Прагляд зыходнага тэксту старонкі Спіс графаў дэ Пуацье

[[Выява:Poitou-ru.png|300px|thumb|Графства Пуату ў 1154 годзе]]
'''Граф дэ Пуацье''' ({{lang-fr|comte de Poitiers}}) — тытул кіраўніка [[Сярэднявечча|сярэдневяковага]] [[графства Пуацье]] ў [[Францыя|Францыі]] (гістарычная вобласць [[Пуату]]). У раннія перыяды гісторыі графства тытул яго кіраўніка гучаў як '''граф Пуату'''.

== Графства Пуату (Пуацье)==
Першыя згадкі пра наяўнасць пасады графа ў [[Пуацье]] адносяцца яшчэ да эпохі [[Меравінгі|Меравінгаў]], аднак тэрыторыя, на якую распаўсюджвалася ўлада гэтых графаў не вядомая. У [[778]] годзе [[Карл Вялікі]] падзяліў [[Аквітанія (гістарычная вобласць Францыі)|Аквітанію]] на графствы, з якіх пяць знаходзіліся ў межах [[гістарычная вобласць|гістарычнай вобласці]] [[Пуату]]. У [[IX]] стагоддзі графы Пуацье распаўсюдзілі сваю ўладу на тэрыторыю ўсяго Пуату, падпарадкаваўшы [[Сентонж]] і [[Аніс]], аднак страцілі значную частку ўладанняў у даліне [[Луара|Луары]], якія перайшлі пад кантроль [[спіс графаў і герцагаў Анжуйскіх|графаў Анжуйскіх]]. У сярэдзіне [[X]] стагоддзя да граф Пуацье перайшоў прастол [[герцаг Аквітаніі|герцагства Аквітанія]] і [[сюзерэн]]ітэт над усёй паўднёва-заходняй [[Францыя]]й ад Луары да [[Пірэнеі|Пірэнеяў]]. Апошняя прадстаўніца кіруючага дому дэ Пуацье — герцагіня [[Элеанора Аквітанская]] ў [[1152]] годзе выйшла замуж за графа Анжуйскага, а пазней — [[кароль Англіі|англійскага караля]] [[Генрых II Плантагенет|Генрыха II Плантагенета]], у выніку чаго графства Пуацье ўвайшло ў склад «[[Анжуйская імперыя|Анжуйскай імперыі]]». Пуату, аднак, захоўвала ўласную сістэму кіравання і звычаі, а мясцовая арыстакратыя перыядычна падымала паўстанні супраць цэнтральнай улады (мецяжы [[1173]]—[[1179]], [[1188]] і [[1194]] гадоў). У першай палове [[XIII]] стагоддзя графства было паступова заваявана каралямі [[Францыя|Францыі]], а буйное паўстанне баронаў Пуату на чале з домам [[Лузіньяны|Лузіньянаў]] было разгромлена ў [[1142]] годзе ў [[бітва пры Тайлебуры|бітве пры Тайлебуры]]. У [[1241]] годзе графства было перададзена ў [[апанаж]] брату французскага караля [[Людовік IX (кароль Францыі)|Людовіка IX]] [[Альфонс дэ Пуацье|Альфонсу]], які неўзабаве аб’яднаў пад сваёй уладай зямлі ад Пуату да [[Міжземнае мора|Міжземнага мора]]. Пасля смерці Альфонса Пуату вярнулася ў склад [[Дамен (зямля)|дамена]] каралёў Францыі.

[[Выява:Poitiers Palais Justice Salle pas perdus(4).jpg|thumb|«Зала нячутных крокаў» у гатычным палацы графаў дэ Пуацье]]
== Графы дэ Пуацье==
; [[Меравінгі|Меравінгскія]] і [[Каралінгі|каралінгскія]] графы
* '''[[Герэн дэ Трэў]]''', першы вядомы граф [[Пуацье]], [[VII]] стагоддзе
* '''[[Гатон, граф Пуацье|Гатон (Ато)]]''', граф Пуацье з [[735]] года, суправіцель брата, [[Гунальд I, герцаг Аквітаніі|Гунальда I]], герцага [[герцагства Аквітанія|Аквітаніі]]
* '''[[Абон дэ Пуацье|Абон]]''', прызначаны графам [[Карл Вялікі|Карлам Вялікім]] у [[778]] годзе, захоўваў пасаду прынамсі да [[794]] года (паводле іншых звестках, да [[811]] года<ref>Dillange M. Les Comtes de Poitou Ducs d'Aquitaine (778-1204) — La Crèche : Geste éditions, 1995. ISBN 2-910919-09-9; Cawlye C. Medieval lands. // [http://fmg.ac/Projects/MedLands/AQUITAINE.htm#_Toc167107966 Foundation for Medieval genealogy]</ref>)
* '''[[Рыхвін, граф Пуацье|Рыхвін]]''', граф Пуацье ([[811]]—[[814]]/[[815]]), [[граф Нанта]] ([[831]]—[[841]])<ref>Цыт. па: Besly J. Histoire des comtes de Poitou et ducs d’Aquitaine. // Niort : Robin, 1840.</ref>

