Aleksandr Bortnikow
Aleksandr Bortnikow (2020) | |
Data i miejsce urodzenia |
15 listopada 1951 |
---|---|
Stopień wojskowy | |
Dyrektor Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej | |
Okres |
od 12 maja 2008 |
Poprzednik | |
Stały członek Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej | |
Okres |
od 25 maja 2008 |
Odznaczenia | |
Aleksandr Wasiljewicz Bortnikow (ros. Алекса́ндр Васи́льевич Бо́ртников; ur. 15 listopada 1951 w Mołotowie) – rosyjski polityk, oficer służb specjalnych i działacz państwowy. Od 2008 dyrektor Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej oraz stały członek Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej[1]. Posiada stopień generała armii. Bohater Federacji Rosyjskiej[2]. Objęty sankcjami w związku z usiłowaniem otrucia opozycjonisty Aleksieja Nawalnego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1966 wstąpił w szeregi Komsomołu. W 1973 ukończył Leningradzki Instytut Inżynierów Kolejnictwa. Krótko pracował w wyuczonej specjalności w Gatczynie.
W 1975 został absolwentem Wyższej Szkoły KGB ZSRR im. Feliksa Dzierżyńskiego i rozpoczął pracę w radzieckich organach bezpieczeństwa[3]. Od 1975 do 1991 był członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego.
Od 2003 był szefem UFSB miasta Petersburg i obwodu leningradzkiego, od 2004 zastępcą dyrektora – przewodniczącym Departamentu Bezpieczeństwa Ekonomicznego FSB, a od lipca 2004 – dyrektorem Służby Bezpieczeństwa Ekonomicznego FSB. 12 maja 2008 został dyrektorem Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W tym samym roku został też stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej.
W 2014, w związku z konfliktem na wschodzie Ukrainy, Unia Europejska i Kanada wprowadziły przeciwko Bortnikowowi sankcje[4]. Nie znalazł się on jednak na amerykańskiej liście sankcji, obejmującej urzędników, deputowanych i biznesmenów bliskich prezydentowi Władimirowi Putinowi[5]. W lutym 2015, na zaproszenie strony amerykańskiej, Aleksandr Bortnikow wziął udział w szczycie w Waszyngtonie, poświęconemu zwalczaniu ekstremizmu[6].
W dniach 27–28 stycznia 2018, wraz z generałem Igorem Korobowem i Siergiejem Naryszkinem, ponownie odwiedził Stany Zjednoczone. Spotkał się wówczas z Mikiem Pompeo, dyrektorem Centralnej Agencji Wywiadowczej. Szefowie rosyjskich i amerykańskich służb specjalnych omówili głównie kwestię działań bojowników Państwa Islamskiego w Syrii[7].
15 października 2020 Unia Europejska i Wielka Brytania nałożyły sankcje na osobę Aleksandra Bortnikowa, w związku z otruciem opozycyjnego polityka Aleksieja Nawalnego. Osobom objętym tego typu działaniami nie wolno wjeżdżać do krajów UE, korzystać z tranzytu przez te kraje, ich majątek i fundusze w UE są zamrożone, obowiązuje zakaz udzielania im jakiejkolwiek pomocy ekonomicznej ze strony obywateli unijnych[8][9]. W 2022, po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, sankcjami objęty został również jego syn, Denis Aleksandrowicz Bortnikow[10].
Krytyka
[edytuj | edytuj kod]W grudniu 2017 grupa ponad 30 naukowców i profesorów związanych z Rosyjską Akademią Nauk, w liście otwartym opublikowanym przez „Kommiersant”, skrytykowała Aleksandra Bortnikowa za wywiad udzielony przez niego i opublikowany w dzienniku „Rossijskaja Gazieta”, z okazji 100-lecia powstania Czeka, w której szef FSB, zdaniem naukowców, uzasadnia represje stalinowskie[11][12][13]. Historyk Nikita Pietrow nazwał wywiad Bortnikowa nihilizmem prawnym[14].
