Portal:Litwa, Łotwa i Estonia
Litwa, Łotwa i Estonia w polskojęzycznej Wikipedii
Ta strona to portal dla zainteresowanych geografią, historią, kulturą i gospodarką Litwy, Łotwy i Estonii, państw położonych w północno-wschodniej Europie, bliskich sobie nie tylko geograficznie, ale również historycznie i kulturowo. Łotwa i Estonia powstały, jako niepodległe kraje, po I Wojnie Światowej, Litwa istniała już w średniowieczu. Kraje te następnie utraciły niepodległość i odzyskały ją w latach 1990–1991 i jako młode republiki szybko wkroczyły na arenę europejską, czego dowodem było ich przystąpienie do Unii Europejskiej i NATO w 2004 roku. Historia Litwy, Łotwy i Estonii to historia trudnej zależności od potężniejszych sąsiadów, która zakończyła się w końcu XX wieku. Kraje bałtyckie to ogromne bogactwo ludzkie i przyrodnicze, to również region prężnie rozwijający się gospodarczo i nieodłącznie związany z Morzem Bałtyckim, od którego wziął swoją nazwę. Litwa, Łotwa i Estonia są licznie odwiedzane przez turystów. Do najważniejszych ośrodków turystyki należą chociażby stare metropolie Wilno, Kowno, Ryga czy Tallinn, jak i miejscowości nadmorskie, takie jak Połąga czy Jurmała.
Wyróżniony artykuł
Monaster Świętego Ducha w Wilnie lub Monaster Zesłania Ducha Świętego w Wilnie – prawosławny klasztor w Wilnie działający nieprzerwanie od 1609. W I Rzeczypospolitej jeden z ważniejszych ośrodków prawosławia. Po przyłączeniu Wileńszczyzny do Imperium Rosyjskiego monaster II, a następnie I rangi, od 1845 siedziba biskupów wileńskich i litewskich. Legalnie działający w granicach II Rzeczypospolitej od 1924, dotychczasowe funkcje pełnił bez przeszkód również po znalezieniu się Wilna w granicach ZSRR. Jego cerkiew, pod tym samym wezwaniem co cały monaster, jest miejscem szczególnej czci świętych męczenników wileńskich – Jana, Antoniego i Eustachego, których relikwie przechowywane są w głównej nawie świątyni.
Dobra ilustracja
Historia krajów bałtyckich
Średniowiecze:
- Jaćwingowie | Prusowie | Kurowie | Zakon kawalerów mieczowych | Krustpilis | Inflanty | Wielkie Księstwo Litewskie | Mendog | Giedymin | Jagiełło | Świdrygiełło | Witold Wielki | Unia w Krewie
Czasy nowożytne:
- Księstwo Kurlandii i Semigalii | Gotthard Kettler | Jakub Kettler | Erenst Jan Biron | Rzeczpospolita Obojga Narodów | Mikołaj Radziwiłł Czarny | Bitwa pod Kircholmem | II wojna północna | III wojna północna | Pokój w Nystad | Powstanie listopadowe
Odrodzenie narodowe:
- Młodołotysze | Taryba | Litwa Środkowa | Liwowie | Strzelcy łotewscy | Kārlis Ulmanis | Mendog II | Augustinas Voldemaras | Antanas Smetona | Okręg Kłajpedy | Traktat w Tartu | Konstantin Päts
Czasy sowieckie:
- Litewska SRR | Łotewska SRR | Estońska SRR | Władze Estonii na emigracji | Władze Łotwy na emigracji | Loreta Asanavičiūtė | Romas Kalanta
Współczesność:
Wskazówki dla edytujących
Ogólnie:
- Zapraszam wszystkich zainteresowanych do współpracy.
Czy wiesz że...?
Czy wiesz, że...
- ... wyspa Sarema posiada własną, chociaż nienależącą do FIFA, reprezentację piłkarską?
- ... Liwowie to naród spokrewniony blisko z Estończykami, zamieszkujący tereny Kurlandii na Łotwie?
- ... niedaleko miasta Szawle znajduje się Góra Krzyży, na której wierni postawili już około 50 tys. krzyży?
