumsulfaat
Algemeen
Molecuul­formule	H8N2O6S
IUPAC-naam	bis(hydroxylammonium)sulfaat
Andere namen	oxammoniumsulfaat
Molmassa	164,13832 g/mol
SMILES	[NH3+]O.[NH3+]O.[O-]S(=O)(=O)[O-]
InChI	1S/2H4NO.H2O4S/c2*1-2;1-5(2,3)4/h2*2H,1H3;(H2,1,2,3,4)/q2*+1;/p-2
CAS-nummer	10039-54-0
EG-nummer	233-118-8
PubChem	24846
Wikidata	Q416490
Beschrijving	Wit kristallijn poeder
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H290 - H302 - H312 - H315 - H317 - H319 - H351 - H373 - H400
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P273 - P280 - P305+P351+P338
Opslag	Gescheiden van oxiderende stoffen, nitraten, nitrieten en brandbare stoffen. Brandveilig, koel en goed gesloten opslaan.
EG-Index-nummer	612-123-00-2
VN-nummer	2865
ADR-klasse	Gevarenklasse 8
LD50 (konijnen)	(huid) 100 mg/kg
LD50 (muizen)	(intraperitoneaal) 102 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	1,88 g/cm³
Smeltpunt	(ontleedt) 120 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 20°C) 587 g/L
Goed oplosbaar in	water
log(Pow)	−3,6
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Hydroxylammoniumsulfaat is een corrosief zout, met als brutoformule H₈N₂O₆S. De formule (NH₃OH)₂SO₄ geeft echter beter de structuur van de verbinding weer. De stof komt voor als een wit kristallijn poeder, dat goed oplosbaar is in water.

Synthese

Hydroxylammoniumsulfaat kan bereid worden door een klassieke zuur-basereactie tussen hydroxylamine en zwavelzuur:

$\mathrm {2\ NH_{2}OH\ +\ H_{2}SO_{4}\longrightarrow \ (NH_{3}OH)_{2}SO_{4}}$

Toepassingen

Hydroxylammoniumsulfaat wordt gebruikt bij organische syntheses om aldehyden en ketonen om te zetten in oximen, carbonzuren en hun derivaten (zoals esters) in hydroxylaminezuren, isocyanaten in N-hydroxyureaten en nitrilen in amidoximes. Het wordt ook gebruikt om hydroxylamine-O-sulfonzuur te bereiden uit oleum en chloorsulfonzuur.

Verder wordt de stof gebruikt bij de productie van geneesmiddelen, insecticiden, herbiciden, plantenhormonen, rubber, textiel, plastics en detergenten. Het doet dienst als radicalenvanger om bepaalde radicalaire polymerisatiereacties te beëindigen. Hydroxylammoniumsulfaat is een antioxidant in natuurlijk rubber. Het wordt in de fotografie gebruikt als stabilisator bij de ontwikkeling van kleurenfoto's en als additief in fotografische emulsies voor kleurenfoto's.

Toxicologie en veiligheid

Bij contact met een heet oppervlak of met een vlam (boven 120 °C) ontleedt de stof in zwaveltrioxide, distikstofoxide, ammoniak en water:

$\mathrm {2\ (NH_{3}OH)_{2}SO_{4}\longrightarrow \ 2\ SO_{3}\ +\ N_{2}O\ +\ 2\ NH_{3}\ +\ 5\ H_{2}O}$

Deze ontledingsreactie is exotherm boven 138 °C en wordt gekatalyseerd door aanwezigheid van reactieve metalen, zoals koper en diens verbindingen (legeringen en zouten).

De oplossing in water is een matig sterk zuur. Hydroxylammoniumsulfaat is een sterke reductor en reageert derhalve hevig met oxiderende stoffen, sterke basen, metaalpoeders (voornamelijk koper), nitraten, nitrieten en zware metaalzouten.

De stof is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Ze kan effecten hebben op het bloed, met als gevolg de vorming van methemoglobine.

Externe links

•  hydroxylammoniumsulfaat - International Chemical Safety Card
• (en) MSDS van hydroxylammoniumsulfaat