Efraim Kaganowski
Data urodzenia |
1893 |
---|---|
Data śmierci |
1958 |
Dziedzina sztuki |
literatura |
Efraim Kaganowski, także Efroim Kaganowski (ur. 1893 w Warszawie, zm. 17 października 1958 w Paryżu) – pisarz tworzący w jidysz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 1893 roku w Warszawie[1][2][3], w rodzinie żydowskich rzemieślników[4]. Skończył studia w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie[2]. Rozpoczął publikować w jidysz w 1910 roku, do II wojny światowej pisząc nowele, szkice, eseje i felietony na łamach takich tytułów prasowych jak „Nasz Przegląd”, „Ewa”, „Di Judisze Welt”, „Der Moment”, „Wilner Tog”, „Frajnd”, „Dos Naje Land”, „Hajnt”, „Cukunft”, „Wochnszrift far Literatur” czy „Unzer Ekspres”[2]. Głównym tematem jego twórczości była kultura żydowskiej Warszawy, opisana z humorem i wyczuciem psychologii postaci[4]. Nazywano go „żydowskim Maupassantem”[4].
I wojnę światową spędził w Odessie, gdzie poznał m.in. Chajima Nachmana Bialika, po czym powrócił do Warszawy[2]. Z początkiem II wojny światowej schronił się w Białymstoku, następnie wyjechał w głąb Związku Radzieckiego[2]. Po wojnie powrócił do Polski, po czym w 1949 roku wyjechał do Paryża[2]. Publikował na łamach „Jidisze Szriftn”, „Parizer Cajtszrift” i „Naje Prese”[2]. Zmarł 17 października 1958 roku w Paryżu[1].
Wybór jego opowiadań z lat 20. w tłumaczeniu Stanisława Wygodzkiego wydano pod tytułem Warszawskie opowiadania (1958)[4]. Jego dzieła przetłumaczono także na białoruski i francuski[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Za źródłem[2]:
- Mejdlech, 1914
- Tiren un fencer, 1921
- Lejb un lebn, 1928
- Noweln, 1928
- Figurn, 1937
- Alt lebn, 1941
- Jidisze szrajber in der hejm, 1949
- Szriftn, 1951
- Pojlisze jorn, 1956
- A sztot ojf der Wolge, 1961
- Di tunkele dire, 1969
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kaganowski Efraim, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-01-17] .
- ↑ a b c d e f g h i Efroim Kaganowski, [w:] Nowe życie? Antologia literatury jidysz w powojennej Łodzi (1945–1949), Magdalena Ruta (red. naukowa) Ewa Wiatr, Krystyna Radziszewska, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2018, s. 325, ISBN 978-83-8142-030-3 .
- ↑ Eugenia Prokop-Janiec , Kaganowski Efroim [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2022-01-17] .
- ↑ a b c d Małgorzata Naimska , Rafał Żebrowski , Kaganowski Efraim (Efroim), [w:] Polski Słownik Judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2022-01-17] (pol.).