9A52-4 Tornado

9A52-4 Tornado
	; Wyrzutnia 9A52-4 (z prawej) wraz z pojazdem załadowczym 9T234-4 (z lewej) na targach RussianExpoArms w Permie w 2009 roku.
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	NPO Spław
Typ pojazdu	wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa
Trakcja	kołowa
Załoga	2 osoby
	Historia
Prototypy	lata 2000-czne
Produkcja	2011 – do chwili obecnej
Egzemplarze	ponad 173
	Dane techniczne
Silnik	KamAZ-740.50.360 diesel, 360 KM
Długość	11.2 m
Szerokość	2.5 m
Wysokość	3.15 m
Masa	24.65 tony
	Osiągi
Prędkość	90 km/h
Zasięg pojazdu	ok. 1000 km
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	rakiety kal. 300 mm 9M55 lub 9M528; rakiety kal. 220 mm (opcjonalnie)
	Użytkownicy
	Rosja
	Multimedia w Wikimedia Commons

9A52-4 Tornado – rosyjska samobieżna wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa kalibru 300 mm. Opracowana jako lżejsza i bardziej uniwersalna wersja systemu BM-30 Smiercz. Została zaprojektowana w permskich zakładach metalurgicznych, będących częścią koncernu zbrojeniowego NPO Spław, a zaprezentowano ją po raz pierwszy w 2007 roku. Docelowo ma zastąpić obecnie wykorzystywane systemy BM-21 Grad, BM-27 Uragan oraz BM-30 Smiercz^[2]. Wyrzutnie tego typu użytkowane są przez Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej, zostały również zaaprobowane na eksport^[3].

Systemu nie należy mylić z wyrzutniami rakiet Tornado-G, będącymi dalekim rozwinięciem BM-21 Grad^[4].

Charakterystyka

Wyrzutnia jest osadzona na podwoziu KamAZ-63501 8x8 napędzanym turbodoładowanym silnikiem diesla KamAZ-740.50.360 o mocy 360 KM. Podwozie jest dostosowane do poruszania się po trudnym terenie i jest w stanie działać w zakresie temperatur od –40 °C do +50 °C^[5]. Załogę stanowią dwie osoby obsługujące system z wnętrza kabiny bez konieczności opuszczania jej. Pojazd jest wyposażony w system kierowania ogniem, nawigację satelitarną oraz system pozycjonowania, dostępne jest także łącze wymiany danych z pojazdem dowodzenia^[5].

System jest wyposażony w pojedynczy kontener startowy z sześcioma wyrzutniami rakiet kalibru 300 mm. Wykorzystywane mogą być wszystkie pociski używane przez BM-30 Smiercz, w tym odłamkowe, odłamkowo-burzące, termobaryczne oraz kasetowe^[6]. Czas wystrzelenia pełnej salwy wynosi 10 sekund, dając załodze możliwość wycofania się i przeładowania. Zasięg wynosi około 90 km, w zależności od wykorzystywanego typu rakiet. Dostępne są dwa typy kontenerów startowych: fabryczne scalony, gdzie wymieniany jest cały kontener z załadowanymi rakietami oraz typu otwartego, umożliwiający ładowanie oddzielnie każdej z wyrzutni przez pojazd załadowczy w warunkach polowych^[5].

Dostępne są także wyrzutnie z rakietami mniejszego kalibru 220 mm w układzie ośmiu wyrzutni. Według niektórych źródeł system może być wyposażony również w klasyczne wyrzutnie rakiet 122 mm w 15 zasobnikach startowych^[5].

Warianty

9A52-2 – modernizacja BM-30 Smiercz do standardu zbliżonego do systemu Tornado^[7].
9A52-2T – 9A52-2 wykorzystujący podwozie Tatra 816^[7].

Użycie bojowe

Według ukraińskiej prokuratury wyrzutnie systemu Tornado zostały wykorzystane do przeprowadzania ostrzałów rakietowych Charkowa podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę^[8].

