Günyüzü
| Günyüzü | |
|---|---|
 Eskişehir'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Eskişehir |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Burak Akeller |
| • Belediye başkanı | Hidayet Özmen (Büyük Birlik) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 789 km² |
| Rakım | 995 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 6.127 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 5.455 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 26630 |
| İl alan kodu | 0222 |
| İl plaka kodu | 26 |
Günyüzü, İç Anadolu Bölgesi'nde Eskişehir iline bağlı bir ilçedir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Hititler ve Roma döneminde bazı küçük yerleşim birimleri olsa da bölgede ilk yerleşim Anadolu’da ilk Türk uygarlığı olan Selçuklu Hanedanının Sivrihisar’a 1072 yılında yerleşmesi ile birlikte başlar. 1289'da Osmanlı Devleti'nin Sivrihisar'ı ele geçirmesinden sonra Osman Bey, bütün Eskişehir çevresinin idaresini kardeşi Gündüz Bey'e vermiştir. 3000 kadar Türkmen aşireti çevreye yerleştirilmiştir. Yörük Türkmen gelenekleri bölgede hâkim kültürdür. Bölgede: Sivrihisar'ın Karkın köyü ile Günyüzü’nün Beydili ve Yörme arasına Karkın aşireti; Günyüzü’ndeki Bedil Köyüne, Beydili aşireti; Yazır köyüne Yazır aşireti; Ayvalı yaylasına Buğdüz aşireti; Sivrihisar'ın merkez Kılıç Mahallesi ile Günyüzü'nün Gecek köyüne ise Kılıç aşireti iskan edilmiştir. Cumhuriyet öncesinde Kozağacı adıyla köy olan Günyüzü, 1932 yılında bucak (nahiye) olmuş, 29 Şubat 1972 tarihinde belediye teşkilatı oluşturulmuş,[1] 20 Mayıs 1990 tarih ve 20523 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan 3644 sayılı kanunla müstakil bir ilçe olmuş ve 6 Ağustos 1991 tarihinde resmen çalışmaya başlamıştır.
Osmanlı arşiv belgelerinden XVI. yüzyılda Sultanönü sancağı ve Eskişehir için yapılan araştırmada;
Günyüzü nahiyesinde bulunan dirliklerin tamamı tımarlı sipahi idi.[2] İnönü kazasında 21 tımar, Günyüzü nahiyesinde ise 9 tımar bulunuyordu.[3] ve Ayrıca, Günyüzü Tabi-i Sivrihisar Sultanönü sancağı Serpiyade[4]'sine bağlı olan nahiyedir.[5] bilgileri verilir. Günyüzü nahiyesinden bir dönem de İsaklı nahiyesine göç edenler olmuştur.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Günyüzü ilçesinin arazileri ova görünümünde olsa da yer yer yüksek dağ ve kayalıklar arazideki düzlüğü bozmaktadır. Konya ilinin Yunak ve Çeltikilçelerine giden yol güzergâhı üzerindedir. Ayrıca ilçe sınırları içinde üç yayla ve mandıra bulunmaktadır.
Konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Batısında Yazır (1.5 nm), kuzeyinde Hamamkarahisar (4.1 nm) ile Çardaközü (3.3 nm), doğusunda Beyyayla (Sürez) (1.7 nm) ve güneyinde Gecek (1.0 nm) gibi yerleşim yerleri konumlanır.[6] Eskişehir il merkezine 135 km, Sivrihisar ilçesine 39 km, başkent Ankara'ya 118 km uzaklıktadır.
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1990[7] | 15.310 | 3.804 | 11.506 |
| 2000[8] | 16.508 | 4.737 | 11.771 |
| 2007[9] | 8.135 | 1.824 | 6.311 |
| 2008[10] | 7.678 | 2.312 | 5.366 |
| 2009[11] | 7.316 | 2.153 | 5.163 |
| 2010[12] | 7.025 | 2.104 | 4.921 |
| 2011[13] | 6.716 | 2.091 | 4.625 |
| 2012[14] | 6.439 | 1.975 | 4.464 |
| 2013[15] | 6.372 | 6.372 | veri yok |
| 2014[16] | 6.000 | 6.000 | veri yok |
| 2015[17] | 5.970 | 5.970 | veri yok |
| 2016[17] | 5.746 | 5.746 | veri yok |
| 2017[17] | 6.404 | 6.404 | veri yok |
| 2018[17] | 6.127 | 6.127 | veri yok |
| 2019[17] | 5.671 | 5.671 | veri yok |
| 2020[17] | 5.455 | 5.455 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır. Arpa, buğday, yulaf, haşhaş, ayçiçeği ve şeker pancarı yetiştirilmektedir. Günyüzü ilçesi kavun diyarı olarak da bilinmekdedir. İlçede büyük sanayi kuruluşu bulunmaz.
Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Günyüzü ilçesinin 8 km güneyinde, eskiden Yörme olarak bilinen şimdiki Gümüşkonak beldesinde Bizans harabelerinde St Michael at Germia isminde bir azizin kabri bulunur.[18]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Belediye Kurulmasına Dair Kararlar" (PDF). Resmî Gazete. 17 Mart 1972. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021.
- ^ Halime Doğru, XVI. yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, Afa yayınları, 1992, ISBN 975-414-144-4. sayfa 133.
- ^ Halime Doğru, XVI. yüzyılda Eskişehir ve Sultanönü Sancağı, Afa yayınları, 1992, ISBN 975-414-144-4. sayfa 170.
- ^ piyadebaşı
- ^ Orhan Keskin, Bütün yönleriyle Sivrihisar, Bayrak Matbaası, 2001, sayfa 54.
- ^ "Günyüzü İlçesi". Eskişehir Valiliği. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2014.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Günyüzü Nüfusu - Eskişehir". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Eskişehir Günyüzü Nüfusu". nufusune.com.
- ^ Cyril Mango, “The Pilgrimage Centre of St. Michael at Germia” Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik 36 (1986): pp. 117-32.