Corneliu Vadim Tudor
 Corneliu Vadim Tudor (2014) | |
| Data i miejsce urodzenia |
28 listopada 1949 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 września 2015 |
| Zawód, zajęcie |
polityk, dziennikarz |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
| |
Corneliu Vadim Tudor (ur. 28 listopada 1949 w Bukareszcie, zm. 14 września 2015 tamże[1]) – rumuński dziennikarz i polityk, współzałożyciel i długoletni lider Partii Wielkiej Rumunii, parlamentarzysta krajowy, poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny robotniczej. Jego ojciec Ilie pracował jako krawiec; był wyznawcą baptyzmu, który przeszedł na prawosławie. W 1971 ukończył studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Bukareszteńskiego, pisząc pracę dyplomową z zakresu socjologii religii. Służbę wojskową odbył w 1975 w szkole oficerów rezerwy w Bukareszcie. W latach 1978–1979 studiował w Wiedniu. Od 1968 pracował jako dziennikarz, wydawca i poeta. Wydawał pismo „România Liberă” i współtworzył agencję prasową Agerpress. W 2003 na wydziale historii Uniwersytetu w Krajowie obronił doktorat. Był autorem tomików poezji i komentarzy politycznych.
Karierę polityczną rozpoczął w latach 90. W czerwcu 1990 wraz z pisarzem Eugenem Barbu założył pismo „România Mare”. W 1992 uzyskał mandat senatora. W Senacie zasiadał nieprzerwanie do 2008, od 2004 pełnił funkcję jego wiceprzewodniczącego. Od czasu założenia w 1991 stał na czele Partii Wielkiej Rumunii[2], określonej jako skrajnie prawicowa, prezentująca retorykę nacjonalistyczną, antyżydowską i antywęgierską[3]. W lipcu 2013 został pozbawiony funkcji przewodniczącego i usunięty z partii. Corneliu Vadim Tudor zaskarżył podjętą decyzję do sądu, który uznał ją za bezprawną[4].
W 1996 po raz pierwszy startował w wyborach na prezydenta Rumunii, zdobywając 3,6% głosów. Cztery lata później poparło go 27% głosujących, co pozwoliło mu przejść do drugiej rundy wyborów, w której przegrał z postkomunistą Ionem Iliescu. Porażkę tę określił jako „największe fałszerstwo w dziejach” i „zwycięstwo Antychrysta”[5]. W czasie kampanii wyborczej postulował wprowadzenie w Rumunii „dyktatury prawa”, co miało oznaczać m.in. deportacje ludzi, prowadzących „działalność antyrumuńską”, przywrócenie kary śmierci w określonych wypadkach, wychowywanie młodzieży na „narodowych placach budów”, renacjonalizację kopalni, finansowanie rolnictwa przez państwo. Starając się o urząd prezydencki po raz trzeci w 2004, zdobył 12,57% głosów.
W maju 2009 ogłosił start w wyborach prezydenckich w listopadzie tego samego roku[6]. Zajął w nich 4. miejsce, zdobywając 540 380 głosów (5,56% poparcia wśród głosujących)[7].
Wcześniej w tym samym roku uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego VII kadencji. Pozostał deputowanym niezrzeszonym, został członkiem Komisji Kultury i Edukacji. Zakończył kadencję w 2014, w tym samym roku ponownie ubiegał się o prezydenturę, przegrywając w pierwszej turze z wynikiem 3,68% głosów.
Był żonaty, miał dwoje dzieci, w tym córkę Lidię Vadim Tudor (która również została politykiem)[8]. Zmarł na atak serca.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii – 2004[9]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alison Mutler: Corneliu Vadim Tudor, ultranationalist Romanian poet and politician, dies at 65. washingtonpost.com, 14 września 2015. [dostęp 2015-09-15]. (ang.).
- ↑ Leaders of Romania. terra.es. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).
- ↑ Donald G. McNeill Jr.: Romanian Ex-President Winning, but Runoff Is Expected. nytimes.com, 27 listopada 2000. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
- ↑ Crişan Andreescu: Vadim Tudor rămâne președintele PRM. CV Tudor, către Funar: Minți ca un porc. dcnews.ro, 28 listopada 2013. [dostęp 2014-05-20]. (rum.).
- ↑ Donald G. McNeill Jr.: Former Chief Of Romania Retakes Office Over Rightist. nytimes.com, 11 grudnia 2000. [dostęp 2011-03-22]. (ang.).
- ↑ Romania's Antonescu, Tudor join presidential race. setimes.com, 11 maja 2009. [dostęp 2011-03-23]. (ang.).
- ↑ Situatia Vorturilor Valabil Exprimate Presidentele Romaniei. bec2009p.ro, 24 listopada 2009. [dostęp 2011-03-23]. (rum.).
- ↑ David Leonard Bularca: Cele trei partide din dreapta radicală au același număr de parlamentari cât au împreună PNL, USR și UDMR. Cum arată noul Parlament în care au intrat Gigi Becali, Mugur Mihăescu sau Lidia Vadim Tudor – LISTA completă. hotnews.ro, 9 grudnia 2024. [dostęp 2024-12-09]. (rum.).
- ↑ Persoane Decorate. canord.presidency.ro. [dostęp 2019-02-20]. (rum.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2011-03-22].