Васіль Сцяпанавіч Старавойтаў

Васіль Сцяпанавіч Старавойтаў
Васіль Сцяпанавіч Старавойтаў
	руск.: Василий Степанович Старовойтов
Дата нараджэння	21 студзеня 1919
Месца нараджэння	Марозавічы, Марозавіцкі сельсавет, Буда-Кашалёўскі раён, СССР;
Дата смерці	29 сакавіка 2002 (83 гады)
Месца смерці	Лондан, графства Вялікі Лондан, Вялікі Лондан[d], Англія, Вялікабрытанія;
Месца пахавання	Мікольскія могілкі Аляксандра-Неўскай лаўры[d];
Грамадзянства	СССР; Расія;
Дзеці	Галіна Васільеўна Старавойтава
Род дзейнасці	навуковец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	машынабудаванне
Месца працы	Чалябінскі трактарны завод; Усерасійскі навукова-даследчы інстытут транспартнага машынабудавання[d]; Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны політэхнічны ўніверсітэт Пятра Вялікага;
Навуковая ступень	доктар тэхнічных навук (1973)
Навуковае званне	прафесар (1981);
Альма-матар	Паўднёва-Уральскі дзяржаўны ўніверсітэт; Маскоўскі дзяржаўны тэхнічны ўніверсітэт імя М. Э. Баўмана;
Партыя	КПСС;
Прэміі
Узнагароды	Залаты медаль імя С. П. Каралёва[d] (1973)

Васіль Сцяпанавіч Стараво́йтаў^[2] (21 студзеня 1919(1919-01-21)^[1], Марозавічы, Буда-Кашалёўскі раён^[1] — 29 сакавіка 2002(2002-03-29)^[1], Лондан) — вучоны і інжынер-канструктар у галіне танкабудавання, доктар тэхнічных навук (1973), прафесар (1981).

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Марозавічы Гомельскай губерні РСФСР (зараз у Буда-Кашалёўскім раёне Гомельскай вобласці Беларусі). У 1936—1941 гадах вучыўся ў Маскоўскім вышэйшым тэхнічным вучылішчы імя М. Э. Баўмана. З 1941 года працаваў на Чалябінскім трактарным заводзе, займаў пасады інжынера-канструктара, вядучага інжынера-канструктара, кіраўніка канструктарскай групы. У 1943 годзе ў якасці прадстаўніка завода быў прыкамандзіраваны да сфарміраванага палка самаходных артылерыйскіх установак СУ-152, з якім удзельнічаў у баявых аперацыях пад Арлом, выконваючы задачу аказання дапамогі вайсковай часці ў асваенні новай тэхнікі і назапашванні вопыту эксплуатацыі СУ-152 у баявых умовах^[3]. З красавіка 1946 года па студзень 1948 года^[3] В. С. Старавойтаў знаходзіўся на камсамольскай рабоце ў Чалябінску (камсорг на трактарным заводзе, сакратар Чалябінскага гаркама УЛКСМ).

З 1948 года В. С. Старавойтаў у Ленінградзе, у філіяле завода № 100 Наркамата танкавай прамысловасці СССР, з 1949 года вядучы інжынер-канструктар у УНДІ-100. З 1951 года на партыйнай рабоце — парторг у НДІ-100^[3]. У верасні 1953 года вяртаецца на канструктарскую працу і працуе начальнікам канструктарскага бюро, намеснікам начальніка аддзела, начальнікам лабараторыі^[3].

16 студзеня 1960 года загадам старшыні Дзяржаўнага камітэта Савета міністраў СССР па абароннай тэхніцы^[3] В. С. Старавойтаў прызначаны на пасаду дырэктара УНДІ-100, ад якой быў вызвалены ў лютым^[3] 1971 года. У 1971—1987 гадах займаў пасаду начальніка лабараторыі, у 1987—1991 гадах — галоўны навуковы супрацоўнік. Адначасова у 1985—1995 гадах выкладаў у Ленінградскім політэхнічным інстытуце, чытаў лекцыі Ленінградскім машынабудаўнічым тэхнікуме.

Памёр В. С. Старавойтаў 29 сакавіка 2002 года. Пахаваны на Нікольскіх могілках Аляксандра-Неўскай лаўры ў Санкт-Пецярбургу.

Навуковая і грамадская дзейнасць

Асноўныя працы В. С. Старавойтава па канструяванню баявых гусенічных машын. Прымаў удзел у мадэрнізацыі танка КВ-1, распрацоўцы літай вежы танка ІС-3, распрацоўцы самаходнай артылерыйскай устаноўкі СУ-152, чатырохгусенічнага цяжкага танка, першага савецкага асноўнага танка Т-64 і іншых. Пад кіраўніцтвам В. С. Старавойтава створаны самаходныя шасі апаратаў серыі «Месяцаход» («Месяцаход-1» і «Месяцаход-2»).

Аўтар 154 навуковых прац і 18 вынаходстваў^[3].

Пад кіраўніцтвам В. С. Старавойтава абаронены 4 кандыдацкія дысертацыі^[3]. Быў членам двух спецыялізаваных саветаў па абароне дысертацый, членам пленума і прэзідыума навукова-тэхнічнага савета УНДІтрансмаш, членам рэдакцыйных калегій трох галіновых часопісаў, членам парткама інстытута. Тройчы абіраўся дэпутатам раённага савета і тройчы дэпутатам гарадскога савета^[3]. З 1976 года неаднаразова абіраўся старшынёй Савета ветэранаў інстытута^[3].

Узнагароды

Ленінская прэмія 1967 года
Ордэн Чырвонай Зоркі (1945)
Ордэн «Знак Пашаны»
Ордэн «За заслугі перад Айчынай» IV ступені (1999)
Залаты медаль імя С. П. Каралёва (1973)
Медалі

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Стараво́йтаў Васіль Сцяпанавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. T. 18 Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ — Мн.: 2004. — С. 459. — 472 с. — ISBN 978-985-11-0295-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17414817"></a>
↑ БелЭн 2004.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і Всероссийский научно-исследовательский институт транспортного машиностроения (руск.)

Літаратура

Касцюковіч М. М. Стараво́йтаў Васіль Сцяпанавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 459. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).
От Т-34 до лунохода / ГУ «Сеть публичных библиотек города Гомеля», ЦГБ им. А. И. Герцена; сост. В. С. Ларионов. — Гомель, 2019. — 24 с. (руск.)
Космическими дорогами Гомельщины: вклад учёных и конструкторов — уроженцев Гомельской области в освоение космического пространства / ГУ «Сеть публичных библиотек города Гомеля», ЦГБ им. А. И. Герцена; сост. В. С. Ларионов. — Гомель, 2017. — 14 с. (руск.)

Спасылкі

[_7c5e0f9d50cb34ec-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Стараво́йтаў Васіль Сцяпанавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. T. 18 Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ — Мн.: 2004. — С. 459. — 472 с. — ISBN 978-985-11-0295-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17414817"></a>

[FOOTNOTEБелЭн2004-2] БелЭн 2004.

[Трансмаш-3] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і Всероссийский научно-исследовательский институт транспортного машиностроения (руск.)

[1]

[2]

[3]