Geografia Litwy
Geografia fizyczna i krainy historyczne:
- Nizina Środkowolitewska | Nizina Nadmorska | Pojezierze Żmudzkie | Pojezierze Wileńskie | Józefowa Góra | Niemen | Wilia | Dryświaty | Mierzeja Kurońska | Zalew Kuroński | Auksztota | Dzukia | Żmudź
Podział administracyjny i miasta:
Geografia Łotwy
Geografia fizyczna i krainy historyczne:
- Zatoka Ryska | Gaizinkalns | Kurlandia | Semigalia | Łatgalia | Liwonia | Dźwina | Gauja | Venta | Lelupa | Park Narodowy Gauja|
Podział administracyjny i miasta:
Geografia Estonii
Geografia fizyczna:
- Suur Munamägi | Narwa | Parnawa | Pejpus | Võrtsjärv | Hiuma | Sarema | Muhu | Vormsi | Zatoka Fińska
Podział administracyjny i miasta:
- Podział administracyjny Estonii | Prowincja Harju | Tallinn | Narwa | Kohtla-Järve | Parnawa | Tartu | Jõhvi | Otepää | Võru
Kultura i sport w w krajach bałtyckich
Muzyka:
- Mikalojus Čiurlionis | Gidons Krēmers | Vincas Kudirka | LT United | Jānis Cimze | Mariss Jansons | Imants Kalniņš | Intars Busulis | 4Fun | Brainstorm | Skyforger | Forgotten Sunrise | Kulgrinda | Metsatöll | Obtest | J.M.K.E. | Vanilla Ninja | Urban Symphony | Žalvarinis | Juhan Aavik | Evald Aaw | Arvo Pärt | Eduard Tubin | Erkki-Sven Tüür
Kino i teatr:
- Gintarė Latvėnaitė | Bruno O'Ya | Mati Unt | Vija Artmane | Vilis Lapenieks | Janis Putnins | Juhan Viiding | Jüri Järvet | Kaljo Kiisk | Arvo Kruusement | Mart Sander | Antanas Račiūnas | Vytautas Mikalauskas | Adolfas Večerskis
Języki:
Literatura
- Literatura estońska | Język estoński | Język võro | Język liwski | Nagroda im. Friedeberta Tuglasa | Kalevipoeg | Noor-Eesti | Cztery wezwania z przyczyny świętego Jerzego | Tõde ja õigus | Aimée Beekman | August Gailit | Friedrich Reinhold Kreutzwald | Jaan Kross | Paul Kuusberg | Juhan Liiv | Kristjan Jaak Peterson | Friedebert Tuglas | Vaino Vahing
- literatura litewska | Pory roku (poemat) | Młyn Bałtaragisa | Lazdynų Pelėda | Litewsko-polskie stosunki literackie | Antoni Baranowski | Kristijonas Donelaitis | Jurgis Kunčinas | Vincas Kudirka | Maironis | Eduardas Mieželaitis
- Literatura łotewska | Laczplesis | Ave, sol! | Daina | Młodołotysze | Aspazija | Rainis | Alberts Bels | Andrejs Pumpurs
Numizmatyka i falerystyka:
- Marka estońska | Korona estońska | Lit litewski | Rubel łotewski | Łat łotewski | Penni | Order Trzech Gwiazd | Order Westharda | Krzyż Uznania | Odznaczenia Łotewskiego Czerwonego Krzyża | Order Pogromcy Niedźwiedzia | Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
Sport:
- Stasys Girenas | Steponas Darius | Tomas Jasiulonis | Virgilijus Alekna | Algimantas Liubinskas | Žydrūnas Savickas | Aivaras Kiaušas | Aidas Preiksaitis | Deividas Šemberas | FBK Kowno | Metalurgs Lipawa | Skonto Ryga | Juris Latiss | Staņislavs Olijars | Sandis Ozoliņš | Aleksandrs Starkovs | Łarysa Sawczenko-Neiland | Aleksiej Szyrow | Siergiej Żołtok | Māris Verpakovskis | Paul Keres | Markko Märtin | Kristina Šmigun | Erki Nool | Mart Poom
Pozostałe portale na polskiej Wikipedii
|