Перайсці да зместу

Іван Міхайлавіч Сухамлін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Іван Міхайлавіч Сухамлін
Дата нараджэння 24 чэрвеня 1923(1923-06-24)
Месца нараджэння
Дата смерці 29 студзеня 2002(2002-01-29) (78 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Альма-матар
Месца працы
Грамадзянства
Прыналежнасць СССР
Род войскаў танкавыя войскі СССР
Званне генерал-маёр
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
Герой Савецкага Саюза
ордэн Леніна ордэн Айчыннай вайны I ступені ордэн Айчыннай вайны II ступені ордэн Чырвонай Зоркі Ордэн «За службу Радзіме ва Узброеных Сілах СССР» медаль «За баявыя заслугі» медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»

Іван Міхайлавіч Сухамлі́н[1] (24 чэрвеня 1923 — 29 студзеня 2002) — ваенны дзеяч, генерал-маёр, Герой Савецкага Саюза (1944).

Нарадзіўся ў сяле Васылэнкавэ Харкаўскай вобласці. Скончыў няпоўную сярэднюю школу і сельскагаспадарчы тэхнікум у Бярдзянску[2]. У Чырвонай Арміі з 1941 года[2]. Вучыўся на радыётэхнічных курсах. У 1942[2] годзе скончыў танкавае вучылішча ў Камышыне. На франтах Вялікай Айчыннай вайны са студзеня 1943 года, камандзір танкавага ўзвода 68-й танкавай брыгады. Прымаў удзел у баях на Бранскім і Цэнтральным франтах, быў паранены. Пасля лячэння ў шпіталі быў накіраваны ў 17-ю танкавую брыгаду 1-га гвардзейскага Данскога танкавага корпуса. Удзельнік Курскай бітвы, вызвалення Беларусі.

Танкавая рота пад камандаваннем гвардыі лейтэнанта І. М. Сухамліна асабліва вызначылася ў ходзе баёў каля горада Слонім 8—9 ліпеня 1944 года. 8 ліпеня рота вызваліла чыгуначную станцыю Міцкевічы, перарэзала чыгунку Баранавічы — Ліда і ўтрымлівала яе да падыходу асноўных сіл корпуса. 9 ліпеня І. М. Сухамлін з двума танкамі прарваўся да ракі Шчара і ў ліку першых увайшоў у горад Слонім. У гэтым баі экіпаж танка І. Сухамліна знішчыў 2 самаходныя артылерыйскія ўстаноўкі, мінамётную батарэю і каля 30 ворагаў. Сам камандзір быў паранены, але не пакінуў бою і накіраваў свой падпалены танк на варожую самаходную ўстаноўку[2].

У 1951 годзе І. М. Сухамлін скончыў Ваенную акадэмію бранятанкавых і механізаваных войскаў, у 1955 годзе — Ваенную акадэмію імя М. В. Фрунзэ. У 1961 годзе паступіў у ад’юнктуры бранятанкавай акадэміі, у 1963 (1964[3]) годзе абараніў дысертацыю на званне кандыдата ваенных навук і застаўся на выкладчыцкай рабоце ў акадэміі[2]. У 1965—1967 гадах знаходзіўся ў камандзіроўцы на Кубе. Пасля гэтага займаўся выкладчыцкай працай, займаў пасады старшага выкладчыка, начальніка афіцэрскіх курсаў. З 1975 года займаў пасаду начальніка факультэта Ваеннага інстытута. У 1978[3]) годзе І. М. Сухамліну прысвоена воінскае званне генерал-маёр.

З 1985 года генерал-маёр Сухамлін у запасе. Жыў у Маскве. Памёр 29 студзеня 2002 года. Пахаваны на Перапечынскіх могілках[2].

Навуковая і грамадская дзейнасць

[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар 180 навуковых прац[3]. Акадэмік Акадэміі ваенных навук[2]. Знаходзячыся ў адстаўцы, І. М. Сухамлін займаўся грамадскай работай. Быў членам бюро і праўлення Маскоўскага клуба Герояў Савецкага Саюза і Расіі, узначальваў яго арганізацыю ў Паўночнай адміністрацыйнай акрузе Масквы[2].

Узнагароды і званні

[правіць | правіць зыходнік]
  • Сухамлі́н Іван Міхайлавіч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — С. 451. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Долготович Б. Д. Сухомлин Иван Михайлович // Почётные граждане белорусских городов: биограф. справочник (руск.) / Б. Д. Долготович. — Мн.: Беларусь, 2008. — С. 236. — 368 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-01-0784-8.