İçeriğe atla

Prabhat Ranjan Sarkar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Prabhat Ranjan Sarkar
Prabhat Ranjan Sarkar
Doğum21-05-1921
Jamalpur, British India
Ölüm21 Ekim 1990 (69 yaşında)
Calcutta, Batı Bengal, India
MilliyetHint
Mezun olduğu okul(lar)Vidyasagar College
University of Calcutta
MeslekGuru, filozof, bestekar, dilbilimci

Prabhat Ranjan Sarkar (21 Mayıs 1921 - 21 Ekim 1990), Hint Guru, ruhani öğretmen, Ananda Marga'nın kurucusu, Tantra felsefesine ve uygulamasına yeni bir yorum getirip yenileyen filozof,[1] çoğunluğu Bengali dilindeki 5018 şarkının bestekarı ve dilbilimci.[2][3] Ruhsal ismiyle Shrii Shrii Anandamurti olarak bilinir. Yirminci yüzyıldaki en önemli şahsiyetlerdendir. Çok kapsamlı ve geleceğe yönelik etkileri olan düşünceler ve eserler bırakmışt ve çok sayıda öğrenci yetiştirmiştir. Binlerce yıllık geçmişi olan Tantrik meditasyon ve felsefesini yenilemiş, bunun Yoga felsefesi ve uygulamasıyla bağlantılarını açıklamıştır. PROUT diye bilinen yeni bir sosyo-ekonomik teoriyi, "Neo-Humanism" diye bilinen “Yeni Humanizma” felsefesini geliştirmiştir. Ölümünden önceki son yıllarında açıkladığı Mikrovita teorisi gelecekteki bilim ile ilgili ipuçları vermektedir.

Shrii Shrii Anandamurti

[değiştir | kaynağı değiştir]

P. R. Sarkar'ın insanlığa en büyük katkısı şüphesiz ruhsal ismiyle Shrii Shrii Anandamurti olarak Tantra ve Yoga felsefelerine ve uygulamalarına getirdiği yeniliklerdir. Birçok öğrencisine ileri seviyede Tantra meditasyonu öğretmiştir. P. R. Sarkar'ın mistik ve ruhani şahsiyetinin tezahürlerini yakından yaşayanlar bu tecrübelerini kitaplarda ve sohbetlerde anlatırlar. Shrii Shrii Anandamurti'nin Tantra felsefesi Ananda Marga Tantra olarak bilinmektedir ve batı dünyasında işlenen Neotantra ile hiçbir ilgisi yoktur. Geleneksel Tantra felsefesinden de oldukça farklıdır çünkü Geleneksel Tantra felsefesinde yanlış buldukları uygulamaları temizlemiştir. Örneğin: Ananda Marga Tantra felsefesinde ve uygulamalarında cinsel ritueller yoktur.

P. R. Sarkar'ın öğretileri ve yıllar boyunca yaptığı konuşmalar 250'den fazla kitapta toplandı. P. R.Sarkar'ın felsefesini sutra formatında özetleyen kitap Ananda Sutram dır.

Dünya Kültürüne Diğer Katkıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarkar, 1982 yılında Prabhat Samgeet adını verdiği ilahileri bestelemeye başladı. 1990'daki ölümüne kadar 5018 ilahi besteledi. Bunun bir rekor olduğu söylenir.

Sarkar'ın dilbilimi çalışmaları da çok önemlidir. Bengali dili üzerine 26 ciltten oluşan bir ansiklopedi hazırlamıştır. Shabda Cayanika ve Varna Vijinana adlı kitaplarında dillerdeki köklerden, diller arasındaki bağlantılardan ve diğer dilbilimi konularından başlayıp çok ilginç tarihi bilgiler verir.

P. R. Sarkar 1921 de, dolunaya rastlayan 21 Mayıs gününde, Hindistan'ın Bihar eyaletindeki Jamalpur şehrinde doğdu. Çocukluk döneminde daha sonra tezahür edecek olan ruhani şahsiyeti gözükmemişti fakat aile üyeleri onun çok erken bir yaştan itibaren geceleri saatlerce meditasyon yaptığını anlatırlar.

