Vejatz lo contengut

Emboscada de Soloheadbeg

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Era Emboscada de Soloheadbeg ei considerada per plan d'istoriadors coma er inici dera Guèrra d'Independéncia d'Irlanda.

Era Emboscada de Soloheadbeg siguec ua emboscada hèta contra un transport de gelignita en Soloheadbeg, en eth comtat de Tipperary, en Irlanda, eth 21 de gèr de 1919 pendent era qual dus policièrs siguèren mòrts. Aguesta emboscada qu'ei considerada coma eth principi dera Guèrra d'Independéncia d'Irlanda (1919-1921) [1].

Circonstàncies

[modificar | Modificar lo còdi]

Dempús des eleccions de deseme de 1918 eth Sinn Fein avie guanhat ua grana victoria damb 73 de 105 lòcs en eth Parlament Britanic. Totun, aguest partit politic avie hèt ua manifestacion publica ena qual defendie deishar ueits aguesti lòcs e hèr un govèrn desseparat irlandés més que non anar ath Parlament de Londres.

Pendent ua amassada hèta en Dublin eth 21 de gèr de 1919, eth Sinn Fein creec un parlament independent aperat Dáil Éireann e declarec era independéncia dera Grand Bretanha e Irlanda.

Aguest madeish dia i aguec ua emboscada hèta pes voluntaris irlandesi Séan Treacy, Dan Breen, Séan Hogan, Séamus Robinson, Tadhg Crowe, Paddy Mc Cormack, Paddy O'Dwyer, Michael Ryan e Séan O'Meara (aguesti dus darrèrs hèien de ciclistes [2]). Robinson (que dejà avie participat en er Lheuament de Pasqua (Eastern Rising) en 1916 siguec er organizador e Treacy (un membre dera Frairia Republicana Irlandesa des de 1911) ère er expert en logistica. Era accion non avie sigut ordenada peth Dáil e aguesta unitat héc tot per iniciativa própia.

Atac

[modificar | Modificar lo còdi]

Atacaren dus policièrs des Royal Irish Constabulaty, James Mc Donnell e Patrick O'Connell [3], ambdús catolics ilandesi qu'avien compde deth transport de gelignita explosiva enquia ua peirièra. Es dus policièrs sigueren tuadi quasi ath madeish còp. Breen diguec dempús sus era emboscada:

Ac hèrem volontariaments. Ja aviem parlat sus açò e ja ac aviem decidit hèr. Treacy m'avie dit qu'eth solet camin de començar ua guèrra ère tuar quauqu'n e nosati voliem començar ua guèrra. Pr'açò tuarem es dus policièrs e es vediem coma membres des fòrçes enemigues. Era soleta suspresa siguec trapar solament dus policièrs pr'amor que nosati demoravam trapar-ne sièis [4].

Dempús

[modificar | Modificar lo còdi]

Aguesta emboscada ei vista per plan d'istoriadors coma er inici dera Guèrra d'Independéncia d'Irlanda (1919-1921) tot e qu'es òmes avien hèt tot aquerò sens aver nat òrde [5] [6] [7] [8]. Eth govèrn britanic declarèc eth Sud de Tipperary coma Airau Especiau Militar jos era Acta de Defensa deth Reiaume solament dus jorns dempús [9] [10].

Eth 21 de gèr de 1919 dus policièrs der RIC sigueren tuats en Soloheadbeg per volontaris irlandesi que trabalhaven per iniciativa própia.

Lèu i aguec ua amassada dera Executiva des Voluntaris Irlandesi. Eth 31 de gèr, AN-T-ÓGLACM (era publicacion oficiau des Voluntaris Irlandesi) didie qu'era formacion deth Dáil Éirearn deishave qu'es Voluntaris Irlandesi responguessen as fòrçes armades der enemic - soldats o policièrs - coma ua Armada Nacional [11] [12] herie davant d'ua armada invasora [13] [14] [15] [16].

Era Gleisa Catolica ac condemnèc damb severitat pr'amor qu'es dus mòrts èren catolics. Qauques enquia dideren qu'eren martirs de sòn trabalh e que era Malediccion de Cain caderie sus es rebels.

Commemoracion

[modificar | Modificar lo còdi]

Un monument siguec quilhat en eth lòc dera emboscada e cada an i a ua querimònia entà bremba'ls.

Referéncies

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ English, Richard (1998), Ernie O'Malley: IRA Intellectual, Oxford: Oxford University Press
  2. ↑ Aengus O Snodaigh (21 January 1999)'. "Gearing up for war: Soloheadbeg 1919
  3. ↑ Irish Bureau of Military History, Witness Statement 1432 Patrick O'Dwyer
  4. ↑ Irish Bureau of Military History, Witness Statement 1721, Seamus Robinson
  5. ↑ Aengus O Snodaigh (21 January 1999)'. "Gearing up for war: Soloheadbeg 1919
  6. ↑ Irish Bureau of Military History, Witness Statement 1432 Patrick O'Dwyer
  7. ↑ Irish Bureau of Military History, Witness Statement 1450, John Ryan
  8. ↑ Irish Bureau of Military History, Witness Statement 1432 Patrick O'Dwyer
  9. ↑ Peter Berresford Ellis (2007). Eyewitness to Irish History. John Wiley & Sons. pp. 231–232. ISBN 978-0-470-05312-6.
  10. ↑ History Ireland, May 2007, p.56.
  11. ↑ Sean Treacy and the 3rd. Tipperary Brigade by Desmond Ryan (Tralee 1945), p.74
  12. ↑ Sean Treacy and the 3rd. Tipperary Brigade by Desmond Ryan (Tralee 1945), p.74
  13. ↑ Irish Freedom by Richard English (ISBN 978-0-330-42759-3), page 287
  14. ↑ The Irish War of Independence by Michael Hopkinson (ISBN 978-0773528406), page 115
  15. ↑ A Military History of Ireland by Thomas Bartlett and Keith Jeffery (ISBN 978-0521629898), page 407
  16. ↑ Michael Collins: A Life by James Mackay (ISBN 1-85158-857-4), page 106
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Emboscada_de_Soloheadbeg&oldid=2448598 »