Józef Ciosański
major uzbrojenia | |
Data i miejsce urodzenia |
14 września 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
Składnica Uzbrojenia nr 2 |
Stanowiska |
dowódca kompanii szkolnej |
Główne wojny i bitwy |
powstanie wielkopolskie |
Odznaczenia | |
Józef Nikodem Ciosański (ur. 14 września 1896 w Poznaniu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – major uzbrojenia inżynier Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Józefa i Marii z Kosmowskich[1]. Był starszym bratem Bronisława (ur. 10 sierpnia 1901), kapitana piechoty, który także został zamordowany w Katyniu[2].
Józef był działaczem niepodległościowym, uczestnik powstania wielkopolskiego jako dowódca batalionu i wojny 1920, dwukrotnie ciężko ranny[3].
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Od 1921 komendant Składnicy Uzbrojenia nr 2 w Dęblinie-Stawach. W 1923 w stopniu porucznika (starszeństwo z dniem 19 czerwca 1919 i 12 lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia) był w kadrze Okręgowego Zakładu Uzbrojenia nr VII[4]. W 1924 był w stopniu kapitana (starszeństwo z dniem 1 lipca 1923 i 12 lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia)[5]. Od 1930 także wykładowca i kierownik kursów dla oficerów i zbrojmistrzów w Szkole Zbrojmistrzów w Warszawie[6]. 27 czerwca 1935 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 5. lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia[7]. W 1939 był dowódcą kompanii szkolnej pirotechników i wykładowcą w Szkole Uzbrojenia w Warszawie[8].
W czasie kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli przez Sowietów i osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku[1]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD, lista wywózkowa 017/2[1] z 5 kwietnia 1940[9] poz. 59, nr akt 2566[10]. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 przez funkcjonariuszy NKWD w lesie katyńskim[9] i pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[11][12]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[13], jednak w 1943 podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców[14] nie został zidentyfikowany. Odnaleziono natomiast ciało jego brata Bronisława Ciosańskiego[15] (dosł. określony jako Ciosanski Bronislaw pod numerem 1645[16]).
Józef Ciosański był żonaty. Miał syna Bolesława i córkę Wandę[1].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości (20 lipca 1932)[17]
- Krzyż Walecznych [1]
- Złoty Krzyż Zasługi (18 lutego 1939)[18]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[19][20][21]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[22][23][24].
Uhonorowany Dębem Pamięci[25] i tablicą pamiątkową na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Jędrzejowie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 85.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 84.
- ↑ Tucholski 1991 ↓, s. 88.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1359, 1365.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1247.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 825.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 69.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 489.
- ↑ a b Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 805.
- ↑ Tucholski 1991 ↓, s. 633.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-12-10] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej - Kraków , Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2024-12-30] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] .
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (43 (329)), pbc.uw.edu.pl, 23 października 1948, s. 4 [dostęp 2025-01-04] (pol.).
- ↑ Auswärtiges Amt , „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 211 [dostęp 2025-01-04] (niem.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 11 [dostęp 2025-01-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2025-01-04] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Tomasz Lewandowski , Adam Nielski , Katyń - strona główna [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-10] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Убиты в Катыни. Книга памяти польских военнопленных - узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-7870-0123-5.
- Ludzie urodzeni w Poznaniu
- Majorowie uzbrojenia II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1896
- Wykładowcy uczelni i szkół wojskowych II Rzeczypospolitej
- Zmarli w 1940