Lista terytoriów Antarktyki
Lista terytoriów Antarktyki – terytoria znajdujące się na terenie Antarktyki. Na tym kontynencie nie ma ani jednego niepodległego państwa.
Na terenie Antarktyki znajduje się 8 roszczeń terytorialnych (z których jedno to Ziemia Adeli (część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych), a dwa to zwyczajne integralne części dwóch państw południowoamerykańskich (które mogą być klasyfikowane jako antarktyczne roszczenia terytorialne): Argentyny i Chile). Ponadto niewielkie fragmenty lądów zaliczane tradycyjnie do kontynentu antarktycznego stanowią integralne części terytoriów trzech państw południowoamerykańskich – Argentyny (Antarktyda Argentyńska), Chile (Chilijskie Terytorium Antarktyczne) i Georgii Południowej i Sandwichu Południowego[a] (antarktyczna część archipelagu Sandwichu Południowego o powierzchni 170,5 km²); dwóch państw afrykańskich – RPA (Wyspy Księcia Edwarda) i Wyspy Świętej Heleny, Wyspy Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha[a] (Gough); a także dwóch państw oceańskich – Australii (Macquarie) i Nowej Zelandii (Nowozelandzkie Wyspy Subantarktyczne). Dodatkowo do Antarktydy zalicza się trzy terytoria zależne Norwegii, Francji i Australii.
Największym antarktycznym roszczeniem terytorialnym jest Australijskie Terytorium Antarktyczne (6 120 000 km²), a najmniejszym – Wyspa Piotra I (249,2 km²), przy czym najmniejszym roszczeniem położonym na stałym lądzie jest Ziemia Adeli (część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych o powierzchni 432 000 km²). Poza tym wszystkie roszczenia terytorialne (z wyjątkiem Ziemi Adeli) są praktycznie bezludne ze względu na warunki pogodowe na Antarktydzie, ale niektóre z terytoriów antarktycznych mogą być zaludnione np. Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne o populacji 186 mieszkańców (w tym Ziemia Adeli o populacji 33 mieszkańców), Chilijskie Terytorium Antarktyczne o populacji 130 mieszkańców, albo Antarktyda Argentyńska o populacji 469 mieszkańców.
Lista roszczeń terytorialnych
[edytuj | edytuj kod]
| Flaga | Godło | Nazwa roszczenia[1] | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Głowa państwa |
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
 |
Antarktyda Argentyńska Antártida Argentina (hiszpański) |
hiszpański | 1 461 597 km² | 469 | prez. Javier Milei |
 |
 |
Australijskie Terytorium Antarktyczne Australian Antarctic Territory (angielski) |
angielski | 6 120 000 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Brytyjskie Terytorium Antarktyczne British Antarctic Territory (angielski) |
angielski | 1 709 400 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Chilijskie Terytorium Antarktyczne Territorio Chileno Antártico (hiszpański) |
hiszpański | 1 250 257,6 km² | 130 | prez. Gabriel Boric |
.svg) |
 |
Dependencja Rossa Ross Dependency (angielski) |
angielski | 750 000 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Wyspa Piotra I Peter I Øy (norweski) |
norweski | 249,2 km² | 0 | król Harald V |
 |
 |
Ziemia Adeli[b] Terre-Adélie (francuski) |
francuski | 432 000 km² | 33 | prez. Emmanuel Macron |
|
|
Ziemia Królowej Maud Dronning Maud Land (norweski) |
norweski | 2 700 000 km² | 0 | król Harald V |
Lista państw i terytoriów zależnych, których główna część położona jest poza Antarktyką
[edytuj | edytuj kod]| Flaga | Godło | Nazwa państwa/terytorium zależnego[1] | Stolica[1] | Pełna nazwa państwa/terytorium zależnego[1] | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Waluta[2] | Głowa państwa/terytorium zależnego |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
Australia[c] Australia (angielski) |
Canberra | Związek Australijski Commonwealth of Australia (angielski) |
angielski | 7 688 287 km² | 26 821 600 | dolar australijski | król Karol III |
 |
.svg) |
Południowa Afryka[d] South Africa (angielski) Suid-Afrika (afrikaans) |
Pretoria[e] Kapsztad Bloemfontein |
Republika Południowej Afryki Republic of South Africa (angielski) Republiek van Suid-Afrika (afrikaans) |
angielski i inne[f] | 1 219 090 km² | 57 516 665 | rand | prez. Cyril Ramaphosa |
.svg) |
.svg) |
Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha[a][g] Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha (angielski) |
Jamestown | Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha (angielski) |
angielski | 420 km² | 6563 | funt Świętej Heleny | król Karol III |
Lista terytoriów zależnych
[edytuj | edytuj kod]| Flaga | Godło | Nazwa terytorium[1] | Stolica[1] | Państwo | Status terytorium | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Waluta[2] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne[h] Terres australes et antarctiques françaises (francuski) |
– |  Francja
|
terytorium zamorskie | francuski | 440 000 km² | 186 | euro |
 |
 |
Georgia Południowa i Sandwich Południowy South Georgia and the South Sandwich Islands (angielski) |
King Edward Point |  Wielka Brytania
|
terytorium zamorskie | angielski | 4190 km² | 35 | funt szterling |
|
|
Wyspa Bouveta Bouvetøya (norweski) |
– |  Norwegia
|
terytorium zależne | norweski | 58,5 km² | 0 | korona norweska |
|
|
Wyspy Heard i McDonalda Heard Island and McDonald Islands (angielski) |
– |  Australia
|
terytorium zewnętrzne | angielski | 412 km² | 0 | dolar australijski |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Lista państw Afryki
- Lista państw obu Ameryk
- Lista państw Australii i Oceanii
- Lista państw Azji
- Lista państw Europy
- Roszczenia terytorialne na Antarktydzie
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Brytyjskie terytorium zamorskie.
- ↑ Część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych.
- ↑ Większość terytorium Australii jest położona w Australii i Oceanii, ale jej integralną część w Antarktyce stanowi wyspa Macquarie.
- ↑ Większość terytorium RPA jest położona w Afryce, ale jej integralną część w Antarktyce stanowią Wyspy Księcia Edwarda.
- ↑ RPA posiada trzy oficjalne stolice: Pretoria – stolica egzekutywna (siedziba rządu i wszystkich ambasad); Kapsztad – stolica legislacyjna (siedziba parlamentu) oraz Bloemfontein – stolica sądownicza (siedziba władzy sądowniczej).
- ↑ Status języka urzędowego w RPA ma jedenaście języków: afrikaans, angielski, xhosa, ndebele, pedi, sotho, suazi, tsonga, tswana, venda, oraz zulu.
- ↑ Większość terytorium Wyspy Świętej Heleny, Wyspy Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha jest położona w Afryce, ale jej integralną częścią w Antarktyce stanowi wyspa Gough.
- ↑ Do Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych należy także Ziemia Adeli położona na Antarktydzie oraz Wyspy Rozproszone zaliczane do Afryki.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]| Terytoria na południe od 60° | |
|---|---|
| Terytoria na północ od 60° | |
| Integralne części państw i terytoriów położonych poza Antarktyką |
|
