Marian Przewłocki
generał brygady | |
Pełne imię i nazwisko |
Marian Roman Przewłocki |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1888 |
Data i miejsce śmierci |
20 grudnia 1966 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1909–1947 |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego |
Jednostki |
I Korpus Polski |
Stanowiska |
oficer sztabu korpusu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Marian Roman Przewłocki (ur. 15 lutego?/27 lutego 1888 w Kamieńcu Podolskim, zm. 20 grudnia 1966 w Penley) – generał brygady Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził ze szlacheckiej rodziny legitymującej się herbem Przestrzał. Był synem Mieczysława, ziemianina, pułkownika armii rosyjskiej, i Pauliny Trzeciakówny. Od 1909 roku, jako oficer, pełnił zawodową służbę w rosyjskiej kawalerii. W czasie I wojny światowej walczył na froncie niemieckim. W latach 1917–1918 był oficerem sztabu I Korpusu Polskiego w Rosji i szefem sztabu Dywizji Ułanów.
W Wojsku Polskim od 5 grudnia 1918 roku zajmował kolejno stanowiska: szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Łódź” (9–23 XII 1918), szefa sztabu Inspektoratu Jazdy, szefa sztabu Frontu Wołyńskiego (III 1919 – III 1920), dowódcy Dywizji Jazdy Wojsk Litwy Środkowej (I – IX 1921), dyrektora nauk Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu.
1 listopada 1924 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Doszkolenia. 15 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych. 16 grudnia 1925 został przeniesiony do 14 pułku Ułanów Jazłowieckich we Lwowie na stanowisko dowódcy pułku[1]. 14 kwietnia 1927 Prezydent RP mianował go na stanowisko dowódcy 3 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Wilnie[2][3][4]. 21 grudnia 1932 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go na stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 roku i 6. lokatą w korpusie generałów[5]. 12 maja 1937 objął dowództwo Kresowej Brygady Kawalerii. W sierpniu 1939 został dowódcą dyspozycyjnej Grupy Operacyjnej Kawalerii Nr 2.
Na tym stanowisku wziął udział w kampanii wrześniowej. W dniach 5–6 września 1939 był dowódcą przedmościa „Wyszogród”, w składzie Armii „Modlin”. Później przebywał w dowództwie Armii „Lublin”. Dostał się do niewoli sowieckiej, z której uciekł i przedostał się na Bliski Wschód do Palestyny, jako jedyny generał Wojska Polskiego. W marcu 1941 znalazł się w Ośrodku Zapasowym Brygady Strzelców Karpackich w Palestynie. W czerwcu 1943 został szefem sztabu Armii Polskiej na Wschodzie. Od czerwca 1944 do marca 1947 był dowódcą Bazy 2 Korpusu.
Po przybyciu 2 Korpusu do Wielkiej Brytanii został zdemobilizowany i osiadł w Londynie. Pracował jako magazynier i portier w firmie Continental Food Supply[6][7].
Zmarł w szpitalu w Penley[8]. Został pochowany na cmentarzu w Elmers End[8].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[9]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie, 1922[10])
- Złoty Krzyż Zasługi (29 kwietnia 1925)[11][9]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[12]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[12]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 132 z 16 grudnia 1925 roku, s. 720.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 125.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 327.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 494.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1932 roku, s. 467.
- ↑ Włodzimierz Nikitenko: Włóczędzy w generalskich mundurach. Historia.org.pl., 23 września 2014. [dostęp 2016-11-01]. (pol.).
- ↑ Piotr Stawecki, Generałowie polscy. Zarys portretu zbiorowego 1776–1945, Bellona Warszawa 2010, s.162.
- ↑ a b Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 1 (12), s. 96, Czerwiec 1967. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 139.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 14 kwietnia 1922 roku, s. 315.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 438 „za zasługi około organizacji armji”.
- ↑ a b Fotografia
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
- Dowódcy 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich
- Dowódcy Kresowej Brygady Kawalerii
- Dowódcy Wileńskiej Brygady Kawalerii
- Generałowie brygady II Rzeczypospolitej
- Generałowie brygady Polskich Sił Zbrojnych
- Jeńcy polscy – uciekinierzy z niewoli radzieckiej 1939–1941
- Ludzie urodzeni w Kamieńcu Podolskim
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie dowództwa Dywizji Ułanów
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie korpusów polskich w Rosji 1917–1918
- Pochówki w Londynie
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy – uczestnicy kampanii włoskiej 1943–1945
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Przewłoccy herbu Przestrzał
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1888
- Zmarli w 1966
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej