Haçlı Yuhanna
Haçlı Yuhanna Juan de Yepes Álvarez | |
---|---|
Kilise Doktoru | |
Doğum | 24 Haziran 1542 Fontiveros, İspanya |
Ölüm | 14 Aralık 1591 Úbeda, İspanya |
Kutsayanlar | Katolik Kilisesi, Anglikan Kilisesi, Lüteriyan Kilisesi |
Kutsanma | 25 Ocak 1675 |
Aziz ilanı | 27 Aralık 1726 Papa XIII. Benediktus tarafından |
Türbe | Segovia |
Yortu | 14 Aralık |
Koruyucu aziz | Şairler |
Haçlı Yuhanna (Asıl adı: Juan de Yepes Álvarez) (d. 24 Haziran 1542, İspanya - ö. 14 Aralık 1591, Úbeda, İspanya), İspanyol Karmelit rahibi, mistik. Reformcu veya Yalınayak Karmelit Manastır Düzen'nin kurulmasına yardım etmiştir.[1] 1675'te kutsanmış, 1726'da Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, 1926'da Kilise doktoru sayılmıştır. Yortusu 14 Aralık'tadır.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Fakir bir ailede doğmuş, yoksullara eğitim veren bir kurumda okumuştur. 17 yaşında İspanya'daki Medina'da bir hastanede çalışmaya başlamıştır. 21 yaşında Karmelit tarikatına katılmıştır. 1567'de rahip olarak atanmasından sonra Karmelitlerin reformcusu Avilalı Teresa ile tanışmıştır, Theresa ondan tarikatin erkekler bölümünün başına geçmesini istemiştir. Yuhanna kabul etmiş ve Yalınayak Karmelitlerin Erkekler bölümünün başına geçmiştir. Reform başarılı oldukça, karşıtlarının etkisi kardeşi tarafından bir yıl tutsak edilmesine kadar varmıştır.[2]
Yuhanna özellikle yazdıkları ile bilinmektedir. Hem şiirleri hem de ruhun gelişmesi üzerine çalışmaları Hristiyan mistisizminin zirvesi (Tanrı'yla nasıl bütünleşmek) ve İspanyol edebiyatının en iyi örneklerinden sayılmaktadır.[1]
Yapıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ruhsal Methiye, bir gelin hakkındaki bir şiirdir, gelin ruhu temsil etmektedir ve İsa Mesih'i temsil eden damadı aramaktadır ve kaybetmiş olduğundan ötürü endişelidir. Her ikisi de yeniden kavuşmaları sayesinde neşe duyarlar. Bu eseri Ezgiler Ezgisi kitabının bir İspanyol serbest yazım versiyonu olarak da görülebilir.[3]
- Ruhun Karanlık Gecesi ruhun bedenden ayrılıp Tanrı ile bir olma yolculuğunu aktarmaktadır. Bu ‘karanlık'ta olur, dünyadan kopuşta yaşanan zorluklar ve sıkıntılardan Yaratıcı ile bir olmaya varan ‘ışık'tır. Bu karanlıkta geçen çeşitli adımlar vardır, bu adımlar Stanza adı verilen mısralar içinde anlatılır. Şiirin ana teması ruhsal olgunluğun sağlanması ve Tanrı ile birlikteliğin sağlanması için, çile çekmeyi kabul etmemiz gerektiğidir.[2]
- Karmel Dağı’na Tırmanış, Tanrı ile mükemmel birlikteliğin arayışında olan ruhun keşişlik gayretinin ve bu yolda başına gelen mistik olayların sistematik bir incelemesidir. Kara Gece'nin bir yorumlaması gibi başlasa da, şiirin ilk iki mısrasından sonra hızla mistik deneyimin doğası üzerine ilmi bir esere dönüşür.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hristiyanlık Tarihi. Robert G. Clouse. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 428 ISBN 975-8318-86-1.
- ^ a b c S. Wakefield, Gordon (1983). A Dictionary of Christian Spirituality. Colin P. Thompson. SCM Press LTD. s. 232.
- ^ a b New Catholic Encyclopedia – Second Edition. K. Kavanaugh. Thomson and Gale. 2003. s. 988 Cilt: 7. ISBN 0-7876-4011-5.
- 1542 doğumlular
- 1591 yılında ölenler
- Karmelit Tarikatı
- Kilise doktorları
- 16. yüzyıl Hristiyan aziz ve azizeleri
- Hristiyan aziz ve azizeleri
- Katolik aziz ve azizeleri
- İspanyol aziz ve azizeler
- Hristiyan mistikler
- Katolik mistikler
- Barok yazarlar
- Papa X. Clemens tarafından kutlu olarak ilan edilen kişiler
- Papa XIII. Benedictus tarafından aziz olarak ilan edilen kişiler