Zygmunt Glinicki

Zygmunt Glinicki

Data i miejsce urodzenia	9 kwietnia 1898 Warszawa
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Narodowość	polska
Alma Mater	Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztuki	malarstwo, grafika
Odznaczenia

Plakat Praca dla Polski – Polska dla pracy – proj. Zygmunt Glinicki, 1930

Plakat Linia Polono Palestieanǎ
– proj. Zygmunt Glinicki, 1934

Zygmunt Glinicki (ur. 9 kwietnia 1898 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski artysta malarz, grafik, działacz niepodległościowy, porucznik kawalerii rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 9 kwietnia 1898 w Warszawie, w rodzinie Andrzeja i Anieli z Ichnatowskich.

Był członkiem „Zarzewia”, Polskich Drużyn Strzeleckich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Po powołaniu Wojska Polskiego w 1918 został wcielony do 1 pułku szwoleżerów, w szeregach którego walczył na froncie wojny polsko-bolszewickiej. W 1920 dostał się do niewoli sowieckiej. Po zakończeniu wojny został przeniesiony do rezerwy w stopniu podchorążego. 7 lipca 1926 prezydent RP mianował go podporucznikiem w rezerwie ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 302. lokatą w korpusie oficerów kawalerii, a minister spraw wojskowych wcielił do 19 pułku ułanów w Ostrogu.

W 1925 ukończył rozpoczęte wcześniej studia w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Później współpracował z szeregiem wydawnictw, m.in. Towarzystwem Wydawniczym „Ignis”, projektując ilustracje i okładki książek. Zajmował się również malarstwem, tworzył także plakaty, przede wszystkim reklamowe.

W 1929 odbył ćwiczenia w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu, a w 1931 w 9 pułku strzelców konnych w Grajewie. Później, w tym samym stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów taborowych i przydzielony w rezerwie do Kadry 1 dywizjonu taborów w Warszawie.

W 1933 stał się członkiem założycielem Koła Artystów Grafików Reklamowych (KAGR). W stowarzyszeniu udzielał się do końca jego istnienia w 1939.

Przed wybuchem II wojny światowej pracował w pałacu w Wilanowie. Zajmował się restauracją eksponatów i wnętrz.

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, przebywał we Lwowie, do którego niewiele wcześniej przyjechał z Warszawy z Józefem Szperberem, towarzyszem broni i tak jak on – malarzem. Tam został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD i dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez oprawców z NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 652.

Życie prywatne

Był drugim mężem Estonki Ilse z d. Strobl (1900–1949). Pierwszy – nazwiskiem Barszcz – z którym się rozwiodła, służył w korpusie dyplomatycznym.

Twórczość

Malarstwo

• Martwa natura z cytryną, 1924
• Marszałek Polski Edward Śmigły Rydz – 18 marca 1937
• Fara w Kazimierzu, 1937
• Jesień w Kazimierzu, 1937
• Martwa natura, 1938

Plakaty

• Warszawo, zapraszamy Cię na bal kostiumowy, 1927
• Lista no 1 – Siewca prawdy i sprawiedliwości społecznej – Józef Piłsudski rzuca rodne ziarno wielkiej i bogatej przyszłości, 1928
• Siewca prawdy i sprawiedliwości społecznej – Józef Piłsudski rzuca rodne ziarno wielkiej i bogatej przyszłości – On z narodem, naród z nim, 1928
• Praca dla Polski – Polska dla pracy, 1930
• XI Internationale Ostmesse – Lwów, Polen, 1931
• Современное полъское искусство – Третъяковская Галлерея, Москва 1933 (Współczesna sztuka polska – Galeria Tretiakowska, Moskwa 1933), 1933
• Marokko, Wyspy Kanaryjskie, Madeira – Wycieczka wiosenna – Linja Gdynia–Ameryka, 1934
• Letnie wycieczki morskie 1934 – Linja Gdynia–Ameryka, 1934
• Linia Polono Palestieanǎ, 1934
• Constanza–Jaffa–Haifa–Piraeus–Istanbul–Constabza – Polish Palestine Line
• Słonecznym szlakiem do Ziemi Świętej Grecji Turcji – Polskie Transatlantyckie Towarzystwo Okrętowe S.A. – Linja Polsko-Palestyńska

Opracowania graficzne książek i czasopism

• Kobieta nowoczesna we wszystkich okresach jej życia, aut. Julja Świtalska, wyd. Towarzystwo Wydawnicze „Bluszcz”, 1927
• „Strzelec” (okładka), nr 31, 1934 – organ Związku Strzeleckiego, wydanie specjalne z okazji 20. rocznicy powstania Pierwszej Kompanii Kadrowej
• Pod Znakiem Marii (okładka), nr 9, Zakopane, 1939 – miesięcznik Sodalicyj Mariańskich uczniów szkół średnich w Polsce

Ekslibrisy

• Ex-libris Edwarda Rydza-Śmigłego , 1937

Druki akcydensowe

• Letnie wycieczki morskie 1933 – katalog informacyjno-reklamowy Linii Gdynia–Ameryka, 1933

Ordery i odznaczenia

• Medal Niepodległości – 22 kwietnia 1938, „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”

Upamiętnienie

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939.
• Linia Polono Palestieanǎ, Artvee
• Rudzińska W., 1975: Glinicki Zygmunt. W: Maurin-Białostocka J. i in.: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, tom II. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Polska Akademia Nauk, Instytut Sztuki, str. 358, 359.

Linki zewnętrzne

• Linia Polono Palestieanǎ, Google Arts & Culture