Wolne Miasto Fiume lub Wolne Miasto Rijeka (chorw.: Slobodna Država Rijeka, wł.: Stato libero di Fiume) – twór państwowy, istniejący w latach 1920–1924 na pograniczu Włoch i Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

Wolne Miasto Fiume
Stato libero di Fiume
Slobodna Država Rijeka
1920–1924
Godło Flaga
Godło Flaga
Ustrój polityczny

republika

Stolica

Rijeka

Data powstania

30 grudnia 1920

Data likwidacji

marzec 1924

Powierzchnia

28 km²

Populacja 
• liczba ludności


58 000

• gęstość

1857 os./km²

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „Wolne Miasto Fiume”
45°21′11,16″N 14°26′34,44″E/45,353100 14,442900

Historia

edytuj

Po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie Austro-Węgier, status polityczny Rijeki stał się jednym z ważniejszych problemów międzynarodowych. Pretensje do miasta zgłaszały Włochy i nowo powstałe państwo SHS. 12 września 1919 włoski poeta Gabriele D’Annunzio stanął na czele oddziałów ochotniczych, które przejęły rządy w mieście (Regencja Carnaro).

12 listopada 1920, na mocy Traktatu w Rapallo, utworzono Wolne Miasto Rijeka. Oddziały włoskie stłumiły rządy D’Annunzio. W kwietniu 1921 odbyły się wybory[1], w wyniku których Chorwaci[2] otrzymali 6558 głosów, zaś Włosi 3443[3]. Prezydentem został wybrany Riccardo Zanella[4].

3 marca 1922 włoscy faszyści przeprowadzili zamach stanu i przejęli władzę. W styczniu 1924 SHS wyraziło zgodę na aneksję WMR przez Włochy[5].

Prezydenci

edytuj

Wśród prezydentów Wolnego Miasta Fiume znajdowali się[6]:

Przypisy

edytuj
  1. Elihu Lauterpacht, International Law Reports, Cambridge University Press, 1945, ISBN 978-0-521-46353-9 [dostęp 2019-12-18] (ang.).
  2. Mitja Skubic, Ai margini di una pubblicazione importante: Mario Doria, grande dizionario del dialetto Triestino – storico etimologico fraseologico edizioni »il meridian o«,, „Linguistica”, 28 (1), 1988, s. 133–139, DOI10.4312/linguistica.28.1.133-139, ISSN 2350-420X [dostęp 2019-12-18].
  3. Iva Lukežić, Trsatsko-bakarska i crikvenička čakavština, Izdavački centar Rijeka, 1996, ISBN 978-953-6066-27-8 [dostęp 2019-12-18] (chorw.).
  4. Adrian Webb, The Routledge Companion to Central and Eastern Europe Since 1919, Routledge, 2008, ISBN 978-0-415-44563-4 [dostęp 2017-02-08] (ang.).
  5. Elihu Lauterpacht, International Law Reports, Cambridge University Press, 1945, ISBN 978-0-521-46353-9 [dostęp 2019-12-18] (ang.).
  6. Croatia - World Leaders [online], www.worldstatesmen.org [dostęp 2019-12-18].