İçeriğe atla

Kithara

Vikipedi, özgür ansiklopedi
15.25, 26 Şubat 2023 tarihinde SpdyBot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 29320804 numaralı sürüm (top: Bot: genel dz. ve madde bakımı (hata bildir))
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)

Kithara (Yunanca: κιθάρα), Bu gün modern Yunancada klasik gitar'ı da tanımlayan telli, antik bir Yunan çalgısı. Kutlamalarda, özellikle de tanrı Apollon şerefine düzenlenen kült törenlerinde çalınmak için tercih edilen seçkin bir enstrümandı. Her ne kadar Lir ile benzer olduğu düşünülse de Lir daha küçük ve ayaksızdır.

Kithara'lı Apollon Heykeli, (Pergamon Müzesi, Berlin)
Kithara çalan Apollon Fresk'i, Palatin Antiquarium, Roma, M.S. 50 civarı
Kithara çalan Müz

Kithara beş-on iki arası telli bir çalgı olup gelişimini MÖ 8. yüzyıl/MÖ 7. yüzyıl arasında genellikle dört telli bir çalgı olan Phorminx (φόρμιγξ)'e borçludur. Her iki enstruman da tanrı Apollon'a atfedilir. Ana parça ahşaptan bir el işi ses kutusudur. Ön tarafı düz arkası ise kubbelidir (sikkelerde ve heykellerde) ve alt tarafı düz biter. Ses gövdesinin her iki tarafından kıvrılarak oval bir şekilde yükselen iki adet kol birbirlerine paralel olarak biterler. Bu haliyle enstruman baş aşağı duran büyük bir Omega'ya (Ω) benzer. Bir boyunduruk, iki paralel kolu birbirine bağlar ve aynı zamanda teller için bir kiriş işlevi görür. Teller bu parçadan çıkarak V-formunda ses gövdesinin üzerinden geçer ve bir köprü üzerinden tel tutucuya ulaşarak enstrumanın altından sona erer.

Dirsekler gergin ve avuç içi içeriye doğru eğik olduğu halde sağ elle tutulan bir pena (fildişi, ahşap ya da metal) ile çalınırdı ve bu sırada sol elin dik parmakları ile teller çekilirdi.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyatta kithara

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • M. L. West: Antik Yunan Müziği , Oxford 1992.
  • J. G. Landels: Antik Yunan ve Roma'da müzik, London ve New York, 1999.
  • S. Hagel / Ch. Harrauer (Hrsg.): Etkinlikte Antik Yunan Müziği, Viyana 2005.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]