José Gutiérrez Solana

José Gutiérrez Solana
Data i miejsce urodzenia	1886 ; Madryt, Hiszpania
Data i miejsce śmierci	24 czerwca 1945 ; Madryt, Hiszpania
Dziedzina sztuki	malarstwo, literatura, grawerstwo
Epoka	ekspresjonizm
	Multimedia w Wikimedia Commons

José Luis Gutiérrez Solana – hiszpański malarz, grafik i pisarz. Uważany za prekursora ekspresjonizmu tragicznego^[1].

Życiorys

Ojciec malarza, również José Gutiérrez Solana, urodził się w Meksyku i dzięki otrzymanemu spadkowi przeniósł się do Hiszpanii. Jego żoną została Manuela Josefa Gutiérrez-Solana, która osierociła José w wyniku ciężkiej i długiej choroby.

Dzieciństwo spędził w Santanderze. Początkowo malarstwa uczył się u wuja. W 1900 r. zaczął studia na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda w Madrycie. Po zakończeniu nauki na zmianę przebywał w Santander i Madrycie. Dużo podróżował, również za granicę do momentu, w którym został pomocnikiem drużyny torreadorskiej Bombé. W 1917 na stałe zamieszał w Madrycie, gdzie się uczył, malował i pisał.

W 1907 zorganizował wystawę w Círculo de Bellas Artes, a agresja obecna na jego obrazach wywołała wiele kontrowersji. W 1922, a następnie 1929 za obraz Chórzystki (Las coristas) otrzymał nagrodę – I medal na Krajowej Wystawie Sztuk Pięknych.

Jego pierwsza wystawa w Paryżu w 1928 nie zyskała uznania szerszego grona odbiorców. Na jednej pojawił się król Alfons XIII, ale obrazy Solany zostały powieszone tak, żeby nie przeszkadzały władcy. W 1936 był już sławny w Hiszpanii jak i poza nią. Kiedy wybuchła Wojna Domowa, razem z innymi artystami przebywającymi w Madrycie udał się najpierw do Walencji, a stamtąd do Paryża. W 1939 wrócił do Madrytu, gdzie w zmarł w dzień Świętego Jakuba 24 czerwca 1945.

José Gutiérrez Solana stworzył swój własny styl, daleki od stylu akademickiego czy awangardy. Natomiast często przychodził na spotkania towarzyskie inteligencji w madryckiej kawiarni Pombo, o których jego przyjaciel Ramón Gómez de la Serna napisał książkę, a sam malarz uwiecznił je na swoim obrazie Moi przyjaciele (Mis amigos, 1920). Obracał się też w kręgu intelektualistów, takich jak Ramón María del Valle-Inclán czy Ignacio Zuloaga.

Twórczość

Styl Solany to przede wszystkim subiektywny, pesymistyczny i zdegradowany obraz Hiszpanii, podobnie jak w Pokoleniu 98, twórczości Darío de Regoyos czy już wcześniej wspomniany Ignacio Zuloaga.

W jego twórczości możemy dostrzec m.in. tenebryzm barokowy i światłocień; ciemnym, ponurym i przygnębiającym stylem obrazów, wzorowanym na twórczości Juana de Valdés Leal, Franciska Goi oraz romantycznego Eugenia Lucasa. Jego warsztat związany z tenebryzmem wskazuje na obecny i rozpowszechniony w tamtych czasach w Hiszpanii obskurantyzm.

Jego prace są bardzo charakterystyczne, odznaczają się solidnym wykonaniem, a typowymi kolorami pojawiającymi się na jego obrazach jest czerń i ochra. Charakterystyczne są wyraźne, pełne kontury postaci wraz z mocnymi pociągnięciami pędzla. Jest ekspresjonistą – malował okrutną rzeczywistość, postacie doświadczone przez życie, biedne, nieszczęśliwe.

Głównym tematem jego dzieł była Hiszpania, ale również życie codzienne przedstawiane przez święta, zwyczaje, biedę, prostytucję; występuje brzydota i groteska. Odzwierciedlała także nastoje chłopskie, spotkania intelektualistów (przyjaciele z kawiarni Pombo) oraz tematy Pokolenia 98, np.: bieda na przedmieściach, jadalnie dla bezdomnych, karczmy, tańce ludowe domu publiczne, aresztowania, egzekucje, etc.

Dzieła malarskie

La tertulia del Café Pombo (Spotkanie w kawiarni Pombo)
Las coristas (Chórzystki)
La visita del obispo (Wizyta biskupa)
La procesión de la muerte (Procesja śmierci)
La reunión de la botica (Spotkanie w aptece)
Los traperos (Gałganiarze)
Mujer ante el espejo (Kobieta przed lustrem)
Payasos (Pajace)

Dzieła literackie

Madrid. Escenas y costumbres, 1918.
La España negra, 1920.
Madrid callejero, 1923.
Dos pueblos de Castilla, 1924.
Florencio Cornejo, 1936^[1].

Bibliografia

Ramón Gómez de la Serna: José Gutiérrez Solana. Ediciones Picazo, 1972.
José L. Barrio-Garay: José Gutiérrez Solana: paintings and writings. Bucknell University Press, 1978. ISBN 08-3871-228-2.
Manuel Sánchez Camargo: Solana. Vida y pintura. Madryt: Taurus, 1962.
Weston Flint: Solana, escritor. Revista de Occidente, 1967.
María José Salazar, Andrés Trapiello: José Gutiérrez Solana. Turner, 2004. ISBN 84-7506-616-X.
Juan Antonio Gaya Nuño: José Gutiérrez-Solana. Madryt: Ibérico Europa de Ediciones, 1973.
Ángel González García: José Gutiérrez Solana. Grabador y Litógrafo. Saragossa: Maphe Vida, 1998.
B. Madariaga de la Campa, Celia Valbuena de Madariaga: Cara y máscara de José Gutiérrez Solana. Santander: Diputación Provincial, 1976.
Alfredo Velarde: José Gutiérrez Solana: pintor español. Madryt: Espasa-Calpe, 1936.
Émile Verhaeren, Darío de Regoyos: España negra. Barcelona: Terra Incógnita, 1999.

Linki zewnętrzne

Biografia i twórczość (hiszp.)
Biografia (hiszp.)

Przypisy

↑ ^a ^b Ricardo López Serrano: J. Solana: Los Personajes En Su Literatura Y Su Pintura: Una Vision Simbolica de La Vida. Santander: Ed. Universidad de Cantabria, 2004. ISBN 84-8102-366-3.

[RLS-1] Ricardo López Serrano: J. Solana: Los Personajes En Su Literatura Y Su Pintura: Una Vision Simbolica de La Vida. Santander: Ed. Universidad de Cantabria, 2004. ISBN 84-8102-366-3.

[1]