Użytkownicy

Rosja: ponad 173

Galeria

Zbliżenie na front
Zbliżenie na tył
Widok z boku
Widok z uniesionymi wyrzutniami

Zobacz też

Przypisy

↑ Николай Макаровец: санкции на предприятии не отразились. Arms Expo, 2022-04-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-10)]. (ros.).
↑ Mateusz Łysoń: Opisujemy wyrzutnie Tornado oraz nowoczesne pociski 9M544. Tym ostatnio zaatakowano Ukrainę. Chip, 2022-07-05. [dostęp 2022-09-08]. (pol.).
↑ Rostec launched Tornado-G on the international market. Rostec, 2018-06-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-06)]. (ang.).
↑ Tornado-G. Military Today. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d 9A52-4 Tornado. Military Today. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ 9A52-4 Tornado. Military Factory. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ ^a ^b Tornado CV 9A52-4 MRLS multiple rocket launcher system data sheet specifications information. Army Recognition, 2016-01-17. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).
↑ Russia shells Kharkiv with Tornado rockets.. The Kyiv Independent, 2022-08-16. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[1] Николай Макаровец: санкции на предприятии не отразились. Arms Expo, 2022-04-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-10)]. (ros.).

[chip-2] Mateusz Łysoń: Opisujemy wyrzutnie Tornado oraz nowoczesne pociski 9M544. Tym ostatnio zaatakowano Ukrainę. Chip, 2022-07-05. [dostęp 2022-09-08]. (pol.).

[3] Rostec launched Tornado-G on the international market. Rostec, 2018-06-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-06)]. (ang.).

[4] Tornado-G. Military Today. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[military-5] 9A52-4 Tornado. Military Today. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[factory-6] 9A52-4 Tornado. Military Factory. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[armyrecognition-7] Tornado CV 9A52-4 MRLS multiple rocket launcher system data sheet specifications information. Army Recognition, 2016-01-17. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[8] Russia shells Kharkiv with Tornado rockets.. The Kyiv Independent, 2022-08-16. [dostęp 2022-09-08]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Czołgi	PT-76 IS-3 IS-4 IT-1 T-10 T-34-85 T-44 T-54 T-55 T-62 T-64 T-72 T-80 T-90 T-14
Działa samobieżne i moździerze	SU-122-54 ASU-57 ASU-85 2S1 2S3 2S4 2S5 2S7 2S9 2S19 2S23 2S25 2S31 2S34 2S35 2S39 2S40 2S41 2S42 2S43
Pojazdy przeciwlotnicze	ZSU-23-4 Szyłka ZSU-57-2 2K11 Krug 2K12 Kub 2K22 Tunguska 9K31 Strieła-1 9K33 Osa 9K35 Strieła-10 9K37 Buk 9K330 Tor Pancyr 2S38
Samobieżne wyrzutnie rakietowe	2K5 Korszun BM-14 BM-21 Grad BM-24 BM-27 Uragan BM-30 Smiercz BMD-20 9A52-4 Tornado TOS-1 TOS-2
Transportery opancerzone	BTR-152 BTR-40 BTR-50 BTR-60 BTR-70 BTR-80 BTR-82 BTR-90 Bumierang BTR-D Witiaź BPM-97 BTR-22 MT-LBu
Bojowe wozy piechoty	BMP-1 BMP-2 BMP-3 BMD-1 BMD-2 BMD-3 BMD-4 BMPT Kurganiec-25 T-15
Pojazdy rozpoznawcze	BRDM-1 BRDM-2 BRM-1 BRM-3K PRP-3 PRP-4 PRP-5
Samochody ciężarowe	GAZ-51 GAZ-63 GAZ-66 ZiS-5 ZiS-151 ZiŁ-157 ZiŁ-131 Ural-375 Ural-4320 KrAZ-214 KrAZ-255 KrAZ-260 ZiŁ-135
Inne pojazdy	ATS-59 BAW MT-LB PTS UR-77 Meteorit GAZ-46 MAW GAZ-67 GAZ-69 UAZ 469 UAZ Hunter GAZ Tigr GAZ 3927 GAZ-3937 MAZ-535 MAZ-537 GMZ-3 MTU-12 MTU-20 PMR-3
Pociągi pancerne	BP-1
Konstrukcje doświadczalne i prototypowe	1K17 IS-7 BTR-T Czarny Orzeł Obiekt 477
Pojazdy bezzałogowe	Uran-6 Uran-9