Bernie Ecclestone
Bernie Ecclestone | |
|---|---|
.jpg) Ecclestone, 2012 Bahreyn Grand Prix'te | |
| Doğum | Bernard Charles Ecclestone 28 Ekim 1930 St Peter South Elmham, Suffolk, İngiltere |
| Meslek | İş insanı |
| Etkin yıllar | 1950–günümüz |
| Çocuk(lar) | 4 |
Bernard Charles Bernie Ecclestone (doğumu 28 Ekim 1930, İngiltere) Formula 1 eski başkanı ve eski CEO'sudur.
Formula 1 grup şirketlerinin bir üst şirketi olan Alpha Prema'da kendi hisselerine sahiptir. Bu sebepten genellikle Formula 1'in birincil otoritesi olarak düşünülür. Tabloid gazetelerde yaygın şekilde F1'in patronu olarak adlandırılır. Spor ile olan erken ilişkisi bir rakip ve daha sonra sürücüler Stuart Lewis-Evans ve Jochen Rindt'in menajeri olarak olmuştur. 1972'de 15 yıl yöneteceği Brabham takımını satın almıştır. Bir takım sahibi olarak, Formula 1 kurucular birliği(Formula One Constructors Association)'nin bir üyesi olmuştur. 1970'lerdeki televizyon hakları satışındaki öncülüğünden kaynaklanan bu spor üzerindeki kontrolü, çokça malidir fakat Concorde Antlaşması terimleri altında o ve onun şirketleri aynı zamanda her bir Formula 1 yarışını yönetir, düzenler ve lojistiğiyle ilgilenir. Ecclestone 1958 sezonu sırasında iki Grand prix'de yarışma teşebbüsünde bulunmuştur fakat ikisinde de sıralama turlarını geçememiştir.
Motor sporları kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Ecclestone Bungay, Suffolk'un 3 mil kuzeyindeki küçük bir köy olan St. Peter South Elmham'da doğmuştur. Kısa bir süre sonra ailesi şimdi Büyük Londra'nın bir parçası olan Bexleyheath Kent'e taşındı ve Ecclestone 16 yaşında yerel gaz işlerinde çalışmak için okulu bıraktı ve motosiklet hobisi ile ilgilenmeye başladı. II. Dünya Savaşı'nın bitiminden hemen sonra motosiklet yedek parçası sektörüne girdi ve Fred Compton ile Compton&Ecclestone motosiklet satıcılığı acentesini kurdu. İlk yarış deneyimini 500 cc'lik Formula 3 serilerinde yaşadı, birkaç yarışta sürdü ve 1951'de Brands Hatch pistinde yaptığı kaza sonucu -ki aracı pistin hemen dışındaki otoparka kadar uçtu- sürücülüğü bıraktı.
Takım sahipliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Geçirdiği kazadan sonra, Ecclestone yarışı, emlak ve kredi sektöründe karlı yatırımlar yapmak için ve Weekend Car Auctions şirketini yönetmek için, geçici olarak yarışı bıraktı. Yarışlara 1957'de sürücü Stuart Lewis-Evans'ın menajeri olarak geri döndü ve sürücüleri içinde Lewis-Evans'ın, Roy Salvadori'nin, Archie Scott Brown'ın ve Ivor Bueb'in bulunduğu F1 Connaught takımını satın aldı. Ecclestone, 1958'de Monaco Grand Prix'inde başarısız bir şekilde yarışmayı denedi.
Vanwall takımına geçtiğinde Lewis-Evans'ın menajerliğini yapmaya devam etti; Salvadori'de Cooper takımının menajerliğini yapıyordu. Lewis-Evans, Fas Grand Prix'nde motoru patlaması sebebiyle ciddi şekilde yandı ve altı gün sonra öldü. Ecclestone büyük bir şoka uğramıştı ve yarışlardan bir kez daha emekli oldu.
Bununla birlikte, Salvadori ile olan arkadaşlığı kısa zaman sonra sürücü Jochen Rindt'in menajeri olmasını ve Rindt'in Formula 2 takımı Lotus'un (diğer sürücüsü Graham Hill'dir) ortağı olmasını sağladı. Rindt, 1970'teki dünya şampiyonluğu yolunda, Autodromo Nazionale Monza pistinde geçirdiği kazada öldü, yine de ölümünden sonra şampiyon ilan edildi.
