Lotne kwasy tłuszczowe
Lotne kwasy tłuszczowe (LKT) znane również jako krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA)[1], to niskocząsteczkowe kwasy karboksylowe o silnych właściwościach hydrofilowych, będące m.in. produktem fermentacji błonnika pokarmowego w jelicie[2]. Według różnych danych literaturowych długość ich łańcucha wynosi od 2 do 5-8 atomów węgla w cząsteczce (od kwasu octowego (etanowego) nawet do kaprylowego (oktanowego))[3][4].
W pierwszym etapie rozkładu odpadów, nazywanym fazą kwaśną (acidogenną), powstają duże ilości LKT, co powoduje spadek pH i uwolnienie metali. W kolejnym etapie, nazywanym fazą metanową (metanogenną), odczyn odpadów stabilizuje się, gdyż powstawanie kwasów karboksylowych jest równoważone przez ich rozkład[4].
LKT sprzyjają oczyszczaniu ścieków, gdyż stanowią dla mikroorganizmów źródło energii i węgla. Nadają też jednak ściekom (np. wraz z lotnymi aminami i związkami siarki) nieprzyjemny zapach[3].
Lotne kwasy tłuszczowe w układzie trawiennym
[edytuj | edytuj kod]Lotne kwasy tłuszczowe powstają w jelitach zwierząt, w tym u człowieka[5][6]. Dzieje się to na skutek fermentacji bakteryjnej błonnika i, w małym stopniu, białka[7][8]. Ulegają one absorpcji przez żyłę wrotną podczas procesu trawienia tłuszczów[9].
LKT spełniają kluczową rolę w regulacji apetytu i utrzymaniu homeostazy energetycznej. Badania wskazują na wyraźną zależność między dietami ubogimi w błonnik pokarmowy (tym samym ubogimi w LKT) a zauważalnym wzrostem otyłości, zwłaszcza w krajach zachodnich[10].
W układzie trawiennym szczególnie ważną rolę pełnią maślany, gdyż - będąc głównym źródłem energii dla komórek okrężnicy - są kluczowym elementem utrzymania prawidłowego funkcjonowania jelit[11][12][13].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Barbara Kuczyńska i inni, Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe - mechanizmy działania, potencjalne zastosowania kliniczne oraz zalecenia dietetyczne [online], 2011 [dostęp 2018-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-25].
- ↑ J.M. Wong i inni, Colonic health: Fermentation and short chain fatty acids, „Journal of clinical gastroenterology.”, 40 (3), 2006, 235–43., DOI: 10.1097/00004836-200603000-00015, PMID: 16633129.
- ↑ a b ĆWICZENIE: Problemy identyfikacji lotnych kwasów tłuszczowych przy zastosowaniu układu GC-MS (SCAN, SIM, indeksy retencji). [dostęp 2011-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ a b Anna Banel, Bogdan Zygmunt: Lotne kwasy tłuszczowe na składowisku odpadów – występowanie i oznaczanie. [dostęp 2011-12-18].
- ↑ Mirosław Bącela: Włókno paszowe w żywieniu świń. Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego. [dostęp 2011-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-22)].
- ↑ Toksyny pałeczek Bacteroides fragilis i Bacteroides thetaiotaomicron jako stymulatory powstawania cząsteczek adhezyjnych na powierzchni komórek śródbłonka naczyniowego. „Medycyna Doświadczalna”, 1999.
- ↑ C. Lawrence Kien i inni, Cecal Infusion of Butyrate Increases Intestinal Cell Proliferation in Piglets, „Journal of Nutrition”, 137 (4), 2007, s. 916-22, DOI: 10.1093/jn/137.4.916, PMID: 17374654, PMCID: PMC1949321.
- ↑ Anna Kotunia i inni, Kwas masłowy w przewodzie pokarmowym, „Przegl. Gastr., 2010, 5(3), 117–122.”, 2010, DOI: 10.5114/pg.2010.14137.
- ↑ Armand B., DeVriese Stephanie, Biochemistry of Glycerolipids and Formation of Chylomicrons, „Fat Digestion and Absorption”, The American Oil Chemists Society, s. 163, ISBN 1-893997-12-X.
- ↑ CS. Byrne, ES. Chambers, DJ. Morrison, G. Frost. The role of short chain fatty acids in appetite regulation and energy homeostasis.. „Int J Obes (Lond)”. 39 (9), s. 1331-8, Sep 2015. DOI: 10.1038/ijo.2015.84. PMID: 25971927. PMCID: PMC4564526.
- ↑ Julia B. Greer, Stephen John O'Keefe, Microbial Induction of Immunity, Inflammation, and Cancer, „Frontiers in Physiology”, 1, 2011, DOI: 10.3389/fphys.2010.00168, ISSN 1664-042X, PMID: 21423403, PMCID: PMC3059938 [dostęp 2018-05-25].
- ↑ W. Scheppach, Effects of short chain fatty acids on gut morphology and function, „Gut”, 35 (1 Suppl), 1994, S35–38, DOI: 10.1136/gut.35.1_suppl.s35, ISSN 0017-5749, PMID: 8125387, PMCID: PMC1378144 [dostęp 2018-05-25].
- ↑ Akira Andoh, Tomoyuki Tsujikawa, Yoshihide Fujiyama, Role of dietary fiber and short-chain fatty acids in the colon, „Current Pharmaceutical Design”, 9 (4), 2003, s. 347–358, ISSN 1381-6128, PMID: 12570825 [dostęp 2018-05-25].