Ordery, odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Order Świętego Jerzego IV klasy[15]
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy
- Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy
- Order Aleksandra Newskiego
- Order „Za zasługi wojskowe”
- Order Honoru
- Order Przyjaźni
- Honorowy Dyplom Rządu Federacji Rosyjskiej (2006)[16]
Majątek
[edytuj | edytuj kod]W 2015 w swoim oświadczeniu majątkowym zadeklarował posiadanie dochodów w wysokości 11,5 miliona rubli[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Руководство :: Федеральная Служба Безопасности [online], www.fsb.ru [dostęp 2021-01-28] .
- ↑ Бортников Александр Васильевич. Герои страни. [dostęp 2024-08-13]. (ros.).
- ↑ Бортников, Александр [online], lenta.ru [dostęp 2020-06-22] .
- ↑ ЕС включил в санкционный список Бортникова и Кадырова [online], Forbes.ru, 26 lipca 2014 [dostęp 2020-06-22] (ang.).
- ↑ Санкционные списки против российских граждан и компаний [online], РИА Новости, 2014 [dostęp 2020-06-22] (ros.).
- ↑ Директор ФСБ РФ примет участие в Вашингтоне в саммите по противодействию насильственному экстремизму. Новости. Первый канал. [dostęp 2020-06-22].
- ↑ Сергей Горяшко , Гордон Коррера , Директор ЦРУ раскрыл тему тайной встречи с главами российских разведок, „BBC News Русская служба”, 1 lutego 2018 [dostęp 2020-06-22] (ros.).
- ↑ ЕС и Британия ввели санкции против Кириенко и Бортникова за отравление Навального, „BBC News Русская служба” [dostęp 2021-01-28] (ros.).
- ↑ Council Implementing Regulation (EU) 2020/1480 of 14 October 2020 implementing Regulation (EU) 2018/1542 concerning restrictive measures against the proliferation and use of chemical weapons, „EUR-Lex” (32020R1480), 15 października 2020 [dostęp 2021-01-28] (ang.).
- ↑ Zachód wymierzył w oligarchów Kremla. Oto nazwiska z "czarnej listy". money.pl, 2022-03-12. [dostęp 2022-03-12].
- ↑ Александр Бортников: ФСБ России свободна от политического влияния [online], Российская газета [dostęp 2020-06-22] (ros.).
- ↑ Академики РАН обвинили главу ФСБ в оправдании сталинских репрессий [online], РБК [dostęp 2020-06-22] (ros.).
- ↑ «Как человек, рожденный в 1937 году, я хочу предупредить», „Коммерсантъ” [dostęp 2020-06-22] .
- ↑ «Попытка создать красивую историю госбезопасности провалилась» [online], Новая газета - Novayagazeta.ru [dostęp 2020-06-22] (ros.).
- ↑ Церемония представления Президенту высших офицеров и прокуроров. [dostęp 2020-06-21].
- ↑ Распоряжение Правительства Российской Федерации от 15 ноября 2006 г. № 1564-р
- ↑ Сведения о доходах, расходах, об имуществе и обязательствах имущественного характера :: Федеральная Служба Безопасности [online], www.fsb.ru [dostęp 2020-06-22] .
- Bohaterowie Federacji Rosyjskiej
- Generałowie armii Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej
- Funkcjonariusze FSB
- Funkcjonariusze KGB
- Funkcjonariusze radzieckich służb specjalnych
- Funkcjonariusze rosyjskich służb specjalnych
- Członkowie Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi dla Ojczyzny”
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi wojskowe”
- Odznaczeni Orderem Honoru (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem Przyjaźni (Federacja Rosyjska)
- Rosyjscy politycy
- Ludzie związani z Petersburgiem
- Ludzie urodzeni w Permie
- Urodzeni w 1951