Kamışlı Olayı
| Kamışlı Olayı | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kürt siyasi hareketi | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Kamışlı Olayı, Kamışlı Ayaklanması[1] ya da Kamışlı Katliamı,[2] Suriye'de 2004 yılında gerçekleşen futbol maçı sırasında ortaya çıkan protesto gösterilerinin ardından 52 kişinin yaşamını yitirmesi ile sonuçlanan olay.
Olayın gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]12 Mart 2004 tarihinde Suriye'nin Kamışlı (Kürtçe: Qamişlo) kentinde Fetva ile Cihad ismindeki futbol takımları karşı karşıya geldi. Maçın başlamasının ardından Kamışlı halkı, tribünlerde Baas rejiminin Kürtlere karşı oluşturulan baskı ve asimilasyon politikalarını sloganlarla protesto etti. Bu protestolar sırasında Araplar'ın, rejim lehinde sloganlar atmasıyla birlikte Kürtler ile Araplar arasında çatışmalar çıktı.[3] Bazı kaynaklar ise olayların başlamasına neden olan kıvılcımın Araplar'ın Saddam Hüseyin posteri açmasının ardından Kürtler'in Mesut Barzani yanlısı slogan atması olduğunu söylemektedir.[4]
Bu olayların ardından Kamışlı'da yaşayan onbinlerce Kürt sokaklara çıkarak "Özgür Kürdistan" sloganları atarak devlet araçlarını ve bazı özel araçları ateşe verdi. Rejim güçleri, rejimi protesto eden Kürtleri silahlar ve tanklarla bastırma yoluna gitti ve olaylar sonucunda çok sayıda kişi öldü.[5] Olayların ardından düzenlenen cenaze töreninde tabutlar Kürdistan bayrağına sarıldı. Cenazelerde Mesut Barzani yanlısı sloganlar atıldı ve Beşar Esad'ın resimleri yakıldı. Ardından olaylar daha da büyüyerek Resulayn, Haseke, Amuda, Afrin, Halep ve Şam'a kadar yayılmıştır. Haseke'de Araplar, Kürt dükkânlarını yağmaladı, Kürtler de Araplar'ın araçlarını ateşe verdiler. Amude de ise Kürtler bir karakolu taşladılar ve birçok devlet kurumuna saldırı düzenlediler.[6] Tüm bu olaylar sırasında 52 kişiyi öldü, çok sayıda insan yaralandı.
Bu olay, Suriyeli Kürtler'in ülke tarihindeki ilk isyan girişimi olarak nitelendirilmektedir.[7] Bazı kaynaklar, 8 Mart 2004'te imzalanan ve Irak savaşı sonrasında kuzeyde federal bir Kürt devleti kurulmasını onaylayan geçici anayasanın olayları tetiklediğini öne sürmektedir.[8]
Rojava Savaşı'nın ardından iktidara gelen Demokratik Birlik Partisi (PYD), olayların başladığı stadın adını "12 Mart Şehitleri Stadyumu" olarak değiştirdi.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 12 Mart 2014, Kamışlı 19 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 26 Temmuz 2013, Erişim tarihi: 26 Temmuz 2017.
- ^ Kamışlı katliamı Suriye Elçiliği önünde protesto edildi, Telgraf.co.uk, 29 Mart 2011, Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
- ^ "Mustafa Dağ, Beşar Esad Dönemi Suriye Kürtleri 2000-2012". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
- ^ "Kürt-Arap Çatışması, Kanlı Kamışlo Olayları". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
- ^ "Qamişlo katliamı Kobanê'de kınandı". 8 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015.
- ^ "One Year After The March 2004 events" (PDF). 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
- ^ Gary C. Gambill, “The Kurdish Reawakening in Syria,” Middle East Intelligence Bulletin Vol 6 No 4 (5 Nisan 2004)
- ^ Özkaya, A. N. (2006). Suriye Kürtleri: Siyasi Etkisizlik ve Suriye Devleti’nin Politikaları. Uluslararası Hukuk ve Politika, (08), 90-116.
- ^ Katliam stadyumunun' adı 12 Mart Şehitleri olarak değiştirildi