P. R. Sarkar 1939 yılında Jamalpur'dan ayrılıp Kalküta'da “Vidyasagar College” isimli üniversiteye devam etmeye başladı. Geceleri “ghat” denilen Ganj nehri kıyılarındaki merdivenlerde derin meditasyona dalardı, bu saatlerde çok sayıda hırsız ve diğer suçluların dolaştığını bildiği halde. Bir gece (büyük olasılıkla 1939 ya da 1940 yılında) genç Sarkar, Kalicharan isimli bir kişi tarafından saldırıya uğradı. Kalicharan “ya paranı ya canını” diyerek saldırınca Sarkar' ın şu sekilde cevap verdigi söylenir: “Kalicharan sana bütun paramı vereceğim ama önce söyle alışkanlıktan mı yoksa ihtiyacın olduğu için mi hırsızlık yapıp adam öldürüyorsun?” Sarkar'ın duruşundan ve ruhani gücünden etkilenen Kalicharan yeni bir insan olmaya karar verir. Sarkar ona Ganj nehrinde yıkanmasını söyler ve daha sonra onu Tantrik Meditasyona inisiye eder. Kalicharan Sarkar'a “sana nasıl hitab edeyim” diye sorunca Sarkar “Bana sadece Baba diye hitab et” der. O günden sonra Sarkar'ı sevenler ona Baba diye hitab etmişlerdir. Baba kelimesi Türkçede ve Sanskrit dilinde de aynı anlama gelir. Kalicharan daha sonra hayatını tamamen değiştirip Kalikananda ismiyle anılmaya başlar.

P. R. Sarkar 1955'e kadar süren dönemde normal bir aile hayatı yaşadı. Jamalpur'da Hindistan Demiryolları işletmesinde memur olarak çalıştı ve aynı zamanda birkaç seçilmiş öğrencisine Tantra ve Yoga öğretmeye ve felsefesini geliştirmeye devam etti.

Öğrencilerinin ısrarı üzerine 1955 yılında Ananda Marga'yı kurdu. Sanskrit Dilinde “Ananda” sonsuz mutluluk, “Marga” ise yol demektir. ”Ananda Marga” yolunu benimsemiş olanlar meditasyon, yoga egzersizleri, ruhani toplantılar yaparak ve sosyal hizmetlerde bulunarak kendilerini ve toplumu geliştirmeye çalışırlar. Ananda Marga'nın temel felsefesine göre insan gelişimi bireysel gelişim çabalarıyla topluma hizmet çabalarının birleşmesiyle mümkündür. Topluma hizmet etmeden bireysel anlamda (maddi, zihinsel, ruhani) gelişim olamaz. Tersi de doğrudur, toplumu geliştirmek isteyenlerin önce kendilerini geliştirmeleri gerekir.

P. R. Sarkar 1962 yılında Ananda Marga içinde kendini toplum hizmetine ve meditasyon öğretmenliğine adamak isteyenler icin “Whole Timer” (WT) kurumunu oluşturdu. Bu öğretmenler kurumu hiyerarşik olup, ilk seviye “Brahmacarya” daha sonraki ise “Avadutha” seviyesidir. Kadın öğretmenlere Didi, erkek öğretmenlere Dada diye hitab edilir. Kadın ve Erkek öğretmenlerin kurumları ayrıdır. Dada ve Didi'ler bu görevlerini sürdürdükleri sürece evlenmezler. Dada ve Didi'ler insanlara hizmeti ve bencil arzulardan vazgeçişi temsil eden turuncu renkli üniforma giyerler. Brahmacarya seviyesinde olanların cübbe benzeri üst giysileri turuncu, şalvar benzeri ait giysileri ise beyaz renktedir. Avadhuta seviyesine çıkıldığında üst ve alt giysi tamamen turuncu olur. Erkek öğretmenler (Dadalar) turuncu renkte sarık sararlar. Kadın öğretmenler (didiler) ise turuncu renkte türban benzeri bir örtü ile saçlarını kapatırlar. Dada ve Didi'ler hem Hint hem de dünyanın herhangi bir ülkesinde doğmuş olabilir. Ananda Marga örgütü; Dada ve Didi'leri kendi doğdukları ülkeler dışında hizmet yapmaya teşvik eder. Dada ve Didi'ler 1971 yılından itibaren Hindistandan çıkarak dünyaya dağıldılar ve P. R.Sarkar'ın öğretilerini yaymaya başladılar. Ananda Marga ile çok meşgul olmasına rağmen P. R. Sarkar 1966'da emekli olana kadar çalıştığı şirketten ayrılmadı.

Yaşamının 1966'dan sonraki döneminde Kalküta şehrinin Tiljala bölgesine yerleşti. Aynı zamanda Batı Bengal'in kırsal kesiminde Ananda Marga tarafından satın alınan büyük alanda “Ananda Nagar” ismiyle bilinen şehri geliştirmeye başladı. Ananda Nagar'da yıllar içinde bir üniversite, kendine yeten PROUT prensipleriyle işleyen bir ekonomi ve yerleşim birimleri oluştu.