; [[Гільеміды]]
* [[815]]—[[828]]: '''[[Бернар I, граф Пуацье|Бернар I]]''', граф Пуацье ў 815—825.
* [[828]]—[[839]]: '''[[Эменон, граф Пуацье|Эменон дэ Пуацье]]''', зрынуты ў [[839]] годзе за ўдзел у паўстанні [[Піпін II Аквітанскі|Піпіна II]], сын папярэдняга;

; [[Рарганіды]]
* [[839]]—[[840]]: '''[[Рэно дэ Пуацье]]''';

; [[Гільеміды]]
* [[840]]—[[844]]: '''[[Бернар II, граф Пуацье|Бернар II]]''', брат графа Эменона дэ Пуацье, жанаты з Білішыльдай, дачкой [[Раргон I дзю Мэн|Раргона I]], [[граф дзю Мэн|графа Мэна]];

; [[Рамнульфіды]]
* [[839]]—[[866]]: '''[[Рамнульф I дэ Пуацье]]''', [[герцаг Аквітаніі]] (з [[852]]), жаніўся на Білішыльдзе, удаве Бернара I;.

; [[Гільеміды]]
* [[866]]—[[877]]: '''[[Бернар Гоцкі|Бернар III]]''', маркграф [[Гоцкая марка|Готыі]], граф [[Барселона|Барселоны]] і [[Жэрона|Жэроны]] ([[865]]—[[878]]), сын Бернара I;

; [[Рамнульфіды]]
* [[878]]—[[890]]: '''[[Рамнульф II дэ Пуацье]]''', [[герцаг Аквітаніі]] (з [[887]]), сын Рамнульфа I і Білішыльды дзю Мэн;
* [[890]]—[[892]]: '''[[Эбль Манцер]]''', [[герцаг Аквітаніі]] ([[890]]—[[893]], [[927]]—[[932]]), пабочны сын Рамнульфа II;
* [[892]]—[[902]]: '''[[Адэмар, граф Пуацье|Адэмар]]''' (пам. у [[926]]), сын Эменона;
* : [[893]] : [[Роберт I (кароль Францыі)|Роберт I]]
* [[902]]—[[934]] : '''[[Эбль Манцер]]''' (другі раз)
* [[934]]—[[963]]: '''[[Гільём III Аквітанскі|Гільём I Кудлаты]]''', [[герцаг Аквітаніі]] (з [[962]]), сын папярэдняга;
* [[963]]—[[995]]: '''[[Гільём IV Аквітанскі|Гільём II Жалезнарукі]]''', [[герцаг Аквітаніі]], сын папярэдняга;
* [[995]]—[[1030]]: '''[[Гільём V Аквітанскі|Гільём III Вялікі]]''', [[герцаг Аквітаніі]], сын папярэдняга;
* [[1030]]—[[1038]]: '''[[Гільём VI Аквітанскі|Гільём IV Тоўсты]]''', [[герцаг Аквітаніі]], сын папярэдняга;
* [[1038]]—[[1039]]: '''[[Эд Аквітанскі|Эд]]''', [[герцаг Аквітаніі]], брат папярэдняга; 
* [[1039]]—[[1058]]: '''[[Гільём VII Аквітанскі|Гільём V]]''', [[герцаг Аквітаніі]], брат папярэдняга; 
* [[1058]]—[[1086]]: '''[[Гільём VIII Аквітанскі|Гільём VI]]''', [[герцаг Аквітаніі]], брат папярэдняга; 
* [[1086]]—[[1127]]: '''[[Гільём IX Аквітанскі|Гільём VII Трубадур]]''', [[герцаг Аквітаніі]], сын папярэдняга; 
* [[1127]]—[[1137]]: '''[[Гільём X Аквітанскі|Гільём VIII Святы]]''', [[герцаг Аквітаніі]], сын папярэдняга;
* [[1137]]—[[1204]]: '''[[Элеанора Аквітанская]]''', [[герцаг Аквітаніі|герцагіня Аквітаніі]], дачка папярэдняга, замужам:
** [[1137]]—[[1152]]: '''[[Людовік VII]]''', [[кароль Францыі]] ([[1137]]—[[1180]]), першы муж Элеаноры, развяліся ў [[1152]] годзе;
** [[1152]]—[[1189]]: '''[[Генрых II Плантагенет]]''', [[кароль Англіі]] (з [[1154]]), [[герцаг Нармандыі]] (з [[1150]]), [[граф Анжу]] і [[граф дзю Мэн|Мэна]] (з [[1151]]), другі муж Элеаноры.

; [[Плантагенеты]] 
[[Выява:Arms of Richard of Cornwall, Earl of Cornwall.svg|100px|thumb|<small>Герб графаў дэ Пуацье з дому Плантагенетаў</small>]]
[[Выява:Armoiries Alphonse Poitiers.svg|100px|thumb|<small>Герб Альфонса дэ Пуацье</small>]]
* [[1152]]—[[1189]] : '''[[Генрых II Плантагенет]]''', [[кароль Англіі]] (з [[1154]]), [[герцаг Нармандыі]] (з [[1150]]), [[граф Анжу]] і [[граф дзю Мэн|Мэна]] (з [[1151]]), другі муж Элеаноры Аквітанскай;
** [[1153]]—[[1156]] : '''[[Гіём Плантагенет|Гільём IX]]''' ([[1136]]—[[1164]]), брат папярэдняга;
* [[1169]]—[[1196]], [[1199]] : '''[[Рычард I Ільвінае Сэрца]]''', [[кароль Англіі]] (з [[1189]]), [[герцаг Аквітаніі]] (з [[1169]]), сын Генрыха II і Элеаноры Аквітанскай;
* [[1196]]—[[1198]] : '''[[Атон IV|Атон Браўншвайгскі]]''', [[імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі]] ([[1198]]—[[1218]]), пляменнік папярэдняга;
* [[1199]]—[[1216]] : '''[[Іаан Беззямельны]]''', [[кароль Англіі]] і [[герцаг Аквітаніі]] (з [[1199]]), [[герцаг Нармандыі]] ([[1199]]—[[1204]]), брат Рычарда Львінае Сэрца;
* [[1216]]—[[1224]] : '''[[Генрых III (кароль Англіі)|Генрых III]]''' (пам. [[1272]]), [[кароль Англіі]] і [[герцаг Аквітаніі]] ([[1216]]—[[1272]]), сын папярэдняга, у [[1224]] годзе графства Пуацье было [[анексія|анексавана]] [[Францыя]]й.

; [[Капетынгі]]
* [[1241]]—[[1271]] : '''[[Альфонс дэ Пуацье]]''' ([[1220]]—[[1271]]), [[спіс графаў Тулузскіх|граф Тулузы]] (з [[1249]]), брат [[Людовік IX (кароль Францыі)|Людовіка IX]], [[кароль Францыі|караля Францыі]], пасля смерці Альфонса графства Пуацье вярнулася ў склад [[Дамен (зямля)|дамена]] каралёў Францыі;
* [[1311]]—[[1316]] : '''[[Філіп V Высокі|Філіп I Доўгі]]''' ([[1291]]—[[1322]]), [[кароль Францыі]] ([[Філіп V Высокі|Філіп V Доўгі]]) і [[кароль Навары]] ([[1316]]—[[1322]]), пасля ўзыходжання на французскі прастол графства Пуацье вярнулася ў склад каралеўскага дамена;

; [[Валуа]]
* [[1344]]—[[1350]] : '''[[Іаан II Добры|Жан I Добры]]''' ([[1319]]—[[1364]]), [[герцагі Нармандыі|герцаг Нармандскі]] ([[1332]]—[[1350]]), [[кароль Францыі]] ([[1350]]—[[1364]]);
* [[1351]]—[[1354]] : '''[[Людовік I Анжуйскі]]''' ([[1339]]—[[1384]]), герцаг Анжуйскі з ([[1360]]), сын [[Іаан II Добры|Іаана II Добрага]], [[кароль Францыі|караля Францыі]];
* [[1354]]—[[1357]] : '''[[Карл V Мудры|Карл I Мудры]]''' ([[1338]]—[[1380]]), [[дафін]] з [[1349]], [[герцагі Нармандыі|герцаг Нармандскі]] ([[1355]]-[[1364]]), [[кароль Францыі]] [[Карл V Мудры]] ([[1364]]—[[1380]]);
* [[1357]]—[[1360]] : '''[[Жан Валуа, герцаг Берыйскі|Жан II Берыйскі]]''' ([[1340]]—[[1416]]), [[герцаг Берыйскі]] і [[герцаг Аверні|Авернскі]] (з [[1360]]), сын [[Іаан II Добры|Іаана II Добрага]], [[кароль Францыі|караля Францыі]];
; [[Плантагенеты]]
* [[1360]]—[[1369]] : '''[[Эдуард III|Эдуард I]]''' ([[1312]]—[[1377]]), [[кароль Англіі]] з [[1327]];
; [[Валуа]]
* [[1369]]—[[1416]] : '''[[Жан Валуа, герцаг Берыйскі|Жан II Берыйскі]]''' ([[1340]]—[[1416]]), [[герцаг Берыйскі]] і [[герцаг Аверні|Авернскі]] (з [[1360]]), сын [[Іаан II Добры|Іаана II Добрага]], [[кароль Францыі|караля Францыі]];
* [[1416]]—[[1417]] : '''[[Жан Валуа, герцаг Турэнскі|Жан III Турэнскі]]''' ([[1398]]—[[1417]]), [[дафін]] (з [[1415]]), [[герцаг Турэнскі]] (з [[1407]]), [[герцаг Берыйскі]] (з [[1416]]), сын [[Карл VI Валуа|Карла VI]], [[кароль Францыі|караля Францыі]];
* [[1417]]—[[1422]] : '''[[Карл VII (кароль Францыі)|Карл II]]''' ([[1403]]—[[1461]]), [[дафін]], [[герцаг Турэнскі]], [[герцаг Берыйскі]] ([[1417]]—[[1422]]), [[кароль Францыі]] [[Карл VII (кароль Францыі)|Карл VII Пераможца]] ([[1422]]—[[1461]]), пасля ўступа на французскі прастол графства Пуацье вярнулася ў склад каралеўскага дамена.
* [[1547]]—[[1558]] : '''[[Элеанора Габсбург|Элеанора I Іспанская]]''' ([[1498]]—[[1558]]), [[каралева Францыі]] ([[1530]]—[[1547]]), жонка [[Францыск I|Францыска I]];
* [[1561]]—[[1587]] : '''[[Марыя Сцюарт|Марыя I Шатландская]]''' ([[1542]]—[[1587]]), [[кароль Шатландыі|каралева Шатландыі]] ([[1542]]—[[1587]]);

; Тытулярныя графы Пуацье
* [[1664]]—[[?]] : '''[[Фердынанд-Францыск дэ Ры]]''' ([[1652]]—[[?]]), граф Пуацье.
* [[1654]]—[[1713]] : '''[[Фрэдэрык-Леанор дэ Пуацье]]''' ([[1654]]—[[1713]]), маркіз Пуацье.
* [[1713]]—[[1715]] : '''[[Фердынанд-Жазеф дэ Ры]]''' ([[1695]]—[[1715]]), граф Пуацье.
; Графы Пуацье (апанаж)
* [[1778]]—[[1824]] : '''[[Карл X Бурбон|Карл III Артуа]]''' ([[1757]]—[[1836]]), граф Пуацье.

== Гл. таксама==
* [[Кіраўнікі Аквітаніі]]
{{зноскі}}

== Спасылкі і літаратура==
* [http://fmg.ac/Projects/MedLands/AQUITAINE.htm#_Toc172271310 Генеалогия графов де Пуатье на сайте Фонда средневековой генеалогии] {{ref-en}}
* Dillange M. Les Comtes de Poitou Ducs d'Aquitaine (778-1204). — La Crèche : Geste éditions, 1995. ISBN 2-910919-09-9 
* Besly J. Histoire des comtes de Poitou et ducs d’Aquitaine. — Niort : Robin, 1840.

{{DEFAULTSORT:Пуацье}}
[[Катэгорыя:Спісы кіраўнікоў Францыі|Пуацье]]
[[Катэгорыя:Графы Пуацье|*]]