1972'de Ecclestone, Brabham takımını Ron Tauranac'dan aldı ve Frank Williams, Colin Chapman, Teddy Mayer, Ken Tyrrell ve Max Mosley ile Formula 1 Kurucular Birliği'ni (Formula One Constructor Association) kurarak, on yıllar sürecek olan takım desteğine başladı. Burada devamlı televizyon hakları meselesini meydana çıkardı..
Brabham
[değiştir | kaynağı değiştir]1971 sezonu sırasında Ecclestone, Brabham takımının sahibi olan ve uygun bir ortak arayan Ron Tauranac ile yakınlaştı. Ecclestone, Tauranac'ın sonunda kabul edeceği 100.000 £’luk bir teklifi tüm takım için yaptı. Avustralyalı ise dizaynır ve şirket yöneticisi olarak kaldı.[1]
Ecclestone da Tauranac da dominant kişiliklerdi ve Avustralyalı Brabham’ı 1972 sezonunda bıraktı. 1972’de Ecclestone takımı kendi Formula bir takımı vizyonuna uydurmak için şekillendirmesi sırasında takım başarılıydı. Jack Brabham ve Tauranac tarafından kurulan oldukça başarılı araba üretme işini bıraktı-sebebini Formula 1’de ön sıralarda rekabet etmek için tüm kaynaklarınızı ona yoğunlaştırmalısınız diye açıklıyor. 1973 Formula 1 sezonu için, Ecclestone Gordon Murray’i şef tasarımcılığa getirdi. Genç Güney Afrikalı üçgen kesitli BT42’yi üretti, Ford motorlu ve üçgen kesitli araçlar daha sonra 1974 ve 1975'te birçok zafer kazandı.
Murray’in çevik Ford motorlu araçlarının yükselen başarısına rağmen, Eccclestone Alfa Romeo ile, güçlü fakat ağır flat-12 motorlarını 1976 sezonundan itibaren kullanmak için, bir anlaşma imzaladı.Bu finansal olarak yaralı olsa da, yeni BT45’ler güvenilmezdi ve Alfa motorları onları aşırı derecede ağır hale getirdi. Ecclestone, 1978 sezonunda; iki kere dünya şampiyonu olmuş ve Murray’in sıra dışı BT46 tasarımından etkilenmiş olan Avustralyalı Niki Lauda ile sözleşme imzalayınca, yeniden iki yarış kazanana kadar 1976 ve 1977 Formula Bir sezonları’nda takımı Brabham yeniden geriye düştü.
Brabham-Alfa çağı 1979’da, takımın uyanık genç Brezilyalı Nelson Piquet ile ilk sezonunda, Alfa Romeo kendi Formula Bir arabasını bu sezonda denemeye başladığında sona erdi. Bu Ecclestone’un Cosworth DFV motorlarına dönmesini sağladı-tasarımcısı bu hareketi “tatil yapmak gibi” diye tanımlamıştır.
Brabham 1981 yazında turbo BMW motorlu arabasını denedi ve 1982 sezonunda turbo şarjlı dört silindirli BMW M10 BMW Sauber motorlu BT50 aracı kullanıldı. Brabham sezonun başında, güvenilirlik ve sürülebilirlik konuları BMW ve teknik ortağı Robert Bosch Gmbh tarafından çözülen BT49'u kullanmaya devam etti. Ecclestone ve BMW, turbo araçları 1982 Kanada Grand Prix'inde tam zamanında ilk birinciliğini almadan önce ayrılmaya çok yaklaşmışlardı fakat ortaklık 1983'te ilk turbo güçlü şampiyonluğu aldı.
Takım 1985'e kadar bir rakip olmaya devam etti.1985'in sonunda, Ecclestone ve takımıyla yakın ve uzun soluklu bir ilişki kuran Nelson Piquet yedi yılın sonunda ayrıldı.Ecclestone'un vermeye istekli olduğu paradan memnun kalmadı ve daha sonra üçüncü şampiyonluğunu kazanacağı Williams F1 takımına gitti.İzleyen yıl, 1973'ten beri 22 GP kazanan arabaları tasarlayan, Murray Mclaren'e katımak için Brabham'ı bıraktı. Brabham, sadece sekiz puan alabildiği 1987 sezonu sonuna kadar Ecclestone'un liderliğinde devam etti. BMW 1987 sezonundan sonra Formula 1 den çekildi. Ecclestone, bu sırada, FISA ve FOCA (Formula One Constructor's Association)’da, özellikle televizyon hakları konusunda, artan yoğunlukta rol alıyordu. Ron Tauranac’dan 1971’in sonunda yaklaşık 120000$’a aldığı takımı en sonunda İsviçreli iş adamı Joachim Luhti’ye $5 million’u aşkın bir paraya sattı.
FISA-FOCA Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ecclestone 1978’de yasal danışmanı Mosley ile birlikte FOCA’nın başına geçti ve birlikte FIA ve Jean-Marie Balestre ile, Ecclestone’un ünlü darbesi esnasında doruğa çıkan, Grand Prixler için FOCA’nın televizyon haklarını müzakere etme hakkını saklı tutma ile ilgili çeşitli yasal konuları sonuca bağladılar. Bu amaçla Ecclestone televizyon gelirlerinin %47’sini takımlara, %30’unu FIA’ya ve %23’ünü FOPA’ya (örneğin Ecclestone kendisi) veren, Formula Bir Promosyonlar ve İdare’yi (Formula One Promotions and Administration) kurdu; bunun karşılığında FOPA’da ödül parasını koydu-“gran prix” Fransızcada büyük ödül anlamındadır.
Televizyon hakları 1990'ların sonunda Ecclestone'un şirketleri, takımlar ve şirketler arasında paylaştırıldı fakat Ecclestone 1997'de Concorde Antlaşması'nı sonuçlandırdığında yeniden en tepeye oturdu: yıllık ödemelerin karşılığında, TV haklarını korudu.Çeşitli takımlarla olan bu antlaşmanın süresi 2007'nin son günü dolacaktır ve FIA ile olanı da 2012'nin son günü dolacaktır.
Son yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]1999 yılında geçirdiği kalp ameliyatı ve üçlü koroner bypass'a rağmen, Ecclestone kendi işi ile ilgili her zaman olduğu kadar enerjik.1990'ların sonunda SLEC Holding'teki (çeşitli F1 yönetim şirketlerinin sahibi) hisselerini %25'e düşürdü, yine de azınlıktaki hisselerine rağmen şirketlerin tüm kontrolünü enlide tutuyor.
1999'da, Terry Lovell Ecclestone'un bir biyografisini yayınladı; “Bernie’nin Oyunu:Bernie Ecclestone’un Formula Bir Dünyası”' (ISBN 1-84358-086-1).
Nisan 2000'de Ecclestone International Sportsworld Communicators(ISC)’ı David Richards’a sattı; ISC Dünya Ralli Şampiyonası’nın ticari haklarına sahiptir.
Ecclestone 2004 ekiminde, British Raxing Driver’s Club(İngiliz Yarış Sürücüleri Kulübü) başkanı Jackie Stewart ile British Grand Prix’inin geleceği ile ilgili konularda uzlaşamadıklarında; çünkü yarış 2005 geçici sezon takviminden çıkarılacaktı, ciddi şekilde eleştirildi.Bununla beraber, 10 takımın başı buluştuğunda ve, ayın ilerleyen günlerinde, ciddi maliyet azaltmalarında anlaştıklarında, yarış yeniden takvime eklendi ve 9 aralıktaki anlaşmayla 5 yıl daha devam edeceği garantilendi.
2004 kasımının ortasında, Formula Bir’i; Bayern Landesbank, J.P. Morgan Chase ve Lehman Brothers’la birlikte sırayla yöneten SLEC şirketinde %75 hissesi olan Speed Investments şirketi dahil üç banka, Ecclestone’un 30 yıldan fazladır sahip olduğu kontrolü kaybedebileceği spekülasyonunu çıkararak, spor üzerinde daha fazla kontrol elde etmek için, Ecclestone’u dava ettiler. İki gümlük celse 23 kasımda başladı, fakat, hukuki işlemlerin ardından, hakim Andrew Park birkaç haftalığına yönetimi eline almakla ilgili niyetini açıkladı.6 Aralık 2004'te Park şu kararı açıkladı; “Şu açıktır ki Speed’in iddiaları doğrudur ve bundan sonra istenen açıklamalar yapılmalıdır."[2] Bununla beraber, Ecclestone –neredeyse evrensel olarak Formula Bir üzerindeki kontrolünde yasal patlama olarak görülen- kararın hiçbir anlama gelmediğinde ısrarlıydı.[3] Kararı temyize götürme niyetini dile getirmişti.
İzleyen gün Londra'daki Heathrow Havaalanı'nda takım patronlarıyla yaptığı bir toplantıda, Ecclestone takımlara, 2008'de sona erecek olan Concorde Antlaşmasının aynen yenilenmesinin karşılığı olarak toplam £260.000.000'dan fazla önerdi.[4] Haftalar sonra, Gerhard Gibkowsky, Bayerische Landesbank'ın bir yönetim kurulu üyesi ve SLEC'in başkanı, Ecclestone'u yerinden etmek gibi bir niyetlerinin olmadığını açıkladı.[5]
Ecclestone Mart 2005'te bir hırsızlığın kurbanı oldu. Londra'daki evinin dışındaki arabasının iki tekerleği çalınmıştı. Yepyeni Mercedes-Benz CLS55 AMG marka aracın İngiltere'deki bulanan ilk örneği olduğu söyleniyordu.
17 Haziran 2005 Cuma günü Ecclestone'un; Indianapolis'in WRTV televizyonu ile yaptığı söyleşi sırasında, Indianapolis 500 pistinde Danica Patrick'in dördüncü gelişiyle ilgili sorulan bir soruya verdiği cevap Amerika'nın haber başlıklarını oluşturdu: “Sizce de o kız iyi bir iş yapmadı mı?Süper. Bu kızın böyle iyi yapabileceğini düşünmüyordum. Bilirsiniz, kadınların diğer ev içi araçlar gibi tamamiyle beyaz giyinmesi gerektiğiyle ilgili bir düşünceye sahibim.”[6]
Takip eden iki günde, 20 arabadan 14'ü 2005 Indianapolis Motor Speedway pistinde Amerika Grand Prix'inde yarışmayı reddetti.Yarışta yer almayı, Michelin lastiklerinin güvenliği ile ilgili çekinceleri olduğunu söyleyerek reddeden yedi takım kurallarda ve/veya pist düzeninde bir değişklik istediler. Ecclestone, Max Mosley ve takım direktörleri arasında yapılan toplantılar serisine rağmen yarış zamanına kadar hiçbir uzlaşmaya varılamadı ve Ecclestone, sonuçta oluşan altı araçlık yarış sebebiyle toplumun hayal kırıklığının nesnesi oldu. Probleme kendisi sebep olmamasına rağmen taraftarlar ve gazeteciler Ecclestone'u kontrolü eline almakta ve bir çözümü zorlamakta, kendini yerleştirdiği güç pozisyonunda, başarısız olduğu konusunda suçladılar.
25 Kasım 2005'te CVC Capital Partners adlı şirket, hem Ecclestone'un Formula Bir grubundaki hisselerini (SLEC'in %25'i) hem de Bayerische Landesbank'ın %48 hisselerini (Speed Investments'ın elinde tuttuğu) alacağını açıkladı. Bu Alfa Prema'nın Formula Bir grubunun %71.65'ine sahip olmasını sağladı. Ecclestone bu satıştan elde ettiği geliri bu yeni şirketin hisselerini almak için kullandı (Ecclestone'un CVC'de ne kadar hissesinin olduğu henüz bilinmemektedir). 6 Aralık'ta Alpha Prema, Formula Bir'deki hisselerini %86'ya çıkarmak için, JP Morgan Chase'in SLEC'teki hisselerini satın almıştır, kalan %14 Lehman Brothers'a aittir. 21 Mart 2006'da Avrupa Birliği rekabet otoriteleri, CVC'nin, MotoGP'nin kontrolünü elinde bulunduran Dorna'yı satışını onayladı. CVC ise 28 Mat'ta işlemlerin tamamlandığını açıkladı.[7]
21 Temmuz 2007'de Bernie Ecclestone medyada, Arsenal Futbol Kulübünü satın almayı tartışmaya açık olduğunu bildirdi. Arsenal'in eski direktörü David Dein'in yakın bir arkadaşı olarak, Kuzey Londra takımının şimdiki yönetim kurulunun, İngiliz bir gruba satışı tercih edeceği düşünülmektedir. Bu sebepten “Sessiz” Stan Kroenke tarafından yönetilen eski Amerikan yatırım şirketi KSE'nin Arsenal'in hisselerini devralmak için £650 milyonluk teklif hazırladığı düşünülmektedir, fakat 21 Temmuz 2007 itibarı ile Stan Kroenko'nun teklifi kesindir.
30 Haziran 2022 tarihinde ''Putin için kurşun yemeye hazırım'' diyerek 2022 Rusya - Ukrayna savaşı'nda kimin tarafında durduğunu beyan etmiştir.[8]
İşçi Partisi tartışması
[değiştir | kaynağı değiştir]1997'de Ecclestone İngiltere İşçi Partisi'ne 1 milyon sterlinlik bağış yaptığı ortaya çıktığında, siyasi bir tartışmaya dahil oldu-İşçi Partisi hükûmeti Formula Bir'de tütün şirketlerinin sponsorluğuna izin vermesiyle ilgili politikalarını değiştirdiğinde bu birçok insanı şaşırttı. Daha sonra konu hakkında sitem eden kişilere karşı sergilediği öfkeli davranışları tartışmayı iyice alevlendirdi. İşçi Partisi bağışı geri verdi. Bu skandal medyada “sigara için nakit” olarak bilinmektedir.[9]
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]2003'teki Sunday Times gazetesi zenginler listesi (1-500), Ecclestone'u tahmini 2,4 milyar£’lık servetiyle İngiltere’nin en zengin üçüncü kişisi ilan etmiştir. 2004 yılındaki listede sekizinci sıraya, 2006 yılındaki listede ise tahmini 2.243 milyar£’luk değeriyle 13’üncü sıraya düşmüştür.
2004’ün başında Londra’daki, içinde hiç yaşamadığı, ikametgâhı (Kensington Palace Gardens)’nı, bugüne kadar satılan en pahalı ev olarak, çelik sektörünün büyük iş adamı Lakshmi Mittal’e 57.1 milyon£’a sattı.
Ecclestone kendisinden 28 yaş küçük, 1.88m boyundaki eski Armani mankeni, Slavica Ecclestone (eski adıyla Radić)’le evlendi. Çiftin iki kızları ve bir oğulları vardır; Tamara Ecclestone (1984), Petra Ecclestone (1988); ikisi de akıcı şekilde Hırvatça konuşabilmektedirler. Çift 2009 yılında boşandı.
Toplu Formula Bir sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir](key) (Koyu yazılan yarışlar pole pozisyonunu göstermektedir.)
| Yıl | Sürücü | Şasi | Motor | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | WDC | Puanlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1958 Formula Bir Sezonu | B C Ecclestone | Connaught Mühendislik Connaught Tip B | Alta Araba ve Mühendislik Şirketi Straight-4 | 1958 Argentine Grand Prix'i | 1958 Monaco Grand Prix'i DNQ |
1958 Hollanda Grand Prix'i | 1958 Indianapolis 500 | 1958 Belçika Grand Prix'i | 1958 Fransa Grand Prix'i | 1958 İngiltere Grand Prix'i DNQ* |
1958 Almanya Grand Prix'i | 1958 Portekiz Grand Prix'i | 1958 İtalya Grand Prix'i | 1958 Fas Grand Prix'i | - | 0 |
* Jack Fairman tarafından kullanılan araba.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Lawrence (1999) p. 116 Tauranac claims that Ecclestone initially offered £130.000, but lowered the offer at the last minute. Ecclestone denies that this happened. Lovell (2004) pp.32-33
- ^ "itv.com/f1 - Legal blow for Ecclestone". web.archive.org. 7 Aralık 2004. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "itv.com/f1 - Bernie defiant". web.archive.org. 7 Aralık 2004. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "itv.com/f1 - Bernie offers £260m payday". web.archive.org. 7 Aralık 2004. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "itv.com/f1 - Ecclestone to remain in charge". web.archive.org. 24 Aralık 2004. 24 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "FOXSports.com - F1- F1 boss likens Danica to 'domestic appliance'". web.archive.org. 30 Ağustos 2005. 30 Ağustos 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "F1 Completion" (PDF). Mart 2006. 10 Kasım 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "Bernie Ecclestone, 'Putin için kurşun yerim' dedi, Zelenski'yi eleştirdi!". Sözcü. 30 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022.
- ^ Stevenson, Rachel (12 Ekim 2008). "Blair intervened over F1 tobacco ban exemption, documents show". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bernie Ecclestone, the man behind Formula One10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC News (12 November 1997).
- Chicanery in Formula One?8 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Economist (26 August 2004).
- Grand prix, grand prizes8 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Economist (13 July 2004).
- Griffiths, John. The case that will decide Formula One's future. Financial Times (23 November 2004).
- Lovell, Terry (2004). Bernie's Game. Metro Books. ISBN 1-84358-086-1.
- Mott, Sue. The funny billionaire in trapped in the body of a tyrant25 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Telegraph (20 March 2004).
- Mr Formula One2 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Economist (13 March 1997).
- The main men in F121 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. BBC Sport (11 October 2004).
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Credit Suisse eMagazine: Bernie Ecclestone turns the wheels of Formula 1 - a 2003 interview with Ecclestone
|
}}