PROUT Sosyo-Ekonomik Kuramı

[değiştir | kaynağı değiştir]

PROUT İngilizce okunuşuyla "Progressive Utilization Theory" yeni bir sosyo-ekonomik kuramdır. P. R. Sarkar' ın “Yeni Humanizma” felsefesine dayanır. Yeni Humanizma felsefesi insan merkezli Humanizma felsefesini hayvanları ve bitkileri de kapsayacak şekilde genişletir. PROUT teorisi bu kapsamlı Yeni Humanizma felsefesinin insan toplumlarına uygulanışına bir örnek olarak düşünüldü. PROUT, yeryüzündeki fakir ve az gelişmiş bölgelerin kendine yeterli olmasına yönelik çalışmaları içerir ve toplumda liderliğe aday olanların çok yüksek ahlaki değerlerinin olması gerektiğini, kanun ve kuralların bu tür liderlerin yetişmesini teşvik edici olması gerektiğini söyler. PROUT aynı zamanda kişisel varlık ve zenginliğin toplum tarafından üzerinde anlaşılacak bir sınırı olması gerektiğini savunur. Bu sınır, topluma ve zamana göre değişecektir. Bir başka şekilde söylemek gerekirse PROUT gelir dağılımındaki dengenin korunması gereğine inanır.

Eleştiri ve reaksiyon

[değiştir | kaynağı değiştir]

P. R. Sarkar ve öğrencileri Ananda Marga'nın kuruluşunun ilk yıllarından itibaren özellikle köktenci Hindu'lar tarafından birçok eleştirinin hedefi oldu. Ananda Marga Hindistan'da binlerce yıldır devam eden ayrımcı Kast sistemine karşı geldi. Bu durum Hindu'lar arasında büyük bir reaksiyonun oluşmasına neden oldu. Bu sadece bir başlangıçtı. İlerleyen yıllarda P. R. Sarkar çok daha büyük sorunlarla karşılaştı.

O dönemde Hindistan'ın Bengal eyaleti Hindistan Komünist Partisi tarafından yönetiliyordu ve PROUT teorisini kendilerine bir rakip olarak gördüler. Ananda Marga ve PROUT, Bengal eyaletinde fakir halk arasında popüler olmaya başlamıştı. 1971 yılında birçok Dada ve Didi, Komünist Parti yanlılarının saldırısına uğradı ve öldürüldü. Bengal hükûmeti P. R. Sarkar'ı bu ölümlerden sorumlu tuttu ve hapse attı. P.R. Sarkar çok kötü koşullarda hapis hayatı yaşadı. 3 Agustos, 1978'de tamamen beraat ederek hapisten çıktı. Hapisteyken 1973 yılında Bengal hükûmetinin gönderdiği bir doktor tarafından zehirlendi fakat ölmedi. Bu nedenle sağlığı çok büyük bir darbe aldı. Zehirlenme olayından sonra 1978'e kadar 5 yıldan daha fazla bir süre sadece yoğurt yiyerek yaşadı. Bu uzun oruç, sağlığının daha da bozulmasına neden oldu.

Indra Gandhi hükûmeti 1975-1977 arasında Hindistan'da sıkıyönetim uyguladı ve Hindistan'daki diğer bütün dernek ve kuruluşlar gibi Ananda Marga'da dağıtıldı, birçok Dada ve Didi hapse atıldı, Ananda Marga'nın tüm okulları kapatıldı. Bu durum P. R. Sarkar ve onu sevenleri yıldırmadı. Indira Gandi hükûmeti Ananda Marga'yı kötü göstermek icin büyük bir kampanya başlattı. Bu dönemde birçok Dada faili meçhul cinayetlere kurban gitti.

P. R. Sarkar'ın hapiste tutulması dünya çapında protestolara neden oldu. Sarkar tarafından hiç tasvip edilmeyen fakat onu sevenlerin büyük heyecanlara kapılıp yaptıkları eylemler oldu. Bazıları protesto amacıyla kendilerini yakarak intihar ettiler. Bütün bu protestolar Ananda Marga'nın yeryüzündeki imajını olumsuz etkiledi. Baba'yı sevenler bu günleri hatırlatanlara tarihte Şiva, Krişna, İsa, Muhammed ve daha yüzlerce peygamber ve velinin de tartışmalı liderler olduğunu hatırlatırlar.

Beraatindan sonra P.R. Sarkar birçok ülkeyi ziyaret etti. Istanbul'u ziyareti 1979 yılında gerçekleşti.

P.R. Sarkar 21 Ekim 1990 tarihinde öğleden sonra 15.10 da Kalküta'da vefat etti.

  1. ^ "महान दार्शनिक प्रभात रंजन सरकार काे किया याद". Dainik Bhaskar (Hintçe). 26 Ağustos 2019. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2020. 
  2. ^ Chatterjee, Gita. Bengal's Swadeshi Samgit. Published in Banerjee, Jayasri (ed.), The Music of Bengal. Baroda: Indian Musicological Society, 1987.
  3. ^ Noble, Barnes &. "Sarkar, you can not be forgotten. The life and work of Prabhat Ranjan Sarkar|NOOK Book". Barnes & Noble (İngilizce). 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]