Mundur codzienny wz. 1919

Mundur codzienny wz. 1919 – odmiana munduru polowego Wojska Polskiego II RP.

Przepis Ubioru Polowego Wojsk Polskich z roku 1919 ustalał: „aż do czasu wprowadzenia ubioru wielkiego (służbowego), względnie paradnego, ubiór polowy może być stosowany jako ubiór bojowy, garnizonowy, służbowy, salonowy i codzienny”^[1].

Zastosowanie

Ubiór codzienny stosowano^[1]:

we wszystkich wypadkach życia codziennego
podczas zajęć biurowych
gdy nie był wskazany inny strój

Elementy umundurowania

Oficerowie^[2]^[3]:

kurtka
sznury naramienne – generałowie i oficerowie sztabu generalnego, adiutanci wszelkich dowództw i żandarmeria.
spodnie długie ze strzemiączkami lub krótkie według uznania żołnierza
trzewiki sznurowane, względnie gładkie
owijacze – mogli je nosić także wszyscy oficerowie
sztylpy, względnie buty długie - dla wszystkich oficerów
ostrogi przypinane lub przybijane obowiązują, komu się należały^[a]
oficerski pas połowy - nie obowiązywał
rapcie, względnie żabka do szabli lub bagnetu - rapcie pod mundurem, względnie żabka na pasie polowym.
szabla, względnie bagnet^[b] – szabla na rapciach lub na żabce^[c]
temblak oficerski
czapka
furażerka – dozwolona tylko w podróży w wagonach kolejowych
rękawiczki brązowe – nie obowiązywały
płaszcz polowy - w rękawy lub bez płaszcza; dozwolony pas z tego samego materiału. Przy noszeniu bagnetu pas obowiązkowo na płaszczu.
płaszcz od deszczu - na kurtce, względnie na płaszczu polowym, włożonym w rękawy.

Szeregowi^[4]^[d]:

kurtka i spodnie
płaszcz dowolnie w rękawy lub bez płaszcza
furażerka – przy ćwiczeniach gimnastycznych oraz robotach w koszarach, stajniach i warsztatach; w podróży dozwolona tylko w wagonie kolejowym
ostrogi przypinane - komu się należą
pas główny z żabką przy płaszczu włożonym w rękawy – zawsze na płaszczu ^[e]
szabla lub bagnet - szabla komu się należy, na rapciach

Uwagi

↑ przy owijaczach tylko przybijane, lub bez ostróg^[3].
↑ pochwa czerniona lub błyszcząca^[3].
↑ przy rapciach żabki nie noszono^[3].
↑ W tym sierżanci (wachmistrze) sztabowi, podchorążowie, sierżanci (wachmistrze) liniowi, plutonowi, kaprale, starsi szeregowcy i szeregowcy^[3].
↑ do czasu wprowadzenia żabki przepisowej^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 22.
↑ Żygulski (jun.) i Wielecki 1988 ↓, s. 117.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 24.
↑ Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 27.

Bibliografia

Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy 1918–1939. Warszawa: „Bellona” Spółka Akcyjna, 2016. ISBN 978-83-11-14175-9.
Zdzisław Żygulski (jun.), Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. ISBN 83-03-01483-8.
Przepis ubioru polowego Wojsk Polskich. Warszawa: Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1919.

[4] rzy owijaczach tylko przybijane, lub bez ostróg^[3].

[5] wa czerniona lub błyszcząca^[3].

[6] rzy rapciach żabki nie noszono^[3].

[8] W tym sierżanci (wachmistrze) sztabowi, podchorążowie, sierżanci (wachmistrze) liniowi, plutonowi, kaprale, starsi szeregowcy i szeregowcy^[3].

[9] zasu wprowadzenia żabki przepisowej^[3].

[CITEREFPrzepisy_ubiorcze191922-1] Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 22.

[CITEREFŻygulski_(jun.)Wielecki1988117-2] Żygulski (jun.) i Wielecki 1988 ↓, s. 117.

[CITEREFPrzepisy_ubiorcze191924-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 24.

[CITEREFPrzepisy_ubiorcze191927-7] Przepisy ubiorcze 1919 ↓, s. 27.

[1]

[2]

[3]

[a]

[b]

[c]

[4]

[d]

[e]

Mundury	Legionów Polskich we Włoszech Armii Księstwa Warszawskiego Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego Wojska Polskiego II RP Polskich Sił Zbrojnych ludowego Wojska Polskiego Marynarki Wojennej
Ubiory	wieczorowy wyjściowy WL wyjściowy SP wyjściowy MW galowy WL galowy SP galowy MW służbowy ŻW ćwiczebny MW polowy wz.2010 specjalny lotnika i personelu lotniczego specjalny czołgisty garnizonowy PSZ garnizonowo-służbowy PSZ bojowy wz.1919 codzienny wz.1919 garnizonowy wz.1919 salonowy wz. 1919 służbowy wz.1919 polowy „moro” pustynny
Nakrycia głowy	Berety w WP Beret wz. 37 Bermyca Bikorn Czako Czapka garnizonowa Furażerki w WP Giwer Kaszkiet Kapelusz damski Kapelusz huculski Kapelusz podhalański Kapelusz polowy Maciejówka Uszanka Rogatywka Rogatywka wz. 1919 Rogatywka wz. 37 Rogatywka wz. 1938
Spodnie	Czechczery Szasery
Kurtki i płaszcze	Dolman Mentyk Wołoszka Bechatka (Panterka) Płaszcz polowy wz.1919 Kurtka Denisona Moleskin Kombinezon
Obuwie	Oficerki Opinacze Trzewiki wz. 919/MON
Sznury	Sznury naramienne Norweski sznur naramienny Sznur strzelecki Akselbant Etyszkiet

Rodowód	Polska Siła Zbrojna Armia Polska we Francji Armia Wielkopolska Legiony Polskie Samoobrona Litwy i Białorusi Wojsko Litwy Środkowej Wojsko Polskie na Wschodzie
Naczelne władze wojskowe	Naczelnik Państwa (1918–1922) Prezydent RP (1922–1939) Naczelne Dowództwo WP Ministerstwo Spraw Wojskowych Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych Sztab Generalny (Główny) Kwatera Główna Naczelnego Wodza
Rodzaje sił zbrojnych	Wojsko Marynarka Wojenna
Formacje	Wojska Wartownicze i Etapowe (1919–1921) Korpus Ochrony Pogranicza (1924–1939) Obrona Narodowa (1937–1939)
Bronie	Piechota Kawaleria Artyleria Bronie pancerne (1937–1939) Lotnictwo Saperzy Wojska Kolejowe (do 1928) Wojska Samochodowe (do 1937) Tabory Żandarmeria
Służby	duszpasterska geograficzna intendentury inżynieryjno-saperska kolejowa remontu sprawiedliwości zdrowia weterynarii uzbrojenia lotnictwa żeglugi śródlądowej łączności etapowa jeniecka poborowa
WP w 1939	OdeB pokojowe Plan mob. „W” Mobilizacja OdeB wojenne Kampania wrześniowa Plan „Zachód” Plan „Wschód”
Inne	Bunt Żeligowskiego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego Centrum Wyszkolenia Saperów Centrum Wyszkolenia Łączności Centrum Wyszkolenia Żandarmerii Centrum Wyższych Studiów Wojskowych Fundusz Obrony Narodowej Główny Urząd Zaopatrywania Armii Instytut Wojskowo-Techniczny Oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Oficerska Szkoła Topografów Placówki dyplomatyczne Wojska Polskiego II RP Rada Wojenna Rada Wojskowa Wojna polsko-bolszewicka Wojskowa Komisja Ustawodawcza Wyższa Szkoła Wojenna