Birute Galdikas: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Łączenie infoboksów w jeden, WP:SK |
Anulowanie wersji 72374390 autorstwa Lord Everton (dyskusja) zbędne, styl Znacznik: Anulowanie edycji |
||
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Naukowiec infobox |
{{Naukowiec infobox |
||
|imię i nazwisko = Birutė Galdikas |
|imię i nazwisko = Birutė Galdikas |
||
|pełne imię i nazwisko = Birutė Marija Filomena Galdikas |
|pełne imię i nazwisko = Birutė Marija Filomena Galdikas-Brindamour |
||
|grafika = Dr Birute Galdikas.jpg |
|grafika = Dr Birute Galdikas.jpg |
||
|opis grafiki = Birutė Galdikas (2011) |
|opis grafiki = Birutė Galdikas (2011) |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Birutė Marija Filomena Galdikas''' (ur. [[10 maja]] [[1946]] w [[Wiesbaden]])<ref name=BG>[http://www.science.ca/scientists/scientistprofile.php?pID=7 science.ca – Birutė Galdikas] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05]</ref> – badaczka [[Kanada|kanadyjska]] pochodzenia [[Litwa|litewskiego]], specjalistka w dziedzinie [[Prymatologia|prymatologii]]. |
'''Birutė Marija Filomena Galdikas-Brindamour''', {{W języku|lt|Birutė Marija Filomena Galdikaitė-Brindamour}} (ur. [[10 maja]] [[1946]] w [[Wiesbaden]])<ref name=BG>[https://archive.ph/20121205231108/http://www.science.ca/scientists/scientistprofile.php?pID=7 science.ca – Birutė Galdikas] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05]</ref> – badaczka [[Kanada|kanadyjska]] pochodzenia [[Litwa|litewskiego]], specjalistka w dziedzinie [[Prymatologia|prymatologii]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Linia 52: | Linia 52: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* [http://www.science.ca/scientists/scientistprofile.php?pID=7 science.ca – Birutė Galdikas] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05] |
* [https://archive.ph/20121205231108/http://www.science.ca/scientists/scientistprofile.php?pID=7 science.ca – Birutė Galdikas] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05] |
||
* [https://orangutan.org/ Orangutan Foundation International] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05] |
* [https://orangutan.org/ Orangutan Foundation International] {{lang|en}} [dostęp 2016-03-05] |
||
Aktualna wersja na dzień 10:58, 1 sty 2024
Birutė Galdikas (2011) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pełne imię i nazwisko |
Birutė Marija Filomena Galdikas-Brindamour |
dr nauk biologicznych | |
Specjalność: Antropologia, Prymatologia | |
Alma Mater | |
Uczelnia |
Universitas Nasional w Dżakarcie |
Uczelnia |
Simon Fraser University w Brytyjskiej Kolumbii w Kanadzie. |
Odznaczenia | |
Birutė Marija Filomena Galdikas-Brindamour, lit. Birutė Marija Filomena Galdikaitė-Brindamour (ur. 10 maja 1946 w Wiesbaden)[1] – badaczka kanadyjska pochodzenia litewskiego, specjalistka w dziedzinie prymatologii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1964 rozpoczęła studia na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA), gdzie w 1969 uzyskała magisterium z dziedziny antropologii[1]. Tam poznała angielskiego antropologa i paleontologa Louisa Leakeya.
Początkowo Leakey, który patronował już projektom badawczym Jane Goodall i Dian Fossey, nie był zainteresowany badaniem orangutanów, ale po trzech latach zdecydował się wesprzeć materialnie projekt Galdikas. W 1971 przybyła wraz ze swoim ówczesnym mężem, fotografem Rodem Brindamourem, do rezerwatu Tanjung Puting na indonezyjskiej wyspie Borneo, gdzie po kilku miesiącach założyła Camp Leakey i rozpoczęła dokumentowanie życia dzikich orangutanów. Po czterech latach pracy opublikowała duży artykuł w magazynie „National Geographic”[2], ilustrując go fotografiami wykonanymi przez Brindamoura, i zwracając uwagę szerokiej publiczności na problemy zagrożonego gatunku. W tym celu prowadziła liczne prelekcje, starając się przede wszystkim przekonać miejscową ludność o konieczności ochrony orangutanów, zwłaszcza ich środowiska naturalnego. Wieloletnia praca badawcza została zwieńczona stopniem naukowym doktora.
W 1986 Galdikas założyła wraz ze swoim doktorantem, Garym Shapiro, Orangutan Foundation International (OFI), z siedzibą w Los Angeles i oddziałami w Australii, Indonezji i Wielkiej Brytanii. W 1996 pełniła też rolę doradcy przy indonezyjskim ministerstwie leśnictwa. W czerwcu 1997 została uhonorowana prestiżową nagrodą „Kalpataru”, najwyższym indonezyjskim odznaczeniem w dziedzinie ochrony środowiska.
Dwukrotnie była autorką artykułu okładkowego[2] w „National Geographic”, opublikowała szereg innych artykułów naukowych i popularnonaukowych, dwie książki, kilkakrotnie występowała w amerykańskiej telewizji. W jednym z jej filmów dokumentalnych, In the Wild, brała udział amerykańska aktorka Julia Roberts.
Birutė Galdikas jest profesorem Universitas Nasional w Dżakarcie i Simon Fraser University w Brytyjskiej Kolumbii w Kanadzie.
Wybrane wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- PETA Humanitarian Award (1990)[1]
- Sierra Club Chico Mendes Award (1992)[1]
- United Nations Global 500 Award (1993)[1]
- Oficer Orderu Kanady (1995)[2]
- Kalpataru Award (1997)[2]
- Tyler Prize for Environmental Achievement (1997)[1]
- Satyalancana Pendidikan – Medal za Zasługi dla Edukacji (Indonezja, 2015)[2]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- science.ca – Birutė Galdikas (ang.) [dostęp 2016-03-05]
- Orangutan Foundation International (ang.) [dostęp 2016-03-05]