Mieczysław Chmielewski (prawnik)
Data i miejsce urodzenia |
30 września 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
14 lutego 1983 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość |
Polak |
Alma Mater |
Uniwersytet Poznański |
Stanowisko |
sędzia, adwokat |
Odznaczenia | |
Mieczysław Hieronim Chmielewski[1] (ur. 30 września 1898 w Gnieźnie[2], zm. 14 lutego 1983 w Londynie) – polski prawnik, działacz niepodległościowy, społeczny i gospodarczy, kapitan Wojska Polskiego, radca Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach w 1935 roku[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Piotra i Marii z Zakrzewskich. Uczęszczał do gimnazjum w Gnieźnie, gdzie wstąpił w szeregi konspiracyjnego Towarzystwa Tomasza Zana, a w latach 1915–1916 pełnił funkcję prezesa tej organizacji. Organizował grupy „Strzelca” oraz kierował w Gnieźnie Tajną Organizacją Niepodległościową. W 1916 powołany do wojska niemieckiego, w 1919 po uzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do WP. Uczestniczył w II i III powstaniu śląskim. Był jedną z głównych osób w Centrali Wychowania Fizycznego Górnego Śląska i zastępcą szefa sztabu Grupy Wschód. Podjął studia z prawa i ekonomii w Poznaniu i Berlinie. Dyplom magistra praw uzyskał na Uniwersytecie Poznańskim, a w 1925 zdał egzamin sędziowski i rozpoczął praktykę adwokacką w Poznaniu. Konsultant w dziedzinie prawa międzynarodowego i niemieckiego w latach 1926–1939. Sprawował funkcję prezesa Klubu Powstańców Śląskich oraz Okręgu Śląskiego Koła Adwokatów RP, a także członka Naczelnej Rady Adwokackiej. Był radcą prawnym Wspólnoty Interesów Górniczo-Hutniczych SA w Katowicach, prezesem zakładu Elektro SA. W latach 1937–1939 pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Okręgu Śląskiego ZHP[4]. W tym okresie, choć uważał się za piłsudczyka, to jednocześnie obok Michała Grażyńskiego, Bohdana Hulewicza, Mieczysława Palucha czy Ignacego Nowaka należał do przedstawicieli tzw. polskiej myśli zachodniej[5].
Aresztowany w 1941 i więziony przez sowietów. W chwili formowania Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR zgłosił swój akces i w stopniu kapitana został przydzielony do 8 pułk artylerii lekkiej (PSZ). Uczestnik kampanii włoskiej. Podczas pobytu na Bliskim Wschodzie w Tel Awiwie został przewodniczącym Komitetu Szkolnego i Koła Przyjaciół Harcerzy. W okresie 1942–1943 był członkiem Rady ZHP na Środkowym Wschodzie[6].
Po II wojnie pozostał na emigracji i zamieszkał w Londynie. Działał w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym, był sekretarzem zarządu, wydawcą, autorem tekstów i dystrybutorem biuletynu ośrodka. Pełnił także funkcję zastępcy prezesa Instytutu Wschodniego „Reduta”. Był współzałożycielem, wydawcą i przewodniczącym redakcji pisma Eastern Quaterly. Członek Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polski w Londynie[7], członek Głównej Komisji Skarbu Narodowego[8][9], wiceprzewodniczący Ligi Niepodległości, członek International Law Association, Instytutu Badania Spraw Narodowych, Związku Pisarzy na Obczyźnie, w którym był fundatorem licznych nagród literackich[10]. Pisywał dla prasy angielskiej.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 11 listopada 1936 „za zasługi na polu gospodarczym”[11]
- Krzyż Niepodległości 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[12][13]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 27 listopada 1929 „za zasługi na polu pracy społecznej, narodowej oraz nad przyłączeniem Górnego Śląska do Państwa Polskiego”[14]
- Krzyż Walecznych[15]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi[15]
15 listopada 1928 major Jan Józef Ludyga-Laskowski sporządził wniosek na odznaczenie Mieczysława Chmielewskiego Orderem Virtuti Militari za działalność w trakcie plebiscytu i III powstaniu śląskim, lecz nie został on rozpoznany[16].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Cech ślusarski i puszkarski w Warszawie w XVIII-ym Wieku Warszawa 1927 Drukarnia Zrzeszenia Samorządów Powiatowych w Warszawie.
- Argumenty pisane krwią (1931).
- Ku nowym kresom zachodnim (wyd. Komisja Wydawnictw Ośrodka Oficerskiego – Tel Awiw (1943), pod pseudonimem Mieczysław Grzymała.
- The problem of compensation for victims of national persecution (Londyn 1958).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Baza osób polskich - polnische Personendatenbank.[dostęp 2015-03-16]
- ↑ Okruszek Krakowa nad Rawą - Jednym z takich stałych gości był notariusz Mieczysław Chmielewski , urodzony w 1898 roku w Gnieźnie prawnik s. 6. Gazeta Wyborcza-Katowice nr 286 z 07/12/2012.[dostęp 2015-03-19]
- ↑ Monitor Polski z 1935 r. Nr 071, poz. 100.
- ↑ Sprawozdanie Zarządu Oddziału Śląskiego ZHP za rok 1937, s. 3–4.
- ↑ Polska myśl zachodnia XIX i XX wieku s. 115. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa.[dostęp 2015-03-17]
- ↑ Sprawozdanie Związku Harcerstwa Polskiego na Wschodzie za czas od 19 lipca 1942 do 31 grudnia 1943, „Skaut” 1944, nr 23, s. 174–175.
- ↑ Protokół Posiedzenia Rady Narodowej RP w Londynie 18 stycznia 1973. Józef Piłsudski Institute of America. [dostęp 2015-03-16]
- ↑ Oświadczenie Głównej Komisji Skarbu Narodowego- wrzesień 1975. Józef Piłsudski Institute of America. [dostęp 2015-03-19]
- ↑ Wpływy Skarbu Narodowego- wrzesień 1975. Józef Piłsudski Institute of America. [dostęp 2015-03-19]
- ↑ Biogramy laureatów nagród literackich. Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie.[dostęp 2015-03-19]
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-19].
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630.
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 99. [dostęp 2021-01-15].
- ↑ Mieczysław Chmielewski. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.83-7956 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-19].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej, Bogdan Hojdis (red.), Gniezno: Towarzystwo Miłośników Gniezna, 2011, ISBN 978-83-932928-0-6, OCLC 804436952 .
- Członkowie Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach (II Rzeczpospolita)
- Członkowie V Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej
- Członkowie Towarzystwa Tomasza Zana
- Członkowie Związku Patriotycznego
- Kapitanowie piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Ludzie urodzeni w Gnieźnie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR 1941–1942
- Polacy – uczestnicy kampanii włoskiej 1943–1945
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie radzieckich więzień
- Polscy działacze emigracyjni
- Polscy prawnicy
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Urodzeni w 1898
- Zmarli w 1983