Cieplice (Czechy)

Cieplice
*Teplice*
	; Plac zamkowy
Herb	Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	ustecki
Data założenia	XII wiek
Burmistrz	Jiří Štábl
Powierzchnia	23,78 km²
Wysokość	228 m n.p.m.
Populacja (2024); • liczba ludności; • gęstość	; 50 959; 2 143 os./km²
Kod pocztowy	415 01
Tablice rejestracyjne	U
	Położenie na mapie kraju usteckiego Cieplice
	Położenie na mapie Czech Cieplice
	50°38′N 13°49′E/50,633333 13,816667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Ten artykuł od 2012-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Cieplice (cz. ^ⓘTeplice, niem. Teplitz) – miasto w Czechach, w kraju usteckim, siedziba powiatu Cieplice. Leżą 20 km na zachód od Uścia nad Łabą.

Ośrodek produkcji szkła i ceramiki. Miejsce występowania radoczynnych wód termalnych osiągających temperaturę 41 °C^[3].

Według danych z 1 stycznia 2024, liczba mieszkańców miasta wynosi 50 959 osób (18. miejsce w kraju)^[2].

Historia

Początki miasta sięgają średniowiecza i związane są ze źródłami wód leczniczych. Teplice są jednym z najstarszych uzdrowisk w Czechach. W pobliżu ciepłych źródeł osadzono klasztor benedyktynek, obok którego rozwinęła się osada a później miasto. Dalszy rozwój uzdrowiska datowany jest na wiek XVI, kiedy wybudowano pierwszy kamienny budynek z basenami leczniczymi^{[potrzebny przypis]}. W 1793 miasto ulega zniszczeniu w wyniku pożaru. Zostaje odbudowane w stylu klasycystycznym i empire.^{[potrzebny przypis]}

W latach 1695–1700 przebywał tu pracując nad perpetuum mobile wybitny polski matematyk i mechanik, wychowawca królewicza Jakuba Sobieskiego – Adam Adamandy Kochański. Kiedy zmarł 19 maja 1700, pochowany został najprawdopodobniej w miejscowym, przypałacowym kościele lub też w kościele jezuickim w pobliskim Chomutovie^[4].

Zmarł tutaj Michał Zabiełło, żyjący w nędzy po roztrwonieniu majątku – generał wojsk litewskich w wojnie Rzeczypospolitej z Rosją w roku 1792^{[potrzebny przypis]}.

Lata świetności uzdrowiska przypadają na wiek XIX, kiedy jego gośćmi były znane postacie polityki i kultury. Wśród nich m.in. cesarz Ferdynand I, car Aleksander II, Ludwik Bonaparte, Goethe, który w 1812 r. spotkał się tutaj z Beethovenem oraz Chopin^{[potrzebny przypis]}. W XX wieku na skutek rozwoju przemysłu i górnictwa odkrywkowego węgla miasto utraciło charakter uzdrowiska^{[potrzebny przypis]}.

Atrakcje turystyczne

klasztor romański z później dobudowanym renesansowym zamkiem
kościół św. Jana Chrzciciela z 1700 w stylu barokowym
ogród botaniczny przy ul. J. Suka o powierzchni 2 ha, w tym 1300 m² szklarni
zabytkowe domy w stylu empire z pierwszej połowy XIX wieku w dzielnicy uzdrowiskowej.

Demografia

Dane demograficzne za rok 2021^[5] i 2024^[2].

Rok	2021	2024
Liczba ludności	49 705	50 959
Liczba mężczyzn	23 976	24 643
Liczba kobiet	25 729	26 316

Ludzie związani z miastem

W 1841 r. urodził się tu Julius Payer, austriacki oficer, alpinista, badacz polarny i malarz, współodkrywca Ziemi Franciszka Józefa.
W 1923 r. na cmentarzu w Cieplicach został pochowany Leon Biliński, minister skarbu w rządzie Ignacego J. Paderewskiego (1919), członek Akademii Umiejętności. Przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, był namiestnikiem cywilnym Bośni i Hercegowiny. Bilińskiego obarczono pośrednią odpowiedzialnością za śmierć arcyksięcia Ferdynanda.

Sport

W Cieplicach działa klub piłkarski FK Teplice, który rozgrywa swoje mecze na stadionie Na Stínadlech. W sezonie 2024/2025 drużyna występuje w Chance Lidze - najwyższej klasie rozgrywkowej w Czechach^[6].

Galeria

Część zdrojowa Cieplic
Ratusz
Plac przed ratuszem miejskim
Kościół zamkowy, obecnie prawosławny

Zobacz też

Przypisy

↑ Vedení města, Teplice [dostęp 2024-10-15] (cz.).
↑ ^a ^b ^c Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2024, Český statistický úřad, 17 maja 2024 [dostęp 2024-10-03] (ang. • cz.).
↑ Thermal mineral spring, Lazne Teplice [dostęp 2024-10-15] (cz.).
↑ Monika Szabłowska–Zaremba, Matematyk i konstruktor zegarów „Forum Akademickie”.
↑ Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2021, Český statistický úřad [dostęp 2024-10-15] (ang. • cz.).
↑ Teplice, Flaschscore [dostęp 2024-10-15] (pol.).

[Burmistrz-1] Vedení města, Teplice [dostęp 2024-10-15] (cz.).

[Populacja-2] Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2024, Český statistický úřad, 17 maja 2024 [dostęp 2024-10-03] (ang. • cz.).

[Wody-3] Thermal mineral spring, Lazne Teplice [dostęp 2024-10-15] (cz.).

[4] Monika Szabłowska–Zaremba, Matematyk i konstruktor zegarów „Forum Akademickie”.

[Populacja2021-5] Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2021, Český statistický úřad [dostęp 2024-10-15] (ang. • cz.).

[Sport-6] Teplice, Flaschscore [dostęp 2024-10-15] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]