Glâne
 Glâne pod mostem Ste-Apolline | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Kanton | |
| Rzeka | |
| Długość | 36,9 km |
| Powierzchnia zlewni |
193 km² |
| Źródło | |
| Miejsce | Mossel |
| Wysokość |
815 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Sarine |
| Miejsce | |
| Wysokość |
599 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Fryburga  | |
Położenie na mapie Szwajcarii  | |
_336.JPG)
Glâne – rzeka w Szwajcarii, w kantonie Fryburg, lewobrzeżny dopływ Sarine. Nazywana czasem Grande Glâne dla odróżnienia od Petite Glâne, lewobrzeżnego dopływu Broye. Cały tok na Wyżynie Szwajcarskiej.
Źródła na wysokości ok. 815 m n.p.m. na skraju lasu La Râpe[1] na terenie miejscowości Mossel w gminie Ursy. Pierwszy prawobrzeżny dopływ nosi nazwę Riau d'Enfer. Spływa w kierunku północno-wschodnim, wyznaczając granicę między gminami Mézières i Romont. W Romont przyjmuje też swój lewobrzeżny dopływ Le Glaney (690 m n.p.m.). Płynie początkowo dość prostym korytem, jednak poniżej Villaz-St-Pierre skręca ku wschodowi i zaczyna meandrować. Tu przyjmuje swoje prawobrzeżne dopływy: La Neirigue (638 m n.p.m.), Ruisseau du Glèbe (630 m n.p.m.) i La Longivue (619 m n.p.m.). Jej koryto ponownie skręca ku północnemu wschodowi i jednocześnie znacząco się pogłębia, a urwiste brzegi w licznych zakolach osiagają wysokość do 30-40 m. W Matran przyjmuje lewobrzeżny dopływ Riau de la Bagne (577 m n.p.m.), przepływa pod kamiennym, łukowym mostem z początków XVI w. w Ste-Apolline[2], a następnie pod równie oryginalnym, wysokim mostem zwanym Pont de la Glâne, po czym tuż za nim w Villars-sur-Glâne, na wysokości 599 m n.p.m., uchodzi do Sarine.
Wody Glâne od dawna uchodziły za bogate w ryby, a prawo połowu w niej było reglamentowane. M. in. w średniowieczu prawo połowu ryb w tej rzece na terenie Matran należało do klasztoru cystersów w Hauterive. Rzeka poruszała również liczne koła wodne, napędzające młyny i tartaki, m.in. w Prez, Romont, Villaz-Saint-Pierre, Macconnens i Chavannes-sous-Orsonnens, co do dziś znajduje potwierdzenie w lokalnym nazewnictwie.
Tok źródłowy i dolny bieg rzeki zachowały swój naturalny wygląd. Głęboka i kręta dolina biegu dolnego obrośnięta jest w dużej części lasami. W rejonie Autigny zachowało się kilka starorzeczy oraz strefa mokradeł (fr. Marais des Glières). Odcinek środkowy Glâne, między Siviriez i Granges-la-Battiaz, jest skanalizowany i wyprostowany.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dewarrat, Jean-Pierre: Glâne, [w:] "Dictionnaire historique de la Suisse" (DHS), vers. 12.07.2007. [3], dostęp 04.01.2021;
- Rossens. Feuille 1205. Carte nationale de la Suisse, Service topographique fédéral Wabern – Berne